رئیس شبکه ملی شتابنگاری کشور از اجرای طرح پایلوت سامانه هشدار سریع زلزله در گسل مشا در شمال تهران توسط شهرداری تهران و طرح پایلوت سامانه پاسخ سریع زمینلرزه با استفاده از 20 ایستگاه شتابنگاری در شهر تهران خبر داد.
مهندس اسماعیل فرزانگان با اشاره به اجرای طرحهای پایلوت «طراحی و اجرای سامانههای هشدار و پاسخ سریع زمینلرزه در کشور» تصریح کرد: این قبیل سامانهها باید در زمان بحران از حداکثر کارایی برخوردار باشند و بتوانند در زمان رویداد زمینلرزهها در سریعترین زمان ممکن اطلاعات مورد نیاز مدیریت بحران را ارائه دهند. از اینرو در صدد همکاری با شرکتهای معتبر دنیا در زمینه انتقال فناوری ساخت دستگاههای شتابنگار هستیم.
وی با بیان این که کشور ایران در غرب آسیا دارای بزرگترین شبکه شتابنگاری ثبت زمین لرزه است، افزود: در ایران یکهزار و 100 دستگاه شتابنگار نصب شده و در این میان تنها کشور ترکیه با بیش از 500 ایستگاه شتابنگاری در این عرصه فعال است.
رییس شبکه ملی شتابنگاری کشور از ثبت حدود 11 هزار رکورد زمین لرزه از سال 1352 تاکنون خبر داد و اظهار داشت: صدها فارغ التحصیل در رشتههای علمی مانند مهندسی زلزله و زلزله شناسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری با استفاده از این دادهها فارغالتحصیل شدهاند.
فرزانگان، اساس و پایه علم مهندسی زلزله را دادههای «شتابنگاشتی» دانست و ادامه داد: زمانی که زلزله رخ میدهد حرکت زمین مانند هر حرکت دیگری دارای شتاب، سرعت و جابجایی است و شتاب وارده به ساختمانها عامل اصلی تخریب آنها است و بدیهی است بزرگای یک زمین لرزه بدون در نظر گرفتن پارامترهای دیگری از آن مانند شتاب و محتوای فرکانسی معیار درستی برای بیان میزان تخریب ناشی از آن نیست.
استفاده از ثانیههای طلایی در زمان وقوع زلزله
وی، ثبت شتاب زلزله را توسط دستگاهی به نام شتابنگار ذکر کرد و گفت: اهمیت دستگاههای شتابنگار این است که این دستگاه در نزدیکترین نقطه به کانون زمین لرزه نصب میشود و قادر به ثبت زلزلههای بزرگ است. از این رو دادههای به دست آمده از دستگاههای شتابنگار از دقیقترین دادهها به خصوص در حوزه نزدیک کانون زمین لرزه محسوب میشود.
فرزانگان، دستگاههای شتابنگار را مهمترین ابزار سامانههای هشدار پیشهنگام و پاسخ سریع ذکر کرد و اظهار داشت: در سامانههای هشدار پیش هنگام، اصل کلی استفاده از اختلاف سرعت سیر امواج زلزله و سرعت انتقال دادههای مرتبط با استفاده از رادیو و سایر سامانههای ارتباطی است؛ چرا که سرعت سیر امواج مخرب زمین لرزه بسیار کمتر از سرعت انتقال دادهها است.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال در استفاده از امواج رادیویی این سرعت به 300 هزار کیلومتر در ثانیه نیز میرسد. حال هر چقدر فاصله بین رسیدن امواج اولیه و امواج ثانویه زمین لرزه تا ایستگاه شتابنگاری زیادتر باشد، زمان هشدار برای شهر هدف زمین لرزه بیشتر خواهد بود به طوری که سیستم هشدار پیش هنگام قادر خواهد بود در فاصلهای بین چند ثانیه تا چند ده ثانیه شریانهای حیاتی آسیب پذیر که میتوانند در صورت رویداد زمین لرزههای بزرگ خسارات زیادی را ایجاد کنند، از مدار خارج کند.
رییس شبکه ملی شتابنگاری کشور، با اشاره به تجربیات سایر کشورها در راه اندازی این سامانهها، گفت: در شهر استانبول با راه اندازی این سامانهها حدود 100 دستگاه شتابنگار در ایستگاههای گاز مستقر کردهاند تا به محض تشخیص زلزله، سیستم گاز رسانی را قطع کند تا از انفجار و آتش سوزی و تلفات انسانی جلوگیری شود؛ چرا که یکی از اصلیترین خطراتی که متعاقب رویداد زلزله ممکن است اتفاق بیفتد آتش سوزی و انفجار خطوط گاز است.
راه اندازی پایلوت سامانههای هشدار و پاسخ سریع در تهران
وی، سامانههای هشدار پیش هنگام و پاسخ سریع را مهمترین ابزار مدیریت بحران توصیف کرد و یادآور شد: اهمیت این سامانهها به قدری است که امروزه کشورهای لرزه خیز و پیشرفته جهان قدمهای بسیار مهمی را در طراحی و اجرای آنها در شهرها و مناطق مهم و پرجمعیت برداشتهاند. در کشور ما نیز ضرورت راه اندازی این قبیل سامانهها در شهرهایی مانند تهران، تبریز، مشهد و سایر شهرهای لرزه خیز اجتناب ناپذیر است.
وی با اشاره به اجرای طرح پایلوت سامانه هشدار سریع زلزله در گسل مشا در شمال تهران توسط شهرداری تهران و طرح پایلوت سامانه پاسخ سریع زمین لرزه با استفاده از 20 ایستگاه شتابنگاری در شهر تهران توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: با تکمیل این سامانهها قادر هستیم تا نسبت به هشدارهای به موقع برای قطع شریانهای حیاتی و تهیه نقشههای خسارت برای مدیریت بحران در شهر تهران اقدام کنیم.
فرزانگان خاطرنشان کرد: این سامانهها باید به گونهای مورد بهرهبرداری قرار گیرند که در زمان وقوع زلزله از کار نیفتند و سیستمهای ارتباطی و سرور آن در زمان وقوع زلزله از مدار خارج نشود.
این محقق تصریح کرد: در اجرای پایلوت سامانههای هشدار و پاسخ سریع زمینلرزه تمامی امکانات مورد نیاز راه اندازی این سامانهها مانند زیر ساختهای ارتباطی و نرم افزارهای مورد نیاز ارزیابی و امکان سنجی شد ولی قاعدتا این قبیل سامانهها میبایست در زمان بحران از حداکثر کارایی برخوردار باشند و بتوانند در زمان رویداد زمین لرزهها در سریعترین زمان ممکن اطلاعات مورد نیاز مدیریت بحران را ارائه دهند.
ضریب ایمنی بالا شرط استفاده از دستگاههای شتابنگار
فرزانگان در خصوص بهرهبرداری از دستگاههای شتابنگار ساخته شده در کشور توضیح داد: سنسورهای دستگاههای شتابنگار باید از دقت و کارآیی بسیار بالایی برخوردار باشند و آزمایشهای متعددی را برای ارزیابی کیفیت پشت سر گذاشته و تاییدیههای آزمایشگاههای معتبر ملی و بین المللی را کسب کنند تا بتوان به دقت دادههای بدست آمده از آنها تکیه کرد.
وی ادامه داد: بی تردید این دستگاهها باید قادر باشند در شرایط مختلف آب و هوایی و بسیار سخت به فعالیت خود ادامه دهند ازاین رو ضروری است هرشتابنگاری قبل از به کار گرفته شدن در شبکههای شتابنگاری و سامانههای هشدار و پاسخ باید به دقت ارزیابی و آزمایش شود.
رییس شبکه ملی شتابنگاری کشور با بیان این که در حال حاضر ایران وارد کننده دستگاههای شتاب نگار است، افزود: در صدد هستیم با شرکتهای معتبر دنیا در زمینه انتقال تکنولوژی ساخت دستگاههای شتابنگار همکاری کنیم و در این مسیر این مرکز آمادگی همکاری با سایر مراکز تحقیقاتی که در حوزه زلزله فعال هستند، دارد.
مقاله ای با عنوان «اندازه گیری پروتئین با معرف فنل فولین» با بیش از 300 هزار بار ارجاع، پر استنادترین مقاله تاریخ است.
این مقاله در سال 1951 توسط لوری، روسبرا، فار و راندال در مجله The Journal Of Biological Chemistry به چاپ رسیده است.
در سالگرد شروع سیستماتیک ارجاع از سوی مجله Nature صد مقاله پر استناد در مجلات و زمینههای مختلف علمی، معرفی شدند. این مقاله ها مجموعاً در 59 مجله و 10 زمینه مختلف علمی منتشر شدهاند. برخی از آنها برنده جوایز معتبر علمی هستند.
مقالات بسیاری مثل مقاله کشف ابر رساناهایی با دمای بالا، تعیین ساختار DNA، مشاهداتی که نشاندهنده انبساط در حال افزایش جهان است برنده جایزه نوبل شده اند اما هنوز هیچ کدام در بین 100 مقالهای که بیشترین ارجاعات را دارند نیامدهاند.
استناد یا ارجاع نشاندهنده میزان استفاده از مقالات پیشین، برای اولین بار، 50 سال قبل توسط یوجین گارفیلد با نام Science Citation Index یا SCI منتشر شد. این اولین تلاش سیستماتیک برای پیگیری و استناد در ادبیات علمی بود. به همین منظور در سال 2014، در سالگرد SCI، نیچر 100 مقاله با بیشترین ارجاعات را معرفی کرده است.
این مقالات در 59 مجله به چاپ رسیدهاند.
بیشترین تعداد مربوط به مجلات j. Biol. Chem ،PRB و Nucleic Acids Res می باشد که به ترتیب با 8، 7، 6 مقاله در صدر جدول قرار دارند. هر سه مجله مورد حمایت فدراسیون سرآمدن علمی ایران هستند. در این میان مجلات Science , Nature نیز به ترتیب با 4 و 3 مقاله جز مجلات بالای جدول محسوب میشوند.
فهرست 100 مقاله پرارجاع تاریخ علم: 100 مقاله پرارجاع
در میان حوزههای علمی پر استناد، تکنیکهای آزمایشگاه زیست شناسی، شیمی فیزیک، بلور شناسی با بیشترین تعداد مقاله پر استناد ترینها هستند
نتایج حاصل از بررسیهای ارجاعات از پایگاه Web Of Science نشان میدهد، بیشترین ارجاع مربوط به مقالهای است که در سال 1951 در مجله The Journal Of Biological Chemistry به چاپ رسیده است، این مقاله " اندازه گیری پروتئین با معرف فنل فولین" از لوری، روسبرا، فار و راندال با بیش از 300هزار بار ارجاع، پر ارجاع ترین، مقاله تاریخ است.
در این میان مقالاتی هم هستند که برنده جایزه نوبل شدهاند، از جمله مقاله با رتبه 4 که به بررسی توالی DNA پرداخته است و مقاله با رتبه 38 که نانولولههای کربنی را بررسی کرده است.
از جمله نکات جالب این گزارش چاپ مقاله با رتبه 46 توسط لطفی علی عسکرزاده مشهور به پروفسور لطفیزاده، دانشمند ایرانیالاصل، بنیانگذار منطق فازی و استاد دانشگاه برکلی در کالیفرنیا است. این مقاله در مجله Information and Control و با عنوان Fuzzy Sets در سال 1965 منتشر شده و بیش از 18 هزار بار ارجاع داده شده است.
روش جدیدی که به نمایش الگوهای هواشناسی در یک جهان اسرارآمیز در واری منظومه شمسی پرداخته، ممکن است به زودی برای بررسی امکان وجود حیات در سیارات فراخورشیدی بالقوه بکار گرفته شود.
محققان دانشگاه ادینبورگ در اسکاتلند با روش جدید توانستند لایههای ابر تشکیل شده از غبار داغ و قطرات آهن مذاب را روی یک جسم سیاره مانند در فاصله 75 سال نوری از زمین شناسایی کنند.
بث بیلر، محقق ارشد این تحقیق اظهار کرد: این کشف نشان میدهد که چگونه ابرها در سیارات و اجسام سیارهمانند حاضر هستند. ما در حال کار برای توسعه این روش بر روی سیارات غولپیکر در اطراف سیارات جوان هستیم و در نهایت امیدواریم بتوانیم آبوهوای سیارات مشابه زمین را که ممکن است از حیات برخوردار باشند، بررسی کنیم.
دانشمندان از تلسکوپی در شیلی برای مطالعه سیستمهای آبوهوایی در سیاره PSO J318.5-22 استفاده کردند که تصور میشود حدود 20 میلیون سال دارد. آنها صدها تصویر مادونقرمز را از این جسم در زمان گردش پنج ساعتهاش ثبت کردند.
تیم تحقیقاتی با مقایسه درخشش PSO J318.5-22 با اجسام همسایه دریافت که این سیاره احتمالی با چندین لایه ابر نازک و ضخیم پوشیده شده است. این ابرها باعث تغییراتی در درخشش این جهان دور در زمان چرخش آن میشوند.
این جسم تقریبا به اندازه سیاره مشتری بوده اما از هشت برابر جرم بیشتر برخوردار است.
به گفته محققان، دمای سیاره در زیر ابرها بیش از 800 درجه سلسیوس است.
ستارهشناسان به دلیل آنکه PSO J318.5-22 در اطراف یک ستاره گردش نمیکند، توانستند تغییرات در درخشش آن را به دقت محاسبه کنند. ستارگانی مانند خورشید از خود مقادیر بسیار زیادی نور منتشر میکنند که میتواند سنجش درخشش جسم در حال گردش به دور آنها را پیچیده کند.
این محققان امیدوارند بتوانند از این روش همچنین در بررسی سیاراتی که در اطراف ستارگان گردش میکنند، استفاده کنند. چنین روشهایی ممکن است در نهایت بر روی سیارات سردتر دارای جرم کمتر که احتمال وجود حیات در آنها بیشتر است، قابل کاربرد باشد.
این یافتهها در مجله Astrophysical منتشر شده است.
اخترشناسان هندی موفق به کشف یک کهکشان رادیویی بسیار عظیم شدند که در مرحله مرگ است و 9 میلیارد سال نوری با زمین فاصله دارد.
گروهی از ستارهشناسان مرکز ملی اخترفیزیک رادیویی هند، با استفاده از تلسکوپ رادیویی غولپیکر Metrewave، کهکشانی واقع در صورتفلکی نهنگ کشف کردهاند که امواج رادیویی قدرتمندی با طول موج چهار میلیون سال نوری از آن ساطع میشود.
این نوع کهکشانها را که دارای امواج رادیویی به این بزرگی هستند، کهکشانهای رادیوی عظیم مینامند. استدلال میشود که حضور یک سیاهچاله فوقالعاده عظیم در مرکز این کهکشان منجر به فوران مقادیر زیادی پلاسمای داغ در خلاف جهت شده و این باعث افزایش اندازه لوبهای رادیویی میشود.
کهکشانهای رادیویی با اندازه کوچکتر از یک میلیون سال نوری معمول است، با این وجود کهکشانهای به این بزرگی بسیار کمیاب هستند، به شکلی که تعدادشان انگشتشمار است.
این کهکشان تازه کشف شده با نام علمی J021659-044920 از جدیدترین اعضای این گروه نادر از کهکشانهاست.
ممکن است تولید فورانهای رادیویی توسط سیاهچاله مرکزی این کهکشان تحت شرایط خاص متوقف شود و به خاطر کمبود بازسازی در عرض چند میلیون سال، لوبهای رادیویی درخشان محو شوند.
ویژگی برجسته در این اکتشاف این است که آن را در مرحله مرگش شکار کردهاند، یعنی زمانی که فورانهای رادیویی خاموش شده و لوبهای رادیویی در حال محو شدن هستند.
علت محو شدن این لوبها تخلیه انرژیشان به دو روش است: اول، تابش امواج رادیویی که به شکل لوبهای رادیویی غولپیکر نمایان میشود؛ دوم، انتقال انرژی به فوتونهایی از پس زمینه ریزموجهای کیهانی از طریق فرایندی به نام پراکندگی معکوس کامپتون.
مکانیسم دوم منجر به انتشار ضعیف پرتو ایکس میشود که از لوبهای رادیویی این کهکشان سرچشمه میگیرد.
این تحقیق در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده است.
محققان دانشگاه ایلینویز آمریکا موفق به ساخت نوعی حسگر پلیمری قابل انعطاف شدند که میتوان به کمک آن فشار و جریان خون را بدون نیاز به تجهیزات خاص پزشکی اندازهگیری کرد.
گروهی از محققان دانشگاه ایلینویز با همکاری سازمان ملی بهداشت آمریکا موفق به ساخت اولین نمونه از حسگرهای پوستی دقیق و حساس شدند که میتوان به کمک آن جریان و فشار خون را به صورت 24 ساعته کنترل کرد.
پروفسور ریچارد چاد، مهندس علوم مواد از دانشگاه ایلینویز در مورد این دستاورد اظهار کرد: به کمک این فناوری، بیماران دیابتی میتوانند به صورت 24 ساعته تغییرات ایجاد شده در جریان خون خود را اندازهگیری کنند و از وضعیت بدن خود آگاه شوند.
وی در ادامه افزود: در بیشتر ابزارهای رایج برای اندازهگیری جریان خون از نمایشگر و تجهیزات جانبی استفاده میشود که نیازمند توجه کامل بیمار است، اما به کمک حسگر پوستی قابل انعطاف میتوان بدون توجه بیمار وضعیت جریان خون و تغییرات آن را بررسی و ثبت کرد.
محققان در مورد ویژگیهای حسگر پوستی انعطافپذیر اظهارکردند: پس از مطالعه بسیار در انتخاب مواد مناسب، سرانجام یک حسگر بسیار سبک و کاملا نازک طراحی و ساخته شد که بدون هیچگونه اختلال و فشار بر روی پوست قرار گرفته و جریان خون را اندازهگیری میکند.
حسگر پوستی جدید همچنین قادر است تا به کمک حسگرهای گرماسنج تعبیهشده بر روی آن، الگوهای حرارتی جریان خون را نیز اندازهگیری و ثبت کند.
پژوهشگران دانشگاه کلیولند در ایالت اوهایو مولکولی به نام MCAM (مولکول اتصال سلول ملانوما) را کشف کرده اند که به گلبولهای سفید اجازه میدهد تا از سد بین خون مغز عبور کرده و با ورود به سیستم عصبی مرکزی، در آنجا آزادانه آسیبهای عصبی را که در اماس دیده میشوند، ایجاد کنند.
پژوهشگران پس از اینکه مولکول MCAM را در موشهای آزمایشگاهی مسدود کردند و نتایج نویدبخشی در ارتباط با اماس به دست آوردند، تصور میکنند دارویی که در انسان این عمل را انجام بدهد، ممکن است آغاز این بیماری را به تاخیر انداخته و از سرعت پیشرفت آن تا حد چشمگیری بکاهد.
شناسایی اولین روش درمان و تأثیر آن بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به اماس، موجب کاهش چشمگیر ناتوانی و کاهش پیشرفت بیماری در فرد بیمار میشود.
پژوهشگران میگویند: برای اماس درمان قطعی وجود ندارد و یک بیماری معلولکننده و پیشرونده محسوب میشود که به فلجی، نابینایی، بیحسی و مشکل در حفظ تعادل و راه رفتن بیمار منجر میشود.
در بسیاری از کشورها، اماس دلیل اصلی فلج غیر ترومایی (بدون ایجاد ضربه) در جوانان محسوب میشود. هرچند برخی مبتلایان طی زندگی خود از ناتوانی کمی رنج میبرند، حدود 60 درصد از آنها 20 سال پس از آغاز بیماری به سختی تلاش میکنند تا بتوانند همچنان بدون کمک کسی یا چیزی راه بروند.
برآورد شده است که حدود 2.3 میلیون انسان در دنیا به اماس دچار هستند. انسداد مولکول اتصال سلول ملانوما، از عبور سلولهای ایمنی از سد بین خون مغز (b.b.b) و ورود آنها به درون سیستم عصبی جلوگیری میکند.
اماس یک بیماری خودایمنی است که سلولهای ایمنی بدن به بافت عصبی خود بدن حمله میکنند. در این بیماری، سیستم ایمنی به بافت موجود در سیستم عصبی مرکزی حمله میکند که مغز، نخاع و عصب بینایی را شامل میشود.
به گفته محققان، به طور معمول، سد بین خون مغز از سیستم عصبیمرکزی در برابر حملهی گلبولهای سفید موجود در سیستم ایمنی محافظت میکند. اما در اماس، سد بین خون مغز به دو نوع گلبول سفید به نامهای CD4 و CD8 اجازه میدهد که از آن عبور کرده و به سیستم عصبی مرکزی وارد شوند.
آنها میگویند: این گلبولهای سفید به غلاف میلین (عایقپوششی و محافظتی که اطراف سلولهای عصبی را میپوشاند و از نشت سیگنالهای الکتریکی درون سلول های عصبی به خارج جلوگیری میکند) حمله میکنند. در نتیجه قابلیت انتقال پالس عصبی تضعیف شده و پلاکی در امتداد رشتهی عصبی ایجاد میشود.
سلولهای CD4 و CD8 از مولکول اتصال سلول ملانوما مثل یک گذرنامه استفاده میکنند تا به این ترتیب از طریق سد بین خون مغز به سیستم عصبی مرکزی وارد شوند.
از طریق آزمایشهای متعددی که در آزمایشگاه انجام شده، پژوهشگران به این مسأله پیبردند که اگر از برهم کنش مولکول اتصال سلول ملانوما با پروتئینی ممانعت کنند که اغلب به آن اتصال دارد، آنگاه فعالیت این بیماری کاهش مییابد.
آنها میگویند: کاهش تقریبی 50 درصدی این بیماری، در موشهای مبتلا به آنسفالومیلیت خودایمنی آزمایشی مشاهده شد که متداولترین مدل حیوانی برای بررسی اماس است. آنچه به صورت خاص اهمیت دارد، این است که میتوان از زمان بروز اولین نشانهها، بیماری را متوقف کرد و روی پیشرفت آن تأثیرگذار بود.
پژوهشگران پس از این بررسی، دارویی به نام PRX003 تولید کردهاند که برای انسداد مولکول اتصال سلول ملانوما طراحی شده است و به این ترتیب عبور گلبولهای سفید مخرب از میان سد بین خون مغز را متوقف میکند.
پژوهشگران در حال برنامهریزی برای کارآزمایی بالینی این دارو در داوطلبان سالم هستند. آنها همچنین امیدوارند که کارآزمایی دیگری را در بیماران مبتلا به پسوریازیس برای سال بعد شروع کنند.
فضاپیمای سوییفت ناسا که متخصص اکتشاف انفجارهای پرتو گاماست، موفق به کشف هزارمین مورد از این انفجارها شد.
انفجارهای پرتو گاما قدرتمندترین انفجارهای جهان هستند که معمولا هنگام فروپاشی یک ستاره و تولد یک سیاهچاله رخ میدهند.
این انفجارها شامل جرقههای پرتو گامای مرتبط با انفجارهای پرانرژی در کهکشانهای دوردست هستند. آنها به عنوان درخشانترین رویدادهای الکترومغناطیسی جهان شناخته میشوند.
مدت زمان رخداد این انفجارها بین 10 میلیثانیه تا چندین ساعت است. پس از انفجار اولیه، معمولا تابشی با طول موج و طول عمر بلندتر ظاهر میشود.
به گفته ناسا، روز 27 اکتبر (پنجم آبان) حدود ساعت 6:41 بعدازظهر به وقت شرق آمریکا، تلسکوپ هشدار انفجار سوییفت هزارمین انفجار پرتو گاما را به عنوان یک پالس ناگهانی از پرتوهای گاما کشف کرد که از مکانی در صورتفلکی نهر نشات گرفته بود. ستارهشناسان این رویداد را GRB15027B نام نهادند و پس از کشف این پرتو دریافتند که این دومین انفجار رخ داده در آن تاریخ است.
فضاپیمای سوییفت به طور خودکار مکان این انفجار را تشخیص داده و به ستارهشناسان سراسر جهان موقعیتش را اطلاع داده و سپس برای بررسی منبع دقیق آن توسط تلسکوپهای حساس پرتو ایکس و ماوراءبنفش و تلسکوپهای نوری رو به موقعیت مذکور چرخید.
به گفته جان نوسک، مدیر عملیاتهای ماموریتی سوییفت، سالهاست که اخترشناسان با اصلاح تکنیکهایشان سعی در دستیابی به مکان این انفجارها در کوتاهترین زمان ممکن دارند.
این فضاپیما پس از گذران حدود 11 سال در فضا در وضعیت خوبی است و دانشمندان ناسا در انتظار مشاهده انفجارهای پرتو گامای بیشتری توسط این فضاپیما هستند.
محققان در مرکز علوم بهداشت و درمان سانیبروک کانادا در حال حاضر برای نخستین بار به صورت غیرتهاجمی سد خونی مغز را در یک بیمار انسانی در هم شکستهاند و با انتقال بسیار دقیق داروهای شیمیدرمانی به بیمار سرطان مغز، راه را برای درمان ارتقا یافته و عوارض جانبی کمتر برای افراد مبتلا به اختلالات عصبی هموار میسازند.
سد خونی مغز یک غشای تقریبا غیر قابل نفوذ است که عروق مغز را احاطه کرده و از ورود ذرات مضر جلوگیری میکند. مشکل این است که این سد در جلوگیری از ورود ذرات، تبعیض قائل نمیشود و همزمان، عبور را برای مولکولهای مفید مانند دارو نیز بسیار دشوار میسازد.
این سد خونی یکی از موانع اصلی در درمان بیماریهای مغز است. محققان در مرکز علوم بهداشت و درمان سانی بروک کانادا آن را به کاغذ بستهبندی چسبندهای تشبیه کردند که محتویات عروق کوچک خونی مغز را پوشش داده و از ورود اکثر مولکولهای خارجی جلوگیری میکند. دانشمندان تلاشهایی برای یافتههای بیشتر در این زمینه انجام داده و برای مثال اخیرا در مطالعات بر روی موشها از نانوذرات مغناطیسی، حبابهای میکروسکوپی و تکنیکهای فراصوت استفاده کردهاند که نتایج امیدوارکنندهای به همراه داشته است.
دانشمندان سانیبروک از دو ابزار آخر در رویکرد تجربی پیشگامانه خود بر روی یک انسان استفاده کردند. بیمار به تومور بدخیم مغزی مبتلا بود و در صف جراحی مغز و اعصاب به شیوه سنتی برای حذف ضایعات قرار داشت. اما روز قبل از عمل، این گروه ابتدا دوز کمی از شیمیدرمانی را از طریق سرم به جریان خون او وارد کرده و پس از آن حباب میکروسکوپی بی ضرر را به آن اضافه کردند.
با به گردش در آمدن داروها و حبابها در جریان خون بیمار، این گروه سپس با استفاده از امواج فراصوت هدایت شده با شدت کم امارآی، عروق درون سد خونی مغز را که به تومور نزدیک بودند مورد هدف قرار دادند. امواج صوتی تولید شده توسط امواج فراصوت برای فشردهسازی و انبساط چندباره میکرو حبابها مورد استفاده قرار گرفته و منجر به ارتعاشاتی شدند که سلولهایی را که محکم به هم بافته شده بودند در مناطق انتخاب شده از سد خونی، از هم جدا کردند. این کار راه را برای داروهای شیمی درمانی باز کرد تا به منطقه مورد نظر از مغز راه یابند.
دکتر تاد مینپرایز، محقق اصلی این پژوهش اظهار کرد: برخی از درمانهای اعجابانگیز و جدید برای تومورهای بدخیم مغزی به دلیل وجود این سد خونی قادر به رسیدن به سلولهای تومور نیستند. این روش فرصتهای جدیدی را برای ارائه درمانهای بالقوه بسیار موثرتر به نواحی مورد نظر بوجود خواهد آورد.
این گروه اظهار کردند که سد خونی مغز تا 12 ساعت باز مانده و پس از آن شروع به ترمیم خود میکند. طی یک عمل جراحی کمتر از 24 ساعت، تومور و بافت اطراف آن برداشته شد و به آسیب شناسان تحویل داده شد تا میزان غلظت شیمیدرمانی را در آن بررسی کرده و میزان اعمال شده آن به نواحی مورد هدف فراصوت و غیر هدف را تعیین کنند.
دانشمندان به عنوان بخشی از این پژوهش پیشگام، این روش را در بیشتر از 9 نفر دیگر که در صف جراحی برای برداشتن تومور هستند، آزمایش خواهند کرد. آنها به بررسی ایجاد امکانپذیری،ایمنی و اثر بخشی اولیه این رویکرد خواهند پرداخت. اگر آنها به موفقیت دست یابند، این روش نه تنها میتواند راههای جدیدی را برای مقابله با تومورهای مغزی بگشاید، بلکه میتواند اختلالات دیگر را نیز که سد خونی مغزی در آن یک مانع محسوب میشود، درمان کند. این اختلالات شامل آلزایمر، پارکینسون و سایر بیماریهای روانی دیگر هستند.
.: Weblog Themes By Pichak :.