این روزها بازار فیلم‌های علمی-تخیلی حسابی داغ شده است و یکی از عناصر اصلی این فیلم‌ها، بیگانگان فضایی هستند. در اغلب این فیلم‌ها شاهد حمله‌ی بیگانگان به زمین هستیم و البته این ساکنان زمین هستند که در بیشتر موارد پیروز می‌شوند؛ اما بیگانگان فضایی تنها به فیلم‌های سینمایی محدود نیستند و ما در یوتیوب نیز ویدیوهای بسیار زیادی از بشقاب پرنده‌ها مشاهده می‌کنیم؛ بشقاب پرنده‌هایی که توسط شهروندان عادی مشاهده شده‌اند و معمولاً با سرعتی باورنکردنی ناپدید می‌شوند. داستان‌ها و ویدیوهای بسیاری وجود دارند که اذهان عمومی را به بازی گرفته‌اند و باعث شده‌اند اکثر ما به وجود بیگانگان فضایی باور داشته باشیم؛ اما آیا آن‌ها واقعاً وجود دارند؟

این یک پرسش کلی است؛ شاید بهتر باشد پرسش را این‌گونه مطرح کنیم: آیا بیگانگان فضایی که از زمین بازدید کرده‌اند، در دولت‌ها نفوذ دارند و اکنون با هدف نابودی تمدن بشر روی نسل‌های دورگه انسان-بیگانه آزمایش می‌کنند، وجود دارند؟ اگر شما نیز این پرسش را در ذهن خود دارید، باید بگوییم در اشتباه هستید و پاسخ این پرسش، قطعاً منفی است.

ما به چه چیزی UFO می‌گوییم؟ UFO یا یوفو، به اشیاء پرنده ناشناسی گفته می‌شود که شبیه هیچ یک از ساخته‌های  دست بشر نیستند. یوفوها وجود دارند و برای برخی از آن‌ها توضیح خاصی وجود ندارد؛ اما وقتی که در مورد آن‌ها تحقیق می‌کنیم، مشخص می‌شود که آن‌ها بالون‌های هواشناسی، سیاره‌ی زهره، هواپیما، بقایای راکت‌های فضایی یا جعلی بوده‌اند و هیچ ارتباطی به بیگانگان فضایی ندارند؛ زیرا اگر به بیگانگان فضایی ربط داشتند، باید شواهدی موثق یافت می‌شد که بتوانند ثابت کنند بیگانگان در زمین حضور داشته‌اند. منظور از شواهد این است که باید بناهای تاریخی عجیب، کارخانه‌ها یا ماشین‌های پیشرفته‌ای در زمین وجود داشته باشند که هیچ توضیحی برای آن‌ها وجود نداشته باشد و ما نتوانیم به چگونگی ساخت آن‌ها پی ببریم.

برخی از شکارچیان یوفو، به آثار تاریخی همچون اهرام مصر، مجسمه‌های سنگی جزیره ایستر یا خطوط نازکا در پرو اشاره می‌کنند و می‌گوینداین‌ها با کمک بیگانگان فضایی ساخته شده‌اند؛ اما اگر به صورت دقیق در مورد آن‌ها تحقیق کنیم، می‌بینیم ساخت آن‌ها توسط انسان‌ها و به کمک ابزارهای آن دوران، کاملاً امکان‌پذیر بوده است. حتماً بارها تصاویری از دایره‌های موجود در مزارع مشاهده کرده‌اید؛ این تصاویر بسیار دقیق هستند و اشکال مختلفی دارند؛ اما تعدادی از آن‌ها بسیار نامتعارف هستند و بسیاری از مردم بر این باورند که این اشکال هندسی توسط بیگانگان روی مزارع کشیده می‌شوند. بعدها مشخص شد که افراد معمولی این تصاویر را خلق می‌کنند و حتی وقتی که چگونگی انجام این کار را نیز نشان دادند، بسیاری از مردم باور نکردند.

گزارش مشاهده یوفوها در طول صد سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. سَم مانفورت، پژوهشگر داده از مجله‌ی Human Factors و دانشجوی دانشگاه جورج میسون، نمودار جالبی از گزارش مشاهده یوفو منتشر کرده است. سَم مانفورت به کمک داده‌های جمع‌آوری شده توسط مؤسسه‌ی NUFORC (مرکز ملی گزارش مشاهده یوفو)، نموداری از گزارش مشاهده یوفو از سال ۱۹۰۵ تا به امروز منتشر کرده است و آن‌طور که می‌توان دید، این نمودار سیر صعودی دارد و گزارش‌ها همواره افزایش یافته‌اند. تا به امروز ۱۰۵ هزار گزارش مبنی بر مشاهده یوفوها به ثبت رسیده و در دهه فعلی نیز به اوج خود رسیده است.

چیزی که بسیار جالب به نظر می‌رسد، این است که گزارش آن‌چه توسط مردم مشاهده شده، با گذشت زمان تفاوت کرده است. به عنوان مثال حدود صد سال پیش، مردم گزارش داده‌اند که یوفوهایی به شکل کُره یا سیگار برگ مشاهده کرده‌اند؛ اما پس از آن و تا به امروز، یوفوهایی که مردم گزارش مشاهده آن‌ها را داده‌اند، به شکل بشقاب پرنده بوده‌اند.

یوفوهایی که شبیه به سیگار برگ بوده‌اند، دیگر مشاهده نشدند و امروزه تقریباً آمار مشاهده آن‌ها صفر است؛ اما اشیاء پرنده‌ای که تنها نور هستند، توسط بسیاری از مردم مشاهده شده‌اند و این روزها ۵۰ درصد گزارش‌هایی که در مورد مشاهده یوفو ثبت می‌شوند، تنها به نور بودن آن‌ها اشاره دارند. این بسیار جالب است؛ زیرا طراحی فضاپیماهای بیگانه از سیگار برگ به بشقاب تبدیل شد و حالا به شکل نور است، به نظر می‌رسد بیگانگان فضایی در امر طراحی، پیشرفت چشمگیری داشته‌اند! زمان مشاهده یوفوها نیز بسیار جالب است؛ هرساله در ایالات متحده، در روز چهارم جولای گزارش‌های بسیاری مبنی بر مشاهده یوفوهای نورانی دریافت می‌شود. این روز در ایالات متحده جشن است و به احتمال زیاد، آتش بازی مردم همان یوفوهای نورانی هستند!

در طی یک پژوهش دیگر، مشخص شد که مردم ایالات متحده، ۳۰۰ برابر بیشتر از مردمی که در سایر نقاط جهان هستند، مشاهده یوفو را گزارش می‌کنند. کانادا نیز در جایگاه دوم این گزارش‌ها قرار دارد و این بسیار عجیب است.

در این‌جا یک نکته وجود دارد که باید آن را در نظر گرفت. این روزها اکثر مردم تلفن همراه دارند که می‌تواند ویدیو، صدا و تصویر ضبط کند. مردم این روزها از هر چیزی عکس می‌گیرند و می‌توانند حتی از یک سفینه فضایی بسیار کم نور نیز عکس بگیرند؛ اما تا به این لحظه هیچ مدرک علمی یا قابل باوری از وجود سفینه‌های فضایی بیگانه ارائه نشده است. واقعیت این است که تا به امروز هیچ شواهدی مبنی بر وجود فعالیت‌های فرازمینی‌ها یافت نشده است؛ پس می‌توان با قطعیت گفت هیچ بیگانه‌ای به زمین سفر نکرده است و تا آینده‌ای بسیار دور نیز سفر نخواهد کرد.

پرسش ما درباره‌ی وجود فعالیت‌های بیگانه‌ها در زمین بود و دریافتیم هیچ مدرکی که بتواند حضور آن‌ها در این سیاره راثابت کند، وجود ندارد؛ اما اگر بخواهیم درباره وجود بیگانه‌ها در عالم صحبت کنیم، قضیه متفاوت خواهد بود.

جهان ما بسیار بزرگ است و ما تنها می‌توانیم بخش کوچکی از آن را مشاهده کنیم. اولین نوری که در فضا پدید آمد، ۱۳.۸ میلیارد سال در سفر بود تا این‌که سرانجام به زمین رسید و ما توانستیم آن را ببینیم؛ در واقع، ما به ۱۳.۸ میلیارد سال پیش نگاه می‌کنیم و در حال حاضر آن مناطق حدود ۴۶ میلیارد سال نوری با ما فاصله دارند. تصور کنید که این تنها شامل جهان قابل مشاهده می‌شود و جهان واقعی، بسیار بزرگ‌تر از چیزی است که می‌بینیم. دانشمندان می‌گویند وسعت جهان واقعی شاید چندین تریلیون یا کوادریلیون سال نوری یا حتی نامحدود باشد؛ جهانی بی‌انتها که هیچ انسانی توانایی کشف آن را ندارد.

ما می‌دانیم که جهان ۱۳.۸ میلیارد سال سن دارد؛ البته نوری که به ما رسیده است این را می‌گوید. کهکشان راه شیری ما نیز تقریباً همسن جهان است؛ اما سامانه‌ی خورشیدی تنها ۴.۵ میلیارد سال پیش شروع به شکل‌گیری کرد. ما خیلی دیر به این جهان پا گذاشته‌ایم و حدود ۱۰ میلیارد سال دیرتر به این مهمانی با شکوه رسیده‌ایم! شواهد فسیلی به ما نشان می‌دهند که حیات روی زمین بسیار سریع‌ به‌ وجود آمده است و تنها چند صد میلیون سال پس از شکل‌گیری زمین، نخستین موجودات زنده روی آن پدید آمدند و این توپ سنگی معلق در فضای بی‌کران، مرکز تمدن ما شد و ما روی آن شکل گرفتیم، زندگی می‌کنیم و می‌میریم.

این جهان بسیار بزرگ و مسن است و امکان شکل‌گیری حیات در بسیاری از نقاط آن وجود دارد؛ حیاتی که ممکن است در حد میکروبی یا اینکه همانند ما هوشمند و حتی پیشرفته‌تر از ما باشد؛ با این حال تا به این لحظه ما حتی کوچک‌ترین نشانه‌ای از بیگانگان فضایی مشاهده نکرده‌ایم و بشقاب‌ پرنده‌های آن‌ها نیز دیده نشده است. این یک پارادوکس مشهور به نام پارادوکس فِرمی است. پارادوکس فرمی بیان می‌کند که اگر میلیاردها ستاره در کهکشان راه شیری هستند و در  اطراف هر یک از آن‌ها چند سیاره گردش می‌کند که برخی از آن‌ها مشابه زمین هستند، آن‌گاه باید ما شاهد هزاران تمدن هوشمند باشیم؛ اما با این حال ما نتوانسته‌ایم آن‌ها را مشاهده کنیم و حتی کوچک‌ترین نشانه‌ای از آن‌ها بیابیم. اگر آن‌ها از ما هوشمندتر باشند، توانسته‌اند به دانش سفر میان ستاره‌ای دست پیدا کنند، بنابراین باید بتوانند از زمین بازدید کنند؛ اما این چنین نیست و هیچ نشانه‌ای از وجود آن‌ها یافت نشده است، پس این بیگانگان کجا هستند؟

احتمال شکل‌گیری حیات در این سیاره‌ها وجود دارد؛ اما یا تک سلولی یا این‌که موجودات بسیار ساده‌ای هستند. گویا حیات هوشمندی همانند انسان‌ در عالم بسیار نادر است یا اینکه اصلاً وجود ندارد. این گفته در واقع بیانگر فرضیه‌ای به نام «زمین، سیاره بی‌همتا» است. در سال ۲۰۰۰ کتابی با همین نام توسط یک دیرینه‌شناس به نام پیتر وارد و یک اختر زیست‌شناس به نام دونالد برانلی به چاپ رسید و این فرضیه در آن بیان شد.

وارد و رادلی در فرضیه‌ی «زمین، سیاره بی‌همتا» بیان می‌کنند که زمین از بسیاری جهات، خوش‌شانس بوده است و ما تا به حال در مورد آن‌ها فکر نکرده‌ایم. فاصله زمین از مرکز کهکشان راه شیری بسیار دقیق و مناسب است، به گونه‌ای که توسط تابش‌های مضر بمباران نمی‌شود؛ اما در عین حال این فاصله آن‌قدری زیاد نیست که باعث شود زمین به حاشیه رانده شود و تحت تأثیر عناصر سنگین قرار بگیرد. سیاره ما به دور بهترین ستاره گردش می‌کند و فاصله آن از خورشید، دقیق‌تر و بهتر از هر سیاره‌ای در سامانه خورشیدی است. مدار زمین برای مدتی بسیار طولانی، ثابت و پایدار باقی می‌ماند و همواره شکل دایره‌ای خود به دور خورشید را حفظ می‌کند. زمین ما اندازه و چگالی بسیار دقیقی دارد و کاملاً برای حیات و تکامل آن مناسب بوده و هست. صفحه‌های پوسته‌ی زمین، به شکل خاصی حرکت می‌کنند و در بازیابی سنگ‌ها و گازهای جوی، به ما کمک می‌کنند و باعث می‌شوند زمین به یک سیاره جهنمی همانند زهره تبدیل نشود.

چگونگی تبدیل شدن حیات از شکل ساده به شکل پیچیده‌ای که امروزه دارد، مشخص نیست. شاید حیات در هر سیاره‌ای یافت شود؛ اما هیچ‌گاه نمی‌توان حیاتی به پیچیدگی و ظرافت باکتری کشف کرد. شاید حیات حتی به ساده‌ترین شکل نیز در هیچ سیاره‌ای یافت نشود و ما منحصر به فرد باشیم.

مردم به جستجو برای یافتن یوفو علاقه دارند و این کار از نظر آن‌ها جذاب است و شاید تنها دلیلی که می‌توانند برای نورهای درخشان در آسمان ارائه دهند، همان بیگانگان فضایی باشند؛ اما این احتمال وجود دارد که ما تنها باشیم. دانشمندان یا هر شخص دیگری که روی زمین زندگی می‌کند، اصلاً علاقه‌ای به تنها بودن در عالم ندارند. تنهایی در این عالم بزرگ، ترسناک است و ما واقعاً مشتاق هستیم که تمدن‌هایی پیشرفته در این جهان وجود داشته باشند و ما آن‌ها را ببینیم. یوفوها به بیگانگان فرازمینی ربطی ندارند؛ اما این بدان معنا نیست که بیگانگان اصلاً وجود نداشته باشند.

شاید افراد مختلفی از نژادهای مختلف و با دیدگاه‌های گوناگون روی زمین زندگی کنند؛ اما واقعیت این است که ما روی یک سیاره مشترک زندگی می‌کنیم، ما همگی انسان و یک تمدن واحد هستیم که بسیار پیشرفته و هوشمند است. ما برای یافتن پاسخ این پرسش که آیا در جهان تنها هستیم یا خیر؛ باید همواره به آسمان خیره شویم و به کمک تجهیزات پیشرفته‌ای که در اختیار داریم، به دنبال یافتن سیگنال‌های فرازمینی باشیم که از سوی تمدن‌های بیگانه ارسال می‌شوند، باید به دنبال یافتن نشانه‌های شیمیایی در سیاره‌های دیگر باشیم که بتوانند سرنخ‌هایی از حیات نشان دهند. آیا شما به وجود تمدن‌های بیگانه فضایی باور دارید؟

کشاورزی در قرن گذشته راهی طولانی پیموده است. ما غذای بیشتری از گذشته تولید می‌کنیم؛ اما مدل فعلی ناپایدار است و از آنجایی که جمعیت زمین کم‌کم به ۸ میلیارد نفر می‌رسد، روش‌های کنونی نیاز به دگرگونی بنیادین دارند تا بتوانند با این رشد جمعیت سازگار شوند. خوشبختانه، طیفی از تکنولوژی‌ها وجود دارد که ممکن است این امر را میسر سازد. در این مقاله برخی از راه‌هایی را که کشاورزان، محققان و کارآفرینان در حال توسعه آن‌ها هستند تا مطمئن شوند همه سیر می‌شوند، معرفی می‌کنیم.

توماس مالتوس، اقتصاددان مشهور، در سال ۱۷۹۸ در کتاب مشهور خود با نام «مقاله‌ای در باب اصل جمعیت»، نگاهی بلند به تاریخ بشر انداخت و عنوان کرد جمعیت بشر تا زمانی که فراوانی غذا وجود دارد، زیاد می‌شود؛ مگر اینکه منابع تمام شود که در این صورت قحطی به وجود می‌آید. او می‌نویسد:

به نظر می‌رسد قحطی آخرین و وحشتناک‌ترین منبع طبیعت باشد. قدرت جمعیت چنان از قدرتی که در زمین برای انسان غذا تولید می‌کند، بیشتر است که مرگ زودرس سراغ نوع بشر خواهد آمد.

پیش‌بینی مالتوس شاعرانه بود؛ اما هیچ‌گاه محقق نشد. در عوض، انقلاب‌هایی در صنعت و کشاورزی رخ داد و با این انقلاب‌ها، افزایشی اساسی در تولید و تجارت غذا پدید آمد. خوش‌بینان برنده شدند و مالتوس، موعظه‌گری ژولیده در خیابان تاریخ، به قدیس حامی برخی اقتصاددان‌ها تبدیل شد.

گرچه اقتصاددانان مدرن و معتقدان به آرمان‌شهر تکنولوژیک با دیده‌ی تحقیر به مالتوس می‌نگرند؛ با توجه به شواهد آن زمان،‌ استدلال‌ او معقول به نظر می‌رسد. شاید تکنولوژی‌هایی که در چند قرن گذشته باعث رشد سریع رشد جمعیت شده‌اند، از فاجعه مالتوس جلوگیری نکرده‌اند، بلکه آن را به تأخیر انداخته‌اند؟ بشریت توانسته است بسیار بیشتر از تصور مالتوس رشد کند. تخمین‌های خام نشان می‌دهند که جمعیت بشر در دهه ۱۸۰۰ میلادی، بین ۸۹۰ میلیون تا ۹۸۰ میلیون نفر بوده است، درحالی‌که اکنون ۷.۴ میلیارد نفر در این کره خاکی زندگی می‌کنند؛ اما تا چه زمانی این روند می‌تواند ادامه داشته باشد؟

سازمان ملل پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۳۰ جمعیت کره زمین به ۸.۵ میلیارد نفر و تا سال ۲۰۵۰ به ۹.۷ میلیارد نفر می‌رسد. بیشتر جمعیت دنیا در چین و هند متمرکز شده‌اند؛ هر کدام از این دو کشور بیش از یک میلیارد نفر جمعیت دارند و تا سال ۲۰۲۲، جمعیت هند از چین بیشتر خواهد شد.

تکنولوژی‌ها و تکنیک‌های مدرن کشاورزی از قحطی شدیدی که مالتوس پیش‌بینی کرده بود، جلوگیری کرده‌اند. در گذشته انسان دانه‌ها را با دست می‌کاشت؛ اما بذرکارهای اتوماتیک باعث شده‌اند که بتوان بذر را در خط‌های بلند و موازی کاشت. کشاورزان توانستند با استفاده از تراکتور زمین‌های وسیع را شخم بزنند و دیگر نیازی‌های به گاوهای تنبل نبود. خرمن‌کوب، زمان لازم برای کوبیدن خرمن را کاهش داد.

با افزایش جمعیت و رشد اقتصادی که اجازه مصرف بیشتر می‌دهد، دنیا به یک انقلاب کشاورزی دیگر نیاز دارد تا بتوان پایدار باقی بماند.

یک جواب به این روند، اتوماسیون است. با اینکه کشاورزی در ۲۰۰ سال گذشته اتوماتیک بوده؛ این روند شتاب گرفته است. تکنولوژی‌های جدید به کشاورزان اجازه می‌دهند که بازدهی محصولات و دام‌های خود را بالا ببرند و در عین حال، تهدید‌هایی همچون خشکسالی و بیماری را مهار کنند.

پهپاد ممکن است کارگران آینده مزارع باشد

دکتر لاو خت، پرفسور دانشگاه ایالتی واشنگتن و متخصص مدیریت محصول، در مورد کلمه «پهپاد» می‌گوید:

کمی بدنامی در مورد این کلمه وجود دارد.

بسیاری از طرفداران استفاده اقتصادی از پهپاد، اصطلاح «سیستم‌های هوایی خودکار» را ترجیح می‌دهند، اصطلاحی طولانی که قدرت کلامی پهپاد را نیز ندارد. برای بسیاری، کلمه‌ی پهپاد یادآور سخت‌افزار نظامی است؛ ماشین پرنده‌ای که روی افراد بمب می‌اندازد یا از بالا جاسوسی می‌کند.

محققانی همچون خت، در حال آزمایش راه‌هایی هستند که می‌توان از پهپاد در کشاورزی استفاده کرد. برای کشاورزان، یکی از بهترین استفاده‌ها از پهپاد، تصویربرداری از محصول است. کشاورزان با استفاده از سنسورهای چندطیفی، زمین را پی‌جویی می‌کنند و تصاویری ثبت می‌کنند که نشان می‌دهند حاصلخیزی خاک چه ‌اندازه است یا محصول به چه میزان آب نیاز دارد.

در گذشته، کشاورزان باید این اطلاعات را از تصویربرداری ماهواره‌ای به دست می‌آوردند که فرایندی وقت‌گیر بود. تصویربرداری ماهواره‌ای در بازه‌های ۱۴ روزه انجام می‌شود و مسائلی همچون ابرها ممکن است مشکل ایجاد کنند. اما به‌طور تئوری می‌توان از پهپاد در هر زمانی استفاده کرد.

تنها فایده استفاده از پهپاد، راحتی نیست؛ در برخی از موارد که محصول به بیماری یا حشرات مضر آلوده شده است، می‌توان تفاوت بین از بین رفتن محصول یا برداشت محصول باشد. سلمان صدیقی از انستیتوی بین‌المللی مدیریت آب  به گاردین می‌گوید تصاویر پهپاد می‌تواند بیماری‌ها و آفات را در محصول تشخیص دهد. او می‌گوید:‌

فتوسنتز کاهش پیدا می‌کند و این کلروفیل را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

تصویربرداری چندطیفی پیش از اینکه این اثر بزرگ شود و با چشم انسان قابل تشخیص باشد، می‌تواند آن را نشان دهد. این به آن دلیل است که کلروفیل، (مولکولی که رنگ سبز را به برگ‌ها می‌دهد) نور را جذب می‌کند و قسمت اعظمی از نور مادون قرمز را بازتاب می‌دهد. زمانی که یک گیاه بیمار است، کلروفیل نور قابل‌دیدن بیشتری بازتاب می‌دهد و نور مادون  قرمز بیشتری جذب می‌کند. تصویربرداری مادون قرمز می‌توان به کشاورزان نشان دهد که آیا محصول آن‌ها مقدار معمولی نور مادون قرمز بازتاب می‌دهد یا خیر و به این صورت کشاورزان از بیماری آگاه می‌شوند.

کشاورزی با اتوماسیون همراه می‌شود

یکی از پروژه‌های اصلی خت مرتبط با آبیاری است. او در این پروژه روی تکنیک‌های آبیاری مختلف و میزان آب متفاوت تحقیق می‌کند و از تصویربرداری با پهپاد استفاده می‌کند تا سلامت محصول را بررسی کند. به‌عنوان مثال آبیاری زیرسطحی را در نظر بگیرید؛ در این روش لوله‌های که در زیر زمین قرار دارند، آب را مستقیما به ریشه‌های گیاه می‌ٰرسانند. خت و تیمش عمق مناسب برای لوله‌ها را در باغ انگور بررسی می‌کنند.

آن‌ها در بخشی از تحقیق خود میزان آب استفاده‌شده را تست می‌کنند و با استفاده از تصویربرداری به کمک پهپاد، بررسی می‌کنند که اگر میزان مصرف آب به ۳۰ درصد یا ۶۰ درصد مصرف برسد، میزان محصول چه تغییری خواهد کرد. خت در مورد آبیاری روی سطح نیز کار کرده و آزمایش‌های زیادی در مورد آبیاری قطره‌ای داشته است.

هر چه تغییرات اقلیمی بیشتر می‌شود، اهمیت مطالعات خت بیشتر می‌شود. به گفته‌ی خت در واشنگتن در سال ۲۰۱۵، ما بیشترین دما را در چند سال گذشته ثبت کرده‌ایم. خت باور دارد که این دما ناشی از تغییرات اقلیمی بوده است. خت و همکارانش به منظور آماده‌ شدن برای سال‌های گرم‌تر، در حال آزمایش‌ گونه‌های مختلف لوبیاچیتی هستند تا ببینند چگونه در برابر میزان آب واکنش نشان می‌دهند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند که دریابند کدام گونه از لوبیا‌ها در برابر کمبود واکنش بهتری نشان می‌دهند و سرمایه‌گذاری مطمئنی خواهد بود.

پهپاد تنها برای تصویربرداری استفاده نمی‌شود. خت یک پروژه را به‌صورت ساده توضیح می‌دهد. زمانی که خت و همکارانش در حال آزمایش مدل بزرگ‌تری از پهپاد یاماها RMAX بودند، آن‌ها توانستند راه‌حلی هوشمندانه برای یکی از مشکلات کشاورزان واشنگتن پیدا کنند.

گیلاس یکی از مهم‌ترین محصولات واشنگتن است و همه با یک مشکل مواجه هستند: باران. زمانی که گیلاس می‌رسد، میزان قند زیادی دارد و پوست آن نازک می‌شود. زمانی که باران در باغ‌های گیلاس می‌بارد، قطرات باران روی چترک می‌نشینند و گیلاس‌های با پوست نازک، این قطرات را جذب می‌کنند. با این عمل، گیلاس‌ها ورم‌ می‌کنند و ترک می‌خورند.

کشاورزان می‌توانند با برداشت سریع گیلاس‌ها از این آسیب جلوگیری کنند؛ یا می‌توانند درخت را تکان دهند تا قطرات جمع‌شده روی زمین بریزند. خت با پرواز RMAX در فاصله ۱۰ تا ۱۵ متری، توانست آب جمع‌شدهروی چترک‌ها را پراکنده کند. این روش پربازده‌تر از تکان دادن درخت با دست یا پنکه است؛ اما روش کاملا مطمئنی نیست. او می‌گوید:

همه باغ‌ها در ایالت واشنگتن، تخت نیستند. برخی از آن‌ها شیب دارند و این ممکن است منجر به برخی اتفاقات شود.

چیزی بیشتر از ربات‌ پرنده

پهپاد ابزار خوبی برای کشاورزان است، اما تنها ابزار اتوماتیکی نیست که در دنیای کشاورزی دیده می‌شود. ربات‌ پیچکی در هر جنبه‌ای از کشاورزی، حتی دوشیدن شیر گاو، وارد شده‌ است.

ماشین‌هایی که دوشیدن شیر گاو را بر عهده دارند، به‌عنوان یک برد برای دامداران تلقی می‌شوند. دوشیدن با دست کم اتفاق می‌افتد. سال‌ها است که کشاورزان از شیردوش‌ برای دوشیدن شیر استفاده می‌کنند. اما این ماشین‌ هم نیاز به کمک انسان داشت.

با پیشرفت تکنولوژی، این پروسه بدون دخالت انسان انجام می‌شود. سیستم‌ پیشرفته رباتیک به گاوها اجازه می‌دهد که هر وقت احساس شیردهی داشتند، به سمت ربات‌های شیردوش بروند. گاو که توسط دامدار آموزش دیده است، روی یک صفحه می‌ایستند. ربات‌ با استفاده از تگ‌، گاو را شناسایی می‌کند و اگر در بازه خاصی شیر نداده باشد، کار خود را شروع می‌کند. ربات ابتدا پستان گاو را ضدعفونی می‌کند و سپس شیر را می‌دوشد.

تمام این پروسه برای کشاورزان و احتمالا گاوها، راحت و بی‌دردسر است. رابرت ویش که به‌عنوان یک دامدار فعالیت می‌کند، مدعی است این کار باعث می‌شود که گاوها سرحال‌تر و پربازده‌تر باشند. او می‌گوید این روش باعث شده است که میزان شیردهی یک گاو بدون اینکه علوفه زیاد شود، از ۲۸ لیتر به ۳۶ لیتر برسد.

گاوداری‌ تنها مکان‌هایی نیست که استفاده از اتوماسیون رواج دارد. اخیرا در باغ‌های میوه نیز که معمولا در برابر اتوماسیون مقاومت می‌کنند، از ربات‌ استفاده می‌شود. تا به حال، در چیدن میوه از ماشین‌ خودکار و ربات‌ استفاده نمی‌شد؛ چون میوه‌ها اغلب ظریف هستند و ماشین‌ ممکن است به میوه‌ها یا درختان صدمه بزند. بر اساس گزارش مجله اخبار مهاجرت در سال ۲۰۱۱، چیدن سیب هنوز هم اغلب با دست انجام می‌شود و بیشتر وقتِ کارگران، نه برای چیدن میوه، بلکه برای جابه‌جا کردن نردبان و بالا و پایین کردن آن صرف می‌شود. دن استیر، مدیرعامل Abundant Robotics در این باره می‌گوید:

مشکل اصلی این است که کامپیوترها به‌سختی می‌توانند میوه‌ها را ببینند و میوه‌ها، ظریف هستند. تابه‌حال، امکان این وجود نداشت که بتوان میوه‌ها را تشخیص داد یا بدون صدمه زدن، آن‌ها را چید.

با وجود دشواری‌ها، مهندسان در حال توسعه روش‌هایی برای برداشت میوه با استفاده از اتوماسیون هستند. شرکت Abundant Robotics در حال کار روی ماشینی است که سیب می‌چیند؛ کمپانی دیگری با نام Energid در حال ساخت ماشینی است که پرتغال می‌چیند. ماشین Abundant Robotics از لوله خلأ استفاده می‌کند تا سیب‌ها را مکش کند، درحالی‌که ماشین Energid با تکان دادن درخت، پرتغال‌ها را می‌چیند.

اما مهم‌ترین وسیله‌ی مزارع، تراکتور، نیز در حال دگردیسی است. تراکتورهای خودران مانند مدل مفهومی Case IH Autonomous می‌توانند جایگزین تراکتورهای معمولی شوند. این ماشین حتی صندلی برای نشستن انسان ندارد؛ ولی می‌تواند در مسیرهایی که اپراتور می‌دهد، حرکت کند و اپراتور می‌تواند حرکت ماشین را نظارت کند و مسیر آن را با استفاده از یک اپلیکیشن به‌راحتی تغییر دهد. سازندگان تراکتورهای اتوماتیک مانند New Holland معتقدند که این تراکتورها روزی خواهند توانست نسبت به تغییر وضع هوا واکنش نشان دهند.

ماشین‌های اتوماتیک تنها برای راحتی یا کاهش هزینه‌ها مناسب نیستند. این ماشین‌ها می‌توانند محدودیت‌های بدن انسان را از یک صنعت توان‌فرسا حذف کنند. این ماشین‌ها زخمی و فلج نمی‌شوند و به کمک آن‌ها می‌توان بدون نیاز به خواب یا نور، کشاورزی را ۲۴ ساعته ادامه داد.

آیا این تکنولوژی‌ها کافی خواهند بود؟

همه این تکنولوژی‌ها خیره‌کننده هستند، اما هنوز یک سؤال باقی مانده است: آیا آن‌ها برای مهار مصرف روزافزون انسان کافی خواهند بود؟ سازمان کشاورزی و غذای سازمان ملل تخمین می‌زند که برای سیر کردن شکم جمعیت رو به رشد و بالاخص شهری دنیا، تولید غلات باید سالانه ۳ میلیارد تن و تولید گوشت باید ۴۷۰ میلیون تن افزایش یابد. این میزان غذا زیاد است.

مشکل این است که تکنولوژی به‌تنهایی نمی‌توان تعیین کند که جهان چه میزان غذا نیاز دارد. جهانی‌ شدن باعث شده است غذا از مرزها و اقیانوس‌ها عبور کند. گندم اورگان ممکن است به آسیا برود و گوشت ژاپنی ممکن است در بشقابی در نیویورک دیده شود. حتی اگر کشورها تصمیم بگیرند تولید غذای خود را افزایش دهند، تجارت جهانی تعیین می‌کند که این غذا کجا برود. در جهانی که رقابت‌ ناسیونالیستی رو به افزایش است و معاملات جهانی پایه‌های لرزانی دارند؛ تجارت جهانی غذا ممکن است به‌صورت بنیادین تغییر کند.

به همین دلیل، ساده‌لوحانه است اگر فکر کنیم اتوماسیون به‌تنهایی می‌تواند ما را نجات دهد. معضلی که ما با آن‌ها مواجه هستیم، پیچیده و چندوجهی است و تنها تغییرات و پیشرفت‌های تکنولوژیکی نمی‌تواند آن‌ را حل کند. گرچه راه‌حلی مطمئن برای چالش ما وجود ندارد؛ می‌توانیم اطمینان خاطر پیدا کنیم که اتوماسیون تنها یک تیر در تیردان تکنولوژیکی ما است. یک ایده مهم یا راه‌حل خلاقانه ممکن است نتواند مشکل ما را حل کند، اما صدها ایده می‌توانند. هر چه باشد، چیزی که انسان فراوان دارد، ایده خلاقانه است.

در نهایت، گذشته می‌تواند منبع اطمینان خاطری برای ما باشد. تاریخ به ما نشان می‌دهد که تکنولوژی قادر است انسان را سیر کند؛ بنابراین می‌توان انتظار داشت که در آینده نیز این کار را خواهد کرد.

در این گزارش با سفری به مقر کمپانی ایتال دیزاین در تورین همراه می‌شویم. شاید پیش‌ازاین چنین در ذهنتان بوده باشد که ایتال دیزاین دستخوش هیچ تغییر اساسی نشده است. اما با رسیدن به مقر کمپانی و نگاهی نزدیک‌، از چنین حدسی پشیمان خواهیم شد. درست است که خودروهای زیادی در بیرون پارک کرده‌اند؛ اما این به معنی آن است که کمپانی مورد بحث اکنون کارکنان بیشتری دارد و نشان از پیشرفت و شکوفایی آن است. دو ساختمان بزرگ کمپانی که هنگام ورود به محوطه‌ی آن در حومه‌ی جنوبی تورین با آن‌ها مواجه می‌شوید، تغییر چندانی نکرده‌اند، با اینکه در حدود بیش از پنجاه سال پیش و هنگام تأسیس کمپانی ایتال دیزاین (Italdesign) توسط بنیان‌گذار معروفش یعنی جورجتو جوجارو احداث شده است.

اما نباید گول ظاهر را بخورید، تقریبا همه چیز در ایتال دیزاین تغییر کرده است؛ البته به‌جز صدای پرانرژی کارکنان ایتالیایی، که نشان می‌دهد هنوز هم اینجا مکانی برای افراد خلاق است. در داخل شرکت، اسم بزرگ‌ترین و وسیع‌ترین سالن کارخانه تغییر نکرده است. آن‌ها همیشه این کوریدور را Via Roma می‌نامیدند. این نامِ بزرگ‌ترین خیابان رم باستان بوده است.

در اینجا هیچ نشانی از لامبورگینی نیست، با وجود این‌که این اکنون ایتال دیزاین توسط لامبورگینی خریداری شده است. حتی نمی‌توان نشانی از شرکت مادر لامبورگینی، یعنی آئودی پیدا کرد؛ البته به‌جز چند نمونه‌ی طرح مفهومی از آئودی که برای نمایش در آنجا قرار داده شده است. البته به مدت چند سال است که ۴۰۰ مهندس تورینی و ۱۴۰۰ طراح از این ناحیه در توسعه‌ی Audi Q2 شرکت داشته‌اند و در حدود هفتاد نمونه از آن را تولید کرده‌اند.

در سال ۲۰۱۰ جوجارو ظاهرا با خوشحالی حاضر شد ۹۰ درصد کمپانی خود را به همراه نام و تمام حقوق انحصاری آن به آئودی بفروشد. به این ترتیب بود که ایتال دیزاین زیرمجموعه‌ی لامبورگینی شد. پنج سال بعد آلمانی‌ها به‌طور کامل اداره‌ی امور شرکت را به دست گرفتند و جوجارو ایتال دیزاین را ترک کرد و تمام استعدادهای این شرکت در قالب گروه‌هایی در جهت نزدیک کردن شرکت به یک خودروسازی موفق مشغول به کار شدند. این کار با چنان موفقیتی مواجه شد که اکنون کارشناسان حوزه‌ی صنعت اعتقاد دارند ایتال دیزاین بازوی طراحی و تکنولوژی آئودی است. برای خیلی‌ها این به معنای رابطه‌ی نزدیک بین این دو شرکت است.

اکنون ایتال دیزاین در آستانه‌ی یک تغییر دیگر قرار گرفته است. ورود یک مدیرعامل جدید و البته جاه‌طلب به مجموعه با نام یورگ استولاش نوید روزهای خوبی برای این شرکت می‌دهد. استولاش نبوغ اقتصادی بالا و سابقه‌ی بیست سال فعالیت در گروه خودروسازی فولکس واگن (شرکت مادر آئودی) در کارنامه دارد. دلیل ورود او به ایتال دیزاین این است که  مدیران توقع دارند این شرکت با گسترش فعالیت‌هایش بتواند به‌طور کامل روی پای خود بایستد. بدین منظور استولاش سه اولویت برای ایتال دیزان در نظر گرفته است: از سر گرفتن مهندسی و طراحی خودرو برای مشتریان خارجی؛ تأسیس آکادمی ایتال دیزاین برای تربیت مهندسان و طراحان جدید؛ تثبیت برند ایتال دیزاین به‌عنوان تولیدکننده‌ی خودروهای اسپرت، با تیراژ تولید پایین و البته لوکس و گران‌قیمت.

در حال حاضر به نظر می‌رسد اولین قدم برداشته شده است؛ آن هم با معرفی سوپر اسپرت جدید با موتور v10 با نام زرواونو (Zerouno) که به معنی «صفر یک» است. تنها پنج نمونه از این خودرو ساخته خواهد شد. اولین دستگاه از این خودرو در نمایشگاه خودروی ژنو به نمایش درآمد. این خودرو توسط سرطراح ایتال دیزاین فیلیپو پرینی با افتخار رونمایی شد و می‌توان حدس زد صاحب ناشناس بلژیکی آن به‌طور قطع در بین حضار حضور داشته است. قیمت پایه‌ی زرواونو ۱.۳ میلیون یورو است. البته به‌روزرسانی‌ها و آپشن‌های زیادی در دسترس صاحبان آن قرار دارد؛ به‌طوری‌که قیمت آن تا ۲ میلیون دلار می‌تواند بالا برود.

در پشت پرده‌ نیز ایتال دیزاین در حال کار روی مأموریت‌های دیگر خود است. آکادمی این شرکت در حال تربیت استعدادهای جدید است و همچنین شرکت موفق شده است مشتریان خارجی، به‌خصوص در بخش پروژه‌های مهندسی پیدا کند.

فرانکو بی، یکی از مدیران ایتال دیزاین و البته یکی از رهبران رنسانس این شرکت می‌گوید:

بسیاری ما را به‌عنوان یک کمپانی طراحی می‌شناسند. اما پروژه‌های طراحی ۱۵ درصد از کل فعالیت ما را تشکیل می‌دهند. ما فعالیت‌های زیادی پشت پرده انجام می‌دهیم و می‌توانیم تولیدات محدود داشته باشیم. در سال‌های اخیر در حدود ۲۰۰ دستگاه خودرو تولید کرده‌ایم و ظرفیت تولید ۵۰۰ دستگاه نیز داریم.

پرینی شخصیت تحسین‌برانگیزی دارد. او از مشتریان باسابقه‌ی ایتال دیزاین است که پیش از این ۹ سال در لامبورگینی و ۱۳ سال در آلفا رومئو فعالیت داشته و یکی از افراد مهم در پروژه‌ی آلفا رومئو، Alfa 8C بوده است. او خود را این‌گونه توصیف می‌کند: «نوع خاصی از طراح»؛ چرا که او ابتدا آموزش مهندسی دیده بود.

زمانی که من (نویسنده‌ی متن اصلی) به آنجا رسیدم تنها دو هفته تا نمایشگاه ژنو مانده بود و آن‌ها همه‌ی تلاش خود را بر اولین زرواونو متمرکز کرده بودند. چهار دستگاه از این خودرو فروخته شده بود؛ اما آن‌طور که بِی می‌گوید، تنها یکی از آن‌ها آماده بود.

امروزه فروختن خودروهای این‌چنین خیلی راحت به نظر می‌رسد. بی و پرینی می‌گویند «یک شبکه‌ی بیست تا سی نفره از دوستان» را می‌شناسند که همیشه مشتاق خرید خودروهای آنان هستند. اکنون این کمپانی آماده می‌شود تا گفتگو در مورد طرح‌های توسعه‌ی «طرح مفهومی یک خودروی ویژه» را شروع کنند. استولاش اعلام کرده است که هر ۱۸ تا ۲۴ ماه، چنین طرح‌هایی در ایتال دیزاین استارت خواهند خورد.

در Via Roma قدم می‌زنیم و سپس به راست می‌پیچیم، جایی که یک سالن واقعیت مجازی بزرگ وجود دارد. در این سالن عکس‌های بزرگ از خودروهای جدید روی یک پرده‌ی عظیم به نمایش درمی‌آیند. در گوشه‌ای از سالن، تجهیزات گیمینگ قرار دارند تا خریداران بتوانند تجربه‌ی رانندگی با زرواونو داشته باشند؛ حتی قبل از این‌که با مدل آزمایشی و واقعی آن روبه‌رو شوند.

در این بازدید من به قیمت بالای این خودرو فکر می‌کردم؛ چرا که قیمت آن بیشتر از آئودی R8 است. با این‌که پیشرانه‌ی V10 آئودی R8 یکی از بهترین موتورهای خودروهای سوپراسپرت است، اما بعید است این پیشرانه‌ی ۵.۲ لیتری تنفس طبیعی برای مدت طولانی تولید شود که دلیل آن نگرانی‌های زیست‌محیطی است. پلتفرم این خودرو یعنی MMS که توسط لامبورگینی نیز استفاده می‌شود، یکی از بهترین پلتفرم‌هایی است که پایه‌ی تمام نو‌آوری‌های این خودروسازی‌ها محسوب می‌شود.

اما بعد از چند دقیقه متوجه می‌شوم چرا پروژه‌های این‌چنینی سودده هستند و چرا خودروهای سوپراسپرت گران‌قیمت به فروش می‌روند و خریداران ثروتمند حاضر می‌شوند پول زیادی برای این خودروها بپردازند. موضوع در اینجا به نادر بودن این خودروها مربوط می‌شود،‌ به کیفیت بالا، طراحی و تولید بهینه، ریزه‌کاری‌های لوکس و جذاب، تودوزی و طراحی کابین با رنگ دلخواه مشتری. در این خودروها همه‌چیز طبق میل خریدار است. پرینی مزیت‌های خودروهای ایتال دیزاین را این‌چنین توضیح می‌دهد:

خودروی زرواونو ۱۵۰ کیلوگرم از تولیدات دیگر سوپراسپرت سازان سبک‌تر است و با داشتن موتوری با قدرت برابر، می‌تواند عملکرد چابک‌تری داشته باشد.

البته او به بازطراحی و بازمهندسی پیشرانه اشاره می‌کند که باعث افزایش قدرت خروجی موتور شده است. بدنه‌ی خودرو شاهکار طراحی با فیبر کربن است. دو در تاشو در جلو و پشت خودرو که قسمت اعظمی از بدنه‌ی خودرو را تشکیل می‌دهد، تماما از فیبر کربن ساخته شده است که باعث کاهش محسوس وزن بدنه می‌شود. سقف خودرو به‌اندازه‌ی ۵۰ میلی‌متر پایین آورده شده است؛ اما به دلیل حفظ طراحی کلی و مشتری‌پسند خودرو، ساختار آن تغییر نکرده است. سیاست پرینی این است که به خودرو یک شخصیت ایتالیایی ببخشد؛ به‌گونه‌ای که قسمت جلو تداعی‌کننده‌ی مجسمه‌های ایتالیایی باشد و از کمر به پایین، بهترین طراحی را برای عبور بهینه‌تر هوا داشته باشد. این طرح ابتدا روی یک خودروی نمونه‌ تست شده است.

با استفاده از تصاویر بزرگ به بررسی جزییات زرواونو می‌پردازیم: شیشه‌ی جلوی وسیع، دماغه‌ی شش‌ضلعی که باعث عبور هوا از روی کاپوت خودرو به شکل Y می‌شود و یک شکاف کوچک که احتمالا با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود. وجود این گشودگی، آن‌طور که مهندسان می‌گویند، به دلایل آیرودینامیک است. خریدارانی که پول زیادی برای این خودرو پرداخت می‌کنند، انتظار دارند فرصت گفتگو با سازندگان خودرو داشته باشند و در مورد این جزییات با آن‌ها صحبت کنند و البته آن‌ها نیز از انجام این کار شانه خالی نمی‌کنند.

در پشت خودرو یک دیفیوزر بزرگ و همچنین چند عدد لوور (حائل با تیغه‌های افقی) خوش‌تراش و زیبا وجود دارند که حداقل از لحاظ تئوری باعث پایداری بهتر خودرو در سرعت‌ها بالا می‌شوند و نیاز به یک بال عقب را از بین می‌برند. اما ازآنجا که اکثر خریداران تمایل بیشتری به بال عقب دارند، پرینی یک بال عقب زیبا با طرح مسابقه‌ای طراحی کرده است.

در واقع تک‌تک منافذ موجود در بدنه، کارکرد خاص خود را دارد. پرینی به‌خصوص به مجرای NACA که در پشت سقف قرار دارد، افتخار می‌کند. این منفذ، هوای سردکننده را در سرعت‌های بالا وارد محفظه‌ی موتور می‌کند و هنگام ساکن بودن خودرو، جریان هوا عکس می‌شود؛ به‌گونه‌ای که هوای داغ به بیرون راه پیدا می‌کند.

خودروی روی لاستیک‌های مخصوص با رینگ‌های ۲۱ اینچی آلیاژی حرکت می‌کند و روتورهای فیبر کربنی آن هوا‌ی پرفشار را در سرعت‌های بالا به بیرون هدایت می‌کند. این لاستیک‌ها، طرح جدید پیرلیس (Pirellis) هستند که با یک نوار قرمز در حاشیه‌ی آن‌ها مشخص می‌شوند.

کیفیت و جزییات ساخت زرواونو حاصل تلاش یکی از بهترین و باسابقه‌ترین خودروسازان دنیا است و کاملا با آن چیزی که در نمایشگاه‌های خودرو دیده می‌شود، تفاوت دارد. همه‌چیز در مورد ایتال‌دیزاین مسحورکننده است.

در هنگام خروج از ساختمان، از پرینی می‌پرسم: «چرا دیگر حال و هوای شتاب‌زدگی در کمپانی وجود ندارد؟ زمانی نه‌چندان دور، روز نمایش خودرو می‌توانست سرشار از استرس و هیاهو باشد و همه‌ی کارکنان بی‌وقفه در تلاش باشند تا خودرو را آماده کنند.» پرینی در جواب می‌گوید:

حالا اوضاع تغییر کرده است. مرحله‌ی استرس و شتاب‌زدگی زودتر به سراغ ما می‌آید؛ زمانی که داده‌ها به دست ما می‌رسند. وقتی از این مرحله می‌گذریم، اوضاع آرام می‌شود. اکنون همه‌چیز تحت کنترل است.

شرکت HTC اعلام کرده است مبلغ 10 میلیون دلار برای راه‌اندازی یک ماهواره برای استفاده در واقعیت مجازی سرمایه‌گذاری می‌کند.

ناسا تصویری از دو کهکشان مارپیچی در حال چرخش در فاصله 55 میلیون سال نوری از زمین منتشر کرده است.

گوگل به مناسبت 22 آوریل روز زمین پاک،لوگوی خود را تغییر داد و از انیمیشنی زیبا برای این روز استفاده کرد.

 به نقل از تایم، این کار گوگل با هدف پیام رسانی به مناسبت این روز با اهمیت و ترویج فرهنگ پاسداری از محیط زیست و زمین انجام شده است.

این انیمیشن روایت یک روباه است که در هنگام خواب کابوسی در مورد عواقب ناشی از تغییرات آب و هوا، شامل ذوب شدن کوه‌های یخی و از بین رفتن گیاهان می‌بیند. این روباه پریشان از دو دوست خود کمک گرفته و این سه، برای کمک به محیط زیست خود به خوردن سبزیجات، پرورش گیاهان، دوچرخه سواری و استفاده از انرژی خورشیدی رو می‌آورند.

گوگل همچنین توصیه‌هایی مبنی بر خاموش کردن چراغ‌های اضافی، کاشت درخت، مصرف مواد غذایی ارگانیک و کاهش استفاده از وسایل نقلیه آلاینده ارائه کرده است.

روز جهانی زمین پاک هر ساله در 22 آوریل مصادف با 2 اردیبهشت در تمام دنیا برگزار می‌شود.

 

 

 

رییس پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی از تولید دستگاهی برای چندقلوزایی 3 حیوان اهلی خبر داد و گفت: این دستگاه با دانش بومی تولید شده در این پژوهشگاه به مرحله تولید و تجاری سازی رسیده است.  

برنامه‌های انجمن نجوم ایران در هفته و روز جهانی ستاره‌شناسی اعلام شد.