برای اولین بار در دههی ۵۰ میلادی، فیزیکدان ایتالیایی انریکو فرمی سؤالی را مطرح کرد که هنوز جوابی برای آن یافته نشده است؛ سؤالی که به پارادوکس فرمی مشهور است. وقتی میلیونها سیارهی قابل سکونت همانند زمین وجود دارند، پس ساکنان آنها کجا هستند؟
۱. فضای بیکران
شاید اولین و سادهترین و محتملترین جواب برای تنهایی انسان به فواصل وسیع کیهانی بازگردد. سیارههای قابل سکونت هزاران سال نوری از زمین فاصله دارند و تابش دوطرفهی الکترومغناطیس تنها راهی است که برای ارتباط میشناسیم؛ و چنین کاری تقریباً غیر ممکن است. برای کهکشانهای فراتر از راه شیری، میلیونها سال نوری فاصله وجود دارد و حتی تصور ارتباط با آنها برای انسان غیر ممکن به نظر میرسد.
۲. تلاش ناکافی
واقعیتی وجود دارد و آن هزینهی بالای تحقیقات و مشکلات اقتصادی همیشگی انسان است، پس از جنگ سرد در بودجهی سالانهی ایالات متحده و به تبع آن باقی کشورها، صرف هزینه برای تحقیقات فضایی هزینهای غیر ضروری بوده است. بیشتر جستجوها برای یافتن فرازمینیها از طریق آرایههای SETI انجام شده است؛ تلسکوپهای محدود پراکنده در سرتاسر دنیا که تاکنون نتوانستهاند آثاری کشف کنند. سال پیش میلیاردر روسی یوری میلنر در همکاری با دانشمندانی همچون پروفسور استیون هاوکینگ مبلغ ۱۰۰ میلیون دلار طی ۱۰ سال برای جستجوی سیگنالهای بیگانه سرمایهگذاری کرد، (Breakthrough Listen) بهترین فرصتی که تاکنون دانشمندان برای پیدا کردن چیزی فراتر از مرزهای خاکی به دست آوردهاند.
۳. خودکشی فضایی
فیزیکدان مشهور پروفسور برایان کاکس در پاسخ به تضاد فرمی پاسخی نه چندان جذاب میدهد:
ادامهی حیات برای تمدنی که به توانِ ویرانی خود دست یافته است چندان ساده نیست و انسان نیز باید به راه حلی برای اجتناب از آن دست پیدا کند.
به عقیدهی پروفسور کاکس اگر توسعهی سیاسی تمدنی کمتر از رشد علوم مهندسی باشد میتواند به ویرانی آن تمدن منتهی شود و احتمال آنکه بیگانگان قبل از رسیدن به تکنولوژی سفرهای بین ستارهای با آشفتگیهای سیاسی روبرو شده باشند وجود دارد؛ شاید تمدنی که در نزدیکی ما زندگی میکرده قبل از آنکه ردپایی برای انسان متمدن به جای بگذارد خود را از بین برده است.
۴. ما انسانهای بدوی
مقالهی مرتبط:
انسان سالها زمان برای پیشرفت را از دست داده و آنچه امروز به آن دست یافتهایم تنها در چند سدهی اخیر رخ داده است. شاید فرازمینیها راههای دیگری برای ملاقات با ما داشته باشند و شاید آنها فقط انتظار میکشند تا روزی که انسان به سطحی از بلوغ و فنآوری برسد که لیاقت آشنایی با آنها را پیدا کند. این احتمالی قوی است اما تا زمانی که به تکنولوژی ارتباطی فرازمینیها نرسیدهایم نمیتوانیم جوابی برای این سؤال پیدا کنیم.
۵. ما تنها هستیم
در نهایت دلسرد کنندهترین پاسخ به پارادوکس فرمی این است که شاید بیگانگانی وجود نداشته باشند؛ شاید زمین تنها سیارهای باشد که توانسته شرایط حیات پیشرفته را به وجود بیاورد. اگر تا ۱۰ سال دیگر که پروژهی (Breakthrough Listen) ادامه پیدا میکند نشانهای از بیگانگان پیدا نشود ماجرا پیچیدهتر خواهد شد، در حالی که ما هنوز جواب بسیاری از سؤالات را به درستی نمیدانیم؛ چگونه حیات بر روی این سیاره شکل گرفته است و چگونه سلولهای اولیه به موجودات پیشرفتهتر منتهی شده است یا حیات هوشمند چگونه شکل گرفته است. اقیانوسها از کجا آمدهاند، چگونه شرایط تکامل انسان به وجود آمده است؛ زمین در فاصلهای مناسب از خورشید قرار گرفته و آب و هوای غیر قابل تحمل زمین جوان جایش را به محیطی نسبتاً مطبوع داده است. عصر دایناسورها با برخورد یک شهاب غولپیکر محو شده است و پستانداران پای گرفتهاند. انسان تاکنون تنها چند هزار سال زندگی کرده است که در برابر ۱۳.۸ میلیارد سال عمر جهان زمانی ناچیز است، شاید این چند هزار سال تنها زمانی باشد که کیهان اجازهی رشد و تکامل به تمدنی را داده است.
مقالهی مرتبط:
خوشبختانه عموم دانشمندان تنهایی انسان را باور ندارند و در عوض بعضی معتقدند احتمالاً به زودی خواهیم توانست نوعی از حیات میکروبی را در مرزهای منظومهی شمسی کشف کنیم. تا زمانی که آثاری از زندگی در فضای بیکران نیابیم زمین تنها سرپناه انسان، تنها موجود هوشمند کیهان، به شمار میرود و این خانه و ساکنان شگفتانگیزش تنها دارایی ما از بیکران کیهان خواهد بود. در آخر با نقل قولی معروف از سر آرتور کلارک فقید سخن را به پایان میبریم:
دو احتمال وجود دارد، یا ما در جهان تنها هستیم یا نیستیم، که هر دو به یک اندازه ترسناکاند.
یک پزشک متخصص اطفال به نام دکتر هاروی کارپ با همکاری محققان موسسه فناوری ماساچوست و یک طراح سوئیسی موفق به طراحی یک تخت هوشمند برای نوزادان شدند.
به نقل از گیزمگ، این تخت هوشمند که Snoo نام دارد، نتیجه پنج سال تلاش این تیم تحقیقاتی بوده که به خواب بهتر نوزادان کمک میکند.
Snoo دارای سه میکروفن داخلی است که گریه نوزادان را تشخیص داده و میتواند بین صدای آنها و سر و صداهای موجود در اطراف تمایز قائل شود.
این تخت خواب ننو مانند، دارای یک صدای مخصوص است که به هنگام گریه نوزادان برای آنها پخش میشود.
هر چه شدت گریه و بیتابی نوزادان بیشتر باشد این صدا نیز افزایش یافته و با آرام شدن صدای نوزادان، این صدا نیز کم شده و در نهایت قطع میشود.
Snoo همچنین به هنگام گریه نوزادان همانند آغوش عمل کرده و آنها را تکان میدهد تا آرام شوند.
پدر و مادرهایی که تمایل دارند از راه دور بر وضعیت نوزاد خود نظارت داشته باشند یا به صورت دستی این تختخواب را کنترل کنند، میتوانند با اتصال به وای-فای و از طریق یک اپلیکیشن همراه که بر روی گوشیهای هوشمند نصب میشود این کار را انجام دهند.
این تخت دارای یک قنداق است که از مواد آلی ساخته شده و در زمان به خواب رفتن نوزاد به سرعت در اطراف نوزاد پیچیده میشود.
قنداق به گیرههای تعبیه شده در داخل تخت متصل شده و کمک میکند تا در طول شب نوزاد به پشت بخوابد.
Snoo همچنین دارای چراغهای ال.ای.دی است که عملکردی مانند شب خواب دارد.
این تخت خارقالعاده هم اکنون با قیمت 1160 دلار در آمریکا پیش فروش میشود.
مایک جانتزن معمار برجسته آمریکایی از طرح مفهومی خانهی تغییر شکلپذیر با قطعات چوبی متحرک رونمایی کرد.
محققان سازمان تحقیقات دفاعی دارپا با استفاده از فناوری هوش مصنوعی موفق به تولید ربات کمک خلبان شدند.
یک تیم از دانشمندان مرکز هوافضای آلمان در کلن به بررسی دقیقتر آتشفشانهای موجود در زهره پرداخته و متوجه شدند که آنها هنوز هم فعال هستند.
به نقل از انگجت، در این پژوهش مشخص شد که ایدون مونس یک آتشفشان عظیم در این سیاره که حدود 120 مایل قطر دارد به تازگی فوران داشته است.
این آتشفشان بسیار عظیم و غول پیکر است و در مقایسه با آن، آتشفشان Mauna Loa که بزرگترین آتشفشان فعال بر روی زمین است تنها 75 مایل قطر دارد.
زهره سیاره ای است که بیش از هر سیاره دیگری در منظومه شمسی، آتشفشان دارد.
این تیم تصاویر مادون قرمز گفته شده در ماموریت زهره توسط آژانس فضایی اروپا (ESA) در سال 2006 و 2007 را با عکس راداری وضوح بالا که توسط پروب ماژلان ناسا در سال 1990 گرفته شده بود، با یکدیگر ترکیب کردند.
محققان این پژوهش برای اثبات این فرضیه نیازمند عکسهای زیادی بودند زیرا زهره توسط یک ابر ضخیم پوشیده شده که مانع از آن میشود تا تلسکوپها و فضاپیما بتوانند از آن تصویر دقیق تهیه کنند.
آنها سپس از یک تکنیک که محدودیتهای وضوح تصاویر را از بین میبرد استفاده کردند تا بتوانند در پس این ابرها را مشاهده کنند.
این محققان پس از بررسی این تصاویر متوجه وجود پنج مجرای گدازه سرازیر شده در اطراف این آتشفشان شدند.
این گدازهها توسط کاوشگر ونوس اکسپرس مشاهده شده و محققان متوجه گرم بودن آنها شدند. این سنگهای گرم همچنین دارای نشانههایی از هوازدگی بودند.
همه شواهد نشان دهنده این است که این گدازهها تازه و جدید هستند. با این حال محققان هنوز هم به طور 100 درصد از فعال بودن آتشفشان ایدون مونس مطمئن نیستند.
کاوشگر آکاتسوکی ژاپن در حال حاضر در حال چرخش به دور زهره و ارائه اطلاعات مختلف است.
ناسا نیز در حال برنامه ریزی برای راه اندازی یک ماموریت کم هزینه به نام VERITAS است.
اگر همه چیز طبق برنامه ریزی پیش برود با این ماموریت ما قادر به جمع آوری نمونههای مختلف و کشف شواهد جدید درباره فعال بودن این آتشفشانها خواهیم بود.
دانشمندان دانشگاه هاروارد و آزمایشگاه پرتوی یون ساندیا با ادغام دو اتم سیلیکون در یک ماتریس الماس توانستهاند دو رایانه کوانتومی متفاوت را به هم متصل کنند.
به نقل از فیزورگ، محاسبات کوانتومی از توانایی ذرات زیر اتمی برای موجود بودن در بیش از یک حالت در هر زمان بهره میبرد.
در رایانههای سنتی، داده در یکی از دو حالت صفر و یک ابراز میشود که به بیتهای دودویی شناخته شدهاند.
اما رایانههای کوانتومی از بیتهای کوانتوم یا کیوبیت استفاده میکنند. محاسبات در یک رایانه کوانتومی زمانی رخ میدهد که کیوبیتها با یکدیگر تعامل برقرار میکنند، از این رو برای اینکه یک رایانه کار کند، به کیوبیتهای زیاد نیاز دارد.
یکی از دلایل اصلی مشکل بودن ساخت رایانههای کوانتومی این است که دانشمندان هنوز نتوانستهاند شیوه سادهای برای کنترل سیستمهای پیچیده کیوبیتها پیدا کنند.
اما محققان آمریکایی معتقدند که این مشکل با پیوند دادن رایانههای کوانتومی کوچک به جای ساخت یک رایانه بزرگ قابل حل است.
اطلاعات کوانتومی مانند یک شبکه روی یک پل قابل توزیع هستند. این امر میتواند راه را برای شکل جدیدی از سنجش کوانتومی هموار کند زیرا ارتباطات کوانتومی به اتمها در پل اجازه میدهند به شکل واحد رفتار کنند.
پل جدید با افزودن ناخالصی (اتم سیلیکون) به الماس ساخته شده است. این تحقیق از یک پرتوی کاشت یون متمرکز در آزمایشگاه پرتوی یون ساندیا استفاده کرد. این پرتو برای شلیک یونهای منفرد به مناطق خاص یک زیرلایه الماس طراحی شده است.
محققان اتمهای کربن روی الماس را با اتمهای سیلیکون جابجا کردند که باعث شد اتمهای اطراف سیلیکون فرار کنند. این امر باعث شد که اتمهای سیلیکون فضای خالی زیادی داشته باشند و با اینکه در یک ماده جامد بودند، طوری رفتار میکردند که گویی در گاز هستند.
زمانیکه اتمهای سیلیکون در زیر لایه الماس قرار گرفتند، فوتونهای تولید شده توسط لیزر، الکترونهای سیلیکون را به بالاترین حالت انرژیشان بردند. زمانیکه این الکترونها به حالت انرژی پایین خود باز میگردند، فوتونهای تصادفی منتشر شده و اطلاعات را از طریق فرکانس، شدت و قطبش امواجشان منتقل میکنند.
این تحقیق در مجله ساینس منتشر شده است.
یک عکاس انگلیسی که برای شکار تصویری از ابر ماه در انتظار بود، با نهایت تعجب متوجه منظره نادر زیبایی شد که این پدیده را همراهی میکرد.
به نقل از بیزنیس اینسایدر، بن گوین، عکاس حرفهای انگلیسی در زمان ثبت تصویر خود متوجه رویداد نادر "رنگینکمان قمری" دوتایی شد که در شب رخ میدهد و بازتاب نور ماه کامل با قطرات آب موجود در هوا منجر به تولید آن میشود.
گوین این تصویر را شبهنگام در ناحیهای در شمال انگلیس ثبت کرد که در آن زمان، هوا مهآلود بود.
پدیده ابر ماه زمانی ایجاد میشود که ماه در حالت بدر به نزدیک ترین فاصله خود از زمین برسد که در این حالت، درخشانتر و بزرگتر از همیشه دیده میشود.
گوین با دوربین خود به ثبت تصویری با نوردهی طولانی پرداخت که نور و رنگهای رنگینکمان قمری را به شکل دقیقی نشان میداد. رنگینکمان دوم نیز روی قوی رنگینکمان درخشانتر اول قابل مشاهده است و همچنین میتواند نورهای نارنجی رنگ را در میان هوا دید.
ابرماه علاوه بر درخشانتر بودن نسب به ماه کامل طبیعی، همچنین باعث جزر و مد بیشتر آب دریاها و بالا آمدگی آب تا حدود یک تا دو سانتیمتر بیشتر میشود که بنا بر موقعیت جغرافیایی این مقدار میتواند کم و زیاد گردد.
رییس اتحادیه رؤسای دانشگاههای روسیه فدراتیو از پرتاب 6 ماهواره در کشور روسیه از سوی دانشگاههای این کشور خبر داد و گفت: علاوه بر آن 35 درصد دانشگاههای روسیه طرحهای مشترک با دانشگاههای ایران دارند.
آنتانوویچ سادونیچی، در دومین اجلاس دانشگاه های برتر ایران و روسیه با اشاره به تاریخچه روابط میان کشورهای ایران و روسیه افزود: یکی از مهمترین رویدادهای تعاملات میان این دو کشور برگزاری این اجلاس است؛ به گونه ای که در اولین اجلاس تفاهمنامههایی برای تبادل دانشجو به امضا رسید.
وی امضای تفاهمنامهای با دانشگاه شهید بهشتی را از جمله زمینههای همکاری میان ایران و روسیه نام برد و اظهار کرد: این تفاهمنامه در جهت ایجاد موسسه همکاری رازی در دانشگاه مسکو و لومونوست در ایران به امضا رسید.
سادونیچی با تاکید بر اینکه مرکز رازی در ژانویه 2016 در دانشگاه مسکو ایجاد شد، خاطرنشان کرد: مرکز لومونسف نیز روز گذشته در دانشگاه شهید بهشتی افتتاح شد. تاسیس این مراکز تاثیر زیادی در توسعه روابط میان دو کشور دارد.
رییس اتحادیه رؤسای دانشگاههای روسیه فدراتیو با اشاره به اقدامات روسیه برای توسعه همکاری با سایر کشورها همچون هند و چین یادآور شد: علاوه بر آن اقدام به برگزاری المپیادهای دانشآموزی برای شناسایی استعدادهای برتر کردیم که از سال 2015 نیز جوایزی از سوی رییس جمهور روسیه به برترینهای این رقابت اعطاء شده است.
به گفته وی، تاکنون 1200 نفر از برگزیدگان المپیادهای دانشآموزی روسیه از جوایز رییس جمهور این کشور بهرهمند شدهاند.
سادونیچی، به فعالیتهای علمی دانشگاههای این کشور اشاره کرد و یادآور شد: حوزه فضایی یکی از فعالیتهای پژوهشی محققان دانشگاههای روسیه است به گونهای که دانشگاه مسکو ماهواره لومونسف را به فضا فرستاد که در این مراسم رییس جمهور روسیه نیز حضور داشته است.
رییس دانشگاه ام گ او لاماناسوف این ماهواره را ماهوارهای دانست که اطلاعات آن به ایستگاه زمینی ارسال میشود و اطلاعات آن در اختیار دانشگاههای این کشور قرار میگیرد و اضافه کرد: دانشگاه مسکو تاکنون 6 ماهواره به فضا ارسال کرده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به همکاریهای علمی مشترک میان دانشگاههای روسیه با دانشگاههای ایران اشاره کرد و گفت: بر اساس آمارهای ارائه شده هر دانشگاه ایرانی حداقل یک مقاله مشترک با دانشگاههای روسیه دارد.
به گفته وی، بیشترین مقالات مشترک روسیه با ایران مربوط به دانشگاههای سن پطرزبورگ، مسکو و پلی تکنیک پتر کبیر میشود و بیشترین دانشگاههای همکار ایرانی با کشور روسیه شامل دانشگاههای اصفهان، شهید بهشتی، تهران و صنعتی شریف است.
وی با بیان اینکه علیرغم این همکاری گسترده تنها 17 درصد از توافقات همکاری به فعلیت رسیده است، خاطرنشان کرد: این در حالی است که دانشگاههای روسیه علاقه زیادی برای همکاری با دانشگاههای ایران دارند.
سادونیچی بیشترین تعاملات میان این دو کشور را در حوزههای علوم انسانی، زبانها، تاریخ و فرهنگ دانست و اظهار کرد: 35 درصد دانشگاههای روسیه طرح همکاری مشترک با دانشگاههای ایران را دارند.
رییس اتحادیه رؤسای دانشگاههای روسیه فدراتیو با اشاره به نظامهای رتبهبندی در دنیا، از تهیه پایگاه رتبهبندی در این کشور خبر داد و اظهار امیدواری کرد که با همکاری دانشگاههای ایران اقدام به تهیه این نظام رتبهبندی کنند.
سادونیچی همچنین از اجرای طرح دانشگاه بدون مرز در این کشور خبر داد و گفت: در این طرح که از سال 2013 اجرایی شده است، دانشجویان نه تنها به صورت غیرحضوری برای آزمون دانشگاهها آماده میشوند، بلکه از 200 برنامه علمی بهرهمند خواهند شد.
آژانس فضایی اروپا پس از قطع ناگهانی ارتباط با فرودگر "شیاپارلی" که برای جستجو و انجام تحقیقات به سیاره سرخ فرستاده شده بود، هنوز هم در حال جستجوی این فرودگر گمشده است.
به نقل از انگجت، مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس (ExoMars Trace Gas Orbiter) یک پروژه مشترک بین سازمان فضایی اروپا و سازمان فضایی روسکاسموس روسیه بوده که هدف آن یافتن نشانههایی از حیات در گذشته، حال و آینده این سیاره سرخ است.
مدارگرد ردیابی گاز (TGO) با ابزار فناوری پیشرفته خود قرار بود در روز 19 اکتبر 2016 میلادی (28 مهر 1395) و پس از طی مسافت 496 میلیون کیلومتر به سیاره مریخ برسد.
مأموریت اصلی این فضاپیما، تصویربرداری از سیاره سرخ و بررسی جو آن است. این مدارگرد همچنین یک فرودگر مریخ موسوم به شیاپارلی (Schiaparelli) یا (EDM) را با خود حمل میکند.
این فرودگر برای رسیدن به مریخ در تاریخ 16 اکتبر از مدارگرد ردیابی گاز TGO جدا شد؛ اما به نظر میرسد که 50 ثانیه قبل از فرود خود در مریخ ناپدید شده است.
تیم ماموریت اگزومارس در حال حاضر مشغول بارگیری اطلاعاتی هستند که توسط شیاپارلی و قبل از ناپدید شدن آن فرستاده شده است.
دریافت کامل تصویر ارائه شده توسط این فرودگر ممکن است کمی طول بکشد؛ زیرا تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده زمانبر است.
مدارگرد مریخ ناسا در حال تلاش است تا بتواند در چند روز آینده این فرودگر را پیدا کند.
عصر امروز ششمین رزمایش فدائیان حریم ولایت نیروی هوایی ارتش، با اعزام جنگندهها به پایگاههای خود پایان یافت.
در این رزمایش سه روزه که از روز دوشنبه(26 مهر 95) آغاز شده بود، انواع هواپیماهای شکاری رهگیر، شکاری بمب افکن، ترابری نیمه سنگین و سبک، هواپیماهای ارتباطی و شناسایی، سوخت رسان و انواع پهپادها حضور داشته و بخشی از توان نیروی هوایی ارتش در صیانت و دفاع از حریم هوایی میهن اسلامی به نمایش گذاشته شد.
ششمین رزمایش اقتدار هوایی فدائیان حریم ولایت
امیر روزخوش در نخستین روز این رزمایش و در در جمع خبرنگاران اعلام کرده بود که: عملیات برد بلند جنگندهها و دقت در نقطهزنی بمبها از محورهای اصلی رزمایش است.
امیر برخور جانشین فرمانده نیروی هوایی ارتش نیز روز نخست رزمایش در جمع خبرنگاران گفته بود که: با توجه به اینکه این یک رزمایش هوایی است تمام کشور در پوشش این رزمایش قرار میگیرد و اولین اقدام عملیات شناسایی منطقه توسط هواپیماهای شناسایی،پهپادهای ارتش صورت گرفته است.
در شب نخستین روز رزمایش نیز عملیات بارریزی C130 و تیراندازی شبانه فانتومها با پشتیبانی اف 14ها با موفقیت انجام شد.
پرواز شبانه تامکت
در روز دوم رزمایش فدائیان حریم ولایت نیروی هوایی نیز 26 پرواز صورت گرفت و تمرین رزم هوایی جنگندههای اف 14 و میگ 29 با موفقیت انجام شد.
یکی دیگر از عملیاتهای روز دوم رزمایش نیز عملیات مقابله با تک شیمیایی دشمن و پاکسازی جنگنده با موفقیت انجام شد.
عملیات مقابله با تک شیمیایی دشمن
در ادامه دومین روز از رزمایش فدائیان حریم ولایت هواپیماهای بومی صاعقه با بمب های 500 پوندی اهداف فرضی بر روی باندهای پروازی منطقه نبرد را با موفقیت منهدم کردند.
همچنین جنگنده بمب افکن های فانتوم سوختگیری هوایی از هواپیمای سوخت رسان را به منظور نفوذ در عمق منطقه نبرد و افزایش شعاع عملیاتی در دستیابی به اهداف برد بلند را با اجرای ماموریت TOP COVER توسط هواپیماهای اف-14 اجرا کردند.
در صبح آخرین روز رزمایش فدائیان حریم ولایت نیروی هوایی نیز،
جنگندههای سوخو٢٤ و اف٤ با موشک های نقطه زن و ارتقا یافته اهداف را منهدم کردند.
جنگنده بمب افکن های راهبردی سوخو٢٤ نیز اهداف مورد نظر را با موشک های بهینه سازی شده و نقطه زن Kh-29 و Kh-25 منهدم کردند.
یکی از از عملیاتهای آخرین روز رزمایش بزرگ فداییان حریم ولایت، انهدام جنگنده های فانتوم نیروی هوایی ارتش با استفاده از بمب های بومی و هوشمند قاصد بود.
این جنگنده ها همچنین با شلیک موشک نصر و بمب ٢٠٠٠ پوندی لیزری سی سی جی مواضع از پیش تعیین شده را نابود ساختند.
امیر خلبان روز خوش سخنگوی رزمایش اعلام کرد: جنگنده های اف٧ با استفاده از بمب های بهینه سازی شده اهداف تعیین شده روی باند پروازی منطقه نبرد در رزمایش را بمباران کردند.
شلیک موشک نصر و بمب قاصد و انهدام اهداف زمینی توسط جنگنده های اف4 و سوختگیری هوایی چهار فروند جنگنده اف4 توسط تانکر سوخت رسان از دیگر عملیاتهای روز آخر رزمایش بزرگ فداییان حریم ولایت 6 بود.
عصر امروز نیز با اعزام جنگندههای حاضر در رزمایش به پایگاه خود،این رزمایش پایان یافت.
.: Weblog Themes By Pichak :.