رییس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور از اجرای طرح‌های تحقیقاتی در زمینه احیای آرتمیای دریاچه ارومیه خبر داد و گفت: آرتمیا تنها گونه‌ دریاچه ارومیه است که می‌تواند نقش اصلی در ایجاد تعادل اکوسیستم این دریاچه ایفا کند.

دکتر محمد پور کاظمی  در این باره افزود: مرکز ملی تحقیقات آرتمیا در جوار دریاچه ارومیه و وابسته به موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، تنها مرکز مستقل تحقیقاتی در سطح ملی است که در زمینه آرتمیا و احیای ذخایر آن فعالیت می‌کند.

وی از ارائه طرح‌هایی در زمینه احیای دریاچه ارومیه خبر داد و اظهار داشت: طرحی مشتمل بر 13 زیر طرح را به ستاد احیای دریاچه ارومیه ارائه کردیم تا بر اساس آن هم آخرین وضعیت دریاچه از لحاظ اکولوژی و هم ذخایر ژنتیکی آرتمیا در حد پایلوت در محیط طبیعی و آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گیرد.

پورکاظمی، احیای آرتمیای دریاچه ارومیه را بخشی از این مطالعات دانست و خاطرنشان کرد: با ورود آب به دریاچه ارومیه نیاز است تا تعادل اکوسیستم این دریاچه برقرار باشد و آرتمیا تنها گونه‌ای است که به عنوان ذخیره ژنتیکی زیست بوم فوق می‌تواند نقش اصلی در ایجاد تعادل اکوسیستم این دریاچه ایفا کند.

وی با ابراز تاسف از عدم تخصیص اعتبارات به این طرح یادآور شد: مرکز منطقه‌ای بین‌المللی تولید آرتمیا و نمایندگی فائو در غرب آسیا به مرکز تحقیقات ما در ارومیه واگذار شد ولی یکی از الزامات آن تخصیص دو میلیون دلار در یک دوره 3 ساله بوده است که به دلیل عدم پرداخت این اعتبارات، عملا دبیرخانه نمایندگی فوق شکل نگرفت و محدودیت‌هایی برای ما ایجاد شد.

پژوهش جدید دانشگاه ریورساید کالیفرنیا نشان می‌دهد که برخی از مواد چاپ سه‌بعدی، سمی هستند.

 این آزمایش بر روی جنین‌ ماهی انجام شد و نتایج آن می‌تواند به تجدید نظر در مورد قوانین مرتبط با مواد چاپ سه‌بعدی منجر شود.

طراحی‌های سه‌بعدی با فناوری که از آن در ساخت همه چیز از کفش دوندگان گرفته تا ابر‌خودروها استفاده می‌شود، از همیشه محبوب‌تر هستند. با توجه به استفاده فزاینده گسترده از این فناوری، گروهی از محققان معتقدند که توجه بیشتری باید صرف این موضوع شود که مواد رایج چاپ سه‌بعدی ممکن است مضر باشند.

محققان دانشگاه ریور‌ساید کالیفرنیا برای این پژوهش دو نوع مختلف از چاپگرها را مورد بررسی قرار دادند. یکی از این چاپگر‌ها با استفاده از نور، مواد مایع را به جامد تبدیل می‌کرد و چاپگر دیگر که مقرون بصرفه‌تر نیز بود، پلاستیک را برای ایجاد ساختارهای مختلف ذوب می‌کرد.

این دانشمندان به طور خاص با یک چاپگر به نام Stratasys Dimension Elite که از روش پلاستیک ذوب شده استفاده می‌کرد و یک مدل 1+ از Formlabs که یک مدل رزین مایع بود، کار کردند.

این پروژه تا حدودی به طور تصادفی هنگامی که ویلیام گراور، استاد دانشگاه ریورساید یک چاپگر سه‌بعدی را برای کمک به تحقیقات آزمایشگاه خود به منظور تحقیق بر روی جنین گورخرماهی خریداری کرد، شروع شد. محققان متوجه شدند که پژوهش به خوبی پیش نمی‌رود زیرا جنین‌ها بعد از اینکه در معرض قطعات چاپی سه‌بعدی قرار می‌گرفتند، می‌مردند.

این کشف که کاملا به صورت طبیعی انجام شد، با آزمایش دو چاپگر صورت گرفت که برای ساخت صفحات پلاستیکی 2.5 سانتی‌متری استفاده می‌شدند و منجر به یک پژوهش کامل در مورد سمی بودن مواد چاپی سه‌بعدی شد. این دو صفحه سپس در ظروف آزمایشگاهی حاوی جنین گورخرماهی قرار داده شدند و نرخ بقا و تخم‌گذاری آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت.

قطعات ساخته شده از هر دو نوع چاپگر، اثرات منفی بر روی این نرخ‌ها داشت، هر چند که این امر با مرگ بیش از نیمی از جنین‌ها در طول سه روز در مواد چاپ شده با رزین مایع مشهودتر بود و همه جنین‌ها در طول یک هفته جان سپردند.این مواد نه تنها منجر به کشته شدن همه جنین‌های موجود در ظروف آزمایشگاهی شد، بلکه همچنین ناهنجاری‌های رشدی 100 درصدی را در تخم‌ها به همراه داشت.

این پژوهش تنها ابعاد منفی را بررسی نکرد، بلکه به جستجوی راه‌حل‌های ممکن نیز پرداخت.

محققان در تلاش برای کاهش سمیت قطعات مایع تولید شده از رزین، آن‌ها را به مدت یک ساعت در معرض نور فرابنفش قرار دادند. آن‌ها دریافتند که با پایان یافتن این فرآیند، سمیت قطعات به طور قابل توجهی کاهش یافت و دانشگاه ریورساید کالیفرنیا، حق ثبت اختراع این تحقیق را به نام خود ثبت کرد.

محققان یافته‌های خود را در مجله Environmental Science and Technology Letters منتشر کردند.

دانشمندان دانشگاه پلایموث انگلستان یک آزمایش خون دقیق، کم‌خطر و غیر تهاجمی را طراحی کرده‌اند که می‌تواند گروه خونی، جنسیت و اختلالات ژنتیکی در نوزادان متولد نشده را شناسایی کنند.

 پرفسور نیل آونت، رهبر این پژوهش اظهار کرد: اگر چه گروه خون جنین و تعیین جنسیت آن بیشتر از یک دهه است که با استفاده از خون مادر انجام می‌شود، اما این تحقیقات یک روش بسیار دقیق و حساس تشخیص دی‌ان‌ای جنین را ثابت می‌کند.

این آزمون توسعه‌یافته می‌تواند بر روی مادرانی که در معرض خطر بیماری‌های ژنتیکی وابسته به X مغلوب از جمله هموفیلی و دیستروفی عضلانی دوشن هستند و مادرانی که نوزادان آن‌ها در معرض خطر بیماری همولیتیک قرار دارند، انجام شود.

این آزمون بدون نیاز به مراجعه‌های متعدد می‌تواند از خونی که در مراحل اولیه بارداری از مادر گرفته شده، استفاده کند.

آزمون سنتی آمنیوسنتز با سوزن انجام می‌شود و به اندازه یک درصد احتمال سقط جنین در آن وجود دارد. اما شیوه جدید نشانگر یک روش نسبتا کم‌خطر برای شناسایی زودهنگام برخی بیماری‌ها است که به نوبه خود منجر به تشخیص زودهنگام شده و درمان‌هایی را که هم به نفع مادر و هم به نفع نوزاد باشد، ممکن می‌سازد.

این پژوهش در مجله Clinical Chemistry منتشر شد.

در حالی که کمتر از دو ماه تا پایان سال 2015 که به عنوان سال جهانی نور نامگذاری شده باقی است برگزارکنندگان همایش «نار و نور» که با هدف بررسی ابعاد متافیزیکی نور در دانشگاه تهران در حال برگزاری است در تلاشند در پایان این همایش طی نامه ای به یونسکو توجه به جنبه های متافیزیکی نور را متذکر شوند.

 دکتر علی اکبر موسوی موحدی، رییس مرکز تحقیقات بیوشیمی بیوفیزیک دانشگاه تهران که میزبان همایش نار و نور است طی سخنانی در افتتاحیه همایش خاطرنشان کرد: یونسکو در حالی سال 2015 را سال جهانی نور اعلام کرد که تنها به جنبه‌های فیزیکی آن توجه داشته است.

وی با تاکید بر این که نور قبل از آن که در حوزه فیزیک مطرح باشد، در حوزه متافیزیکی مطرح بوده است، اظهار داشت: یونسکو بر اساس کتاب «المناظر» ابن هیثم که به نوعی دانشمند ایرانی بوده است، این نامگذاری را انجام داده است و این دانشمند تنها طول موج‌های فیزیکی نور را مد نظر قرار نداده است.

موسوی موحدی به بیان تاریخچه زندگی ابن هیثم پرداخت و خاطر نشان کرد: وی مخترع ذره‌بین بوده و احتمالا اولین فردی بوده که اقدام به اندازه گیری سرعت صوت و نور و محیط کره زمین با استفاده از واحد اندازه گیری «ذرع» کرده است.

وی ساخت اتاق تاریک و اثبات انتشار خط راست نور و قوانین انعکاس نور را از دیگر دستاوردهای علمی ابن هیثم نام برد و یادآور شد: به پاس خدمات ارزنده علمی ابن هیثم، از سوی ناسا سیارک 59239 به نام این دانشمند نامگذاری شد و یونسکو نیز به مناسبت هزارمین سالگرد نوشته شدن کتاب المناظر، سال جاری میلادی را نام سال جهانی نور اعلام کرد.

رییس مرکز تحقیقات بیوفیزیک و بیو شیمی دانشگاه تهران با تاکید بر این که نور و حرارت منشا متافیزیکی دارد، اضافه کرد: در انتهای این همایش تلاش می‌شود که نامه کوتاهی در خصوص این که نور علاوه بر جنبه‌های فیزیکی، جنبه‌های متافیزیکی دارد، تهیه و به سازمان علمی فرهنگی یونسکو ارسال کنیم. اگر این اقدام صورت گیرد به نتایج خوبی در این همایش رسیده‌‎ایم.

دکتر سیدکاظم علوی، دبیر علمی همایش نار و نور و استاد دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران هم با مقایسه فعالیت‌های علمی ابن هیثم و گالیله، خاطر نشان کرد: گالیله به روش حسی تحقیقات خود را انجام می‌داد در حالی که ابن هیثم به روش تجربی مطالعات خود را دنبال می‌کرد.

وی با تاکید بر این که هرجا که نور باشد، حرارت هست و هر جا که حرارت باشد نور هم حتما وجود دارد، اظهار داشت: بسیاری از یافته‌های گذشتگان، پایه گذار علم امروز است که نمونه‌های آن را می‌توان اثرات تحقیقات ابن هیثم در حوزه نور شناسی در فیزیک امروز مشاهده کرد.

معاون کمیسیون ملی یونسکو از برگزاری اختتامیه سال جهانی نور در دی ماه جاری خبر داد و گفت: گزارشی از برنامه‌های اجرا شده در ایران در این سال جهانی تهیه و به سازمان یونسکو ارسال خواهیم کرد.

 دکتر سیامک خادمی در همایش نور و نار که با هدف بررسی ابعاد متافیزیکی نور در دانشگاه تهران برگزار شد با بیان این که دنیا با انفجار بزرگ که نور بود، ایجاد شده است، افزود: نور دارای کاربردهای وسیعی در حوزه‌های اشعه ایکس و گاما برای تصویربرداری‌های پزشکی، رادیو و تلویزیون، فیبرنوری و مخابرات، ستاره شناسی و نجوم، طیف سنجی، شیمی و آنالیز مواد، الکترونیک و فتونیک و نقشه برداری و معماری است.

وی نامگذاری سال 2015 به نام سال جهانی نور را به پاس تحقیقان ابن هیثم در حوزه نورشناسی دانست و اظهار داشت: وی بیش از 100 کتاب تالیف کرده است که چندین مورد آن مربوط به حوزه نور شناسی است.

خادمی با تاکید بر این که ابن هیثم دانشمندی است که با استفاده از ریاضیات و هندسه به موضوع نور پرداخت و ادامه داد: ابن هیثم چگونگی پدیده‌هایی مانند شکست نور و ایجاد رنگین کمان را تبیین کرد و حدود 700 سال بعد به نام قانون «اسنل» ارائه شد.

معاون کمیسیون ملی یونسکو با بیان این که این دانشمند با استفاده از اصل نورشناسی هندسی دستگاه اتاق تاریک را ساخت، اظهار داشت: این اتاق تاریک اولین نمونه از دستگاه تصویری برداری امروزی است و به عبارت دیگر این اتاق تاریک پایه گذار ساخت دوربین‌های فعلی شد.

عضو هیات علمی دانشگاه زنجان کتاب «المناظر » ابن هیثم را در حوزه نور شناسی ذکر کرد و ادامه داد: نظریه نور هندسی ابن هیثم بر سه اصل «جهان خارجی دارای وجود مستقل و عینی»، «حواس ابزاری برای درک شناخت جهان خارجی» و «احساس بینایی به دلیل وجود عامل واقعی و خارجی به نام نور»، استوار است.

خادمی با تاکید بر این که ابن هیثم اولین نفری بود که کشف کرد نور در مسیر مستقیم حرکت می‌کند، افزود: قبل از ابن هیثم تصور بر این بود که قوه‌ نورانی که از چشم ما به سوی اشیای مرئی گسیل می‎شود عامل دیدن اشیا می‌شود.

معاون کمیسیون ملی یونسکو با اشاره به برنامه‌های ایران در زمینه بزرگداشت مقام و فعالیت‌های تحقیقاتی این دانشمند، گفت: ما در یونسکو در دی ماه برنامه اختتامیه سال جهانی نور را برگزار خواهیم کرد و در آن تمام فعالیت‌هایی که در سال جهانی نور برگزار شده است، معرفی خواهند شد.

وی اضافه کرد: علاوه بر آن گزارشی از برنامه‌های ایران که در این سال جهانی برگزار شده است، تهیه و به سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) ارسال خواهیم کرد.

تار عنکبوت بقدری سبک و محکم است که از آن برای ساخت جلیقه‌های ضدگلوله و پروتزهای مصنوعی استفاده می‌شود و اکنون یک شرکت ژاپنی با موفقیت توانسته تار عنکبوت مصنوعی را از پروتئین‌ تهیه کند.

 شرکت Spiber و شرکت North Face برای ساخت این محصول موسوم به Moon Parka (نیم‌تنه ماه) با یکدیگر همکاری کرده‌اند. نمونه پیش‌ساخت آن‌ها از یک ماده خارجی درخشان از جنس تار عنکبوت مصنوعی QMONOS برخوردار است.

این لباس نام خود را از درخشش مهتاب‌مانندش و همچنین اشاره‌ای به برنامه آپولو گرفته است.

رنگ این لباس نیز به تقلید از رنگ گوی طلایی عنکبوت در حال تار تنیدن ساخته شده است. اگرچه پارچه‌های نادری از تار عنکبوت واقعی ساخته شده‌اند، اما عنکبوت‌ها زمانی که در جای محدودی قرار می‌گیرند، معمولا یکدیگر را می‌کشند.

شرکت Spiber اطلاعات زیادی در مورد فرآیندش ارائه نکرده اما در بیانیه‌ای خبری اعلام کرد که پروتئین‌ها از طریق یک فرآیند تخمیر میکروبی ایجاد می‌شوند.

پرورش پروتئین‌ها می‌تواند جایگزین قابل دوامی برای مواد مبتنی بر نفت مانند نایلون و پلی‌استر باشد که لباس‌های اجرایی را تحت سلطه خود دارند.

پوشاک Moon Parka تا سال آینده وارد بازار ژاپن خواهد شد. شرکت North Face هنوز قیمتی برای آن تعیین نکرده اما احتمالا کم نخواهد بود.

محققان کالج ایتاکا در نیویورک شواهدی را مبنی بر مه اسیدی کشف کرده‌اند که سطح مریخ را تغییر می‌دهد.

کاوشگر روح در ژانویه سال 2004 در مریخ فرود آمد و پیش از اینکه در خاک نرم سیاره سرخ زمین‌گیر شود، پیشرفت‌های متعددی را بوجود آورد که به صورت اساسی، درک محققان را از این سیاره تغییر داد. در نهایت، این مریخ‌نورد انتقال اطلاعات را متوقف کرد و آخرین ارتباط‌گیری آن در روز 22 مارس 2010 اتفاق افتاد.

مانند اغلب ماموریت‌های پرچم‌دار ناسا، مریخ‌نورد روح مانند اسمش باقی مانده و تا مدتها پس از فرو رفتن به خواب چند ساله‌اش به ارائه بینش‌هایی در مورد محیط مریخ ادامه داد.

سوشانا کول، دانشیار کالج ایتاکا به تجزیه و تحلیل داده‌های یافته شده توسط کاوشگر روح از دوازده مکان در Cumberland Ridge و Husband Hill که با تمرکز بر رخ‌نمون‌های صخره‌ای جمع آوری شده بود، پرداخت. این شکل‌ها اختلالات قابل توجهی را به نمایش می‌گذارند که به روند عجیب مشابه زمین در سیاره سرخ اشاره می‌کند.

اعتقاد بر این است که واکنش شیمیایی بین بخار آب اسیدی ناشی از فعالیت‌های آتشفشانی که به VOG نیز معروف است و رخ‌نمون‌های صخره‌ای می‌تواند اختلال محسوب شود. پدیده‌ای شبیه به VOG که بر روی زمین در حال اتفاق افتادن است، توسط آتشفشان Kilauea در هاوایی ایجاد شده است.

وقتی که بخار آب به صخره‌ها می‌رسد، ممکن است حاوی اثر اکسید آهن باشد که در رخ‌نمون‌های صخره‌ای وجود دارد و باعث شود که ذخایر معدنی شکل خود را از دست داده و شکل ژل مانندی به خود بگیرند.

هنگامی که آب VOG تبخیر شد، ژل اساسا به یک عامل سیمانی تبدیل می‌شود و برای تشکیل الگوهای غیر معمول در سطح صخره، سخت می‌شود. با توجه به اظهارات کول، این روند به صورت تدریجی در طول دوره‌های طولانی مدت اتفاق افتاده است.

تغییرات در سطح اکسید شدن آهن در صخره‌های مشخص می‌تواند در نتیجه قرار گرفتن متفاوت در معرض این عناصر باشد. به عنوان مثال، صخره‌هایی که بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند، ژل در آنها سریع‌تر تبخیر می‌شود و به اکسید شدن کمتری نیاز دارند.

تصویر کاوشگر روح از ناهمواری‌های Cumberland Ridge

تصویر تغییر شکل سطح رخنمون‌های صخره‌ای

تصویری از هوازدگی ژل در صخره مریخی

تصویر گرافیکی تنوع اکسیداسیون آهن

محققان ناسا در تحقیقات جدید خود اعلام کرده‌اند که بزرگترین قمر سیاره مریخ در اثر نیروهای جزرومدی در حال از هم پاشیدن بوده و انتظار می‌رود تا 30 تا 50 میلیون سال آینده از بین برود.

 یافته‌های محققان مرکز پرواز گودارد ناسا نشان می‌دهد که شیارهای طولانی و کم عمق روی سطح قمر فوبوس نشانه‌های زودهنگامی از نقص ساختاری است که در نهایت آن را از بین خواهد برد.

فوبوس که در ارتفاع نزدیک به 6000 کیلومتری سطح مریخ گردش می‌کند، نسبت به سایر قمرهای منظومه شمسی به سیاره میزبان خود نزدیک‌تر است. گرانش مریخ هر 100 سال، فوبوس را نزدیک به دو متر به سوی خود می‌کشد.

تا مدتها تصور می‌شد که شیارهای روی این قمر، ترکهایی هستند که در اثر برخورد شکل‌دهنده دهانه Stickney بر روی فوبوس ایجاد شده‌اند.

اما مدلسازی جدید محققان ناسا از این دیدگاه حمایت می‌کند که شیارها بیشتر شبیه نشانگرهای کشش ناشی از نیروهای جزرومدی هستند و اینکه احتمالا درون این قمر شامل توده‌ای از آوار بوده که به سختی در کنار هم قرار گرفته‌اند و با لایه‌ای از سنگپوش پودر شده‌ با ضخامت 100 متر احاطه شده‌اند.

دانشمندان همچنین دریافتند که این شیارها در اثر دهانه برخوردی شکل نگرفته‌، بلکه در نتیجه یک نقطه کانونی در نزدیکی‌شان ایجاد شده‌اند. کشش گرانشی بین مریخ و فوبوس باعث ایجاد این نیروهای جزر و مدی می‌شود.

تقدیر مشابهی ممکن است در انتظار قمر تریتون سیاره نپتون باشد که به آرامی به سمت آن کشیده شده و از سطح ترک برداشته مشابه برخوردار است.

به گفته دانشمندان، این یافته‌ها همچنین در مورد سیارات فراخورشیدی نیز کاربرد خواهد داشت.

این یافته‌ها در نشست سالانه بخش علوم سیاره انجمن نجوم آمریکا ارائه شده است.

دو شرکت آمریکایی متخصص طراحی و ساخت وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین اخیرا از ساخت یک پهپاد چاپی سه‌بعدی با موتور جت و توانایی رسیدن به سرعت‌ 241 کیلومتر بر ساعت خبر دادند.

 این هواپیما که بزرگترین و پیچیده‌ترین پهپاد چاپی سه‌بعدی ساخته شده تا کنون است، این هفته در نمایشگاه هوایی دبی رونمایی شد.

طول بال‌های این هواپیمای پرسرعت که توسط شرکت Aurora Flight Sciences ساخته شده و شرکت Stratasys آن را مونتاژ کرده است، 3 متر و وزن آن تنها 15 کیلوگرم است. بیش از 80 درصد این پهپاد با استفاده از فرآیند مدلسازی لایه ذوبی (FDM) ساخته شده است که تولید اجسام بزرگ و در عین حال سبک را ممکن می‌سازد.

بدنه این هواپیمای بدون سرنشین از نایلون ساخته شده، در حالی که مجرای اگزوز موتور آن برای مقاومت در برابر حرارت بالایی که در آن ناحیه از هواپیما تولید می شود، از جنس فلز چاپی سه‌بعدی است.

به گفته سازندگان، هدف اصلی این پروژه اثبات این امر است که می‌توان به سرعت از مرحله طراحی به مرحله تولید پهپادهای سبک‌وزن رسید. بیشترین زمان صرف چاپ بدنه مرکزی پهپاد شد که به گفته سازندگان، ساخت آن حدود 9 روز به طول انجامید.

بقیه اجزای تشکیل‌دهنده این پهپاد از جمله بال، نازل، مخزن سوخت و دیگر قطعات کوچک به صورت همزمان تولید شدند و هر نقطه از آن تنها در طی چند روز یا چند ساعت تکمیل شدند.

یکپارچه‌سازی اولیه، مونتاژ و آزمایش این پهپاد کمی بیش از یک ماه زمان برده است. تمام عناصر ادغام شده در حال حاضر کار می‌کنند و ساخت نمونه دیگری از آن تنها دو تا سه هفته زمان می‌برد.

این اولین پهپاد نیست که از طریق چاپ سه‌بعدی ایجاد می‌شود. در آوریل سال 2014، مرکز تحقیقات پیشرفته ساخت دانشگاه شفیلد یک بدنه پهپاد چاپی سه‌بعدی را تولید کرد که طی یک روز می‌توان آن را چاپ کرده و به پرواز درآورد. این محققان سپس در اکتبر همان سال موتور‌های الکتریکی را برای این بدنه تولید کردند که می‌تواند سرعت پهپاد را تا 72 کیلومتر در ساعت افزایش دهد. شرکت‌های Stratasys و بوئینگ در این پروژه دخیل بودند.