لیزر‌ها و میزر‌ها از جالب توجه‌ترین ابزار‌ها‌ی روز دنیا هستند که کاربرد فراوانی در صنعت و پزشکی دارند و باعث پیشرفت علوم مختلف شده‌اند. مدت‌زمان زیادی نیست که از ایده‌ی ساخت اولین لیزر جهان توسط چارلز تاونز می‌گذرد؛ وی در سال ۱۹۶۴ برنده‌ی نوبل فیزیک شد. وی در ابتدا ایده‌ی ساخت میزر را داشت. شاید این سؤال ذهنتان را مشغول کرده باشد که تفاوت لیزر با میزر در چیست؟ پاسخ در طول موج نوری است که این دستگاه‌ها می‌توانند تولید کنند. میزرها در ناحیه‌ی ماکروویو کار می‌کنند و ابتدای نام آن‌ها، از ابتدا‌ی کلمه‌ی ماکروویو گرفته شده است. جالب است بدانید که مخترع اولین لیزر گازی هلیوم - نئون جهان، علی جوان، فیزیکدان ایرانی است. امروزه همه‌ی ما از لیزر‌ها به‌صورت مستقیم و غیر مستقیم استفاده می‌کنیم. در خانه، محل کار و حتی ایمیل‌ها‌ی ما توسط سیگنال‌ها‌ی لیزری منتقل می‌شوند. دانسته یا ندانسته، تمام طول روز از لیزر‌ها استفاده می‌کنیم؛ اما چند نفر از ما می‌دانیم که آن‌ها چه هستند و چگونه کار می‌کنند؟

لیزر چیست؟

لیزر‌ها تفاوت بسیاری با نور معمولی دارند. برای درک بهتر این تفاوت، فقط امواج آبی که در وان حمام تشکیل می‌شوند با امواج بزرگ دریا مقایسه کنید. اگر دقت کرده باشید، می‌توانید با حرکت دست خود به سمت جلو و عقب، امواج نسبتا بزرگی در وان حمام تشکیل بدهید که هر‌چه این کار را بیشتر ادامه بدهید، امواج بزرگ‌تر و قوی‌تر می‌شوند. اگر می‌توانستید شبیه این کار را در یک اقیانوس انجام دهید، مسلما بعد از چند میلیون بار تکرار، امواج بسیار بزرگ و پرقدرتی توسط دست شما تشکیل می‌شوند. یک لیزر، کاری مشابه همین را با امواج نور انجام می‌دهد. فرایند تقویت نور در یک لیزر، با نور بسیار ضعیف شروع می‌شود و آنقدر انرژی به موج نور اضافه می‌شود تا در نهایت یک موج نور متمرکز و قوی داشته باشیم.

ویژگی‌ها‌ی نور لیزر 

• لامپ‌ها یا منابع نور معمولی دیگر، نور سفید دارند که ترکیبی از تمام فرکانس‌ها‌ی مرئی نور است. اما لیزر‌ها پهنای فرکانسی بسیار باریکی دارند و در شرایط ایده‌آل، تک‌فرکانس هستند. برای مثال ممکن است لیزر‌های قرمز، سبز یا آبی را دیده باشید و حتی لیزر‌ها‌ی مادون قرمز یا فرابنفش. بنابر‌این هرچه پهنا‌ی فرکانس لیزر باریک‌تر باشد، لیزر بازده بیش‌تری خواهد داشت.
• اگر دقت کرده باشید یا از این پس دقت کنید، می‌توانید بینید که لامپ‌ها و منابع نور معمولی، نور را در همه‌ی جهت‌ها پخش می‌کنند. برخلاف منابع نور دیگر، لیزر‌ها یک باریکه‌ی نوری بسیار نازک و کم‌پهنا گسیل می‌کنند که این مسئله باعث تمرکز انرژی تمام پرتو‌‌ها‌ی نور در یک نقطه‌ی کوچک می‌شود.
• نور‌ها‌ی معمولی، شامل پرتو‌ها‌ی غیر هم‌فازی هستند که هر کدام از آن‌ها با فاز خاصی نوسان می‌کند و هیچ نظم مشخصی بین تمامی آن‌ها نیست. درحالی‌که پرتو‌ها‌ی نوری تشکیل‌دهنده‌ی نور لیزر همگی فاز یکسانی دارند؛ به این معنا که همه باهم به مقدار بیشینه و کمینه می‌رسند.  می‌توانید یک نور معمولی را مثل جمعیتی که در یک پیاده‌رو به‌طور نامنظم در حال حرکت هستند تصور کنید که به هم برخورد می‌کنند یا روی زمین می‌افتند یا هر بی‌نظمی دیگری در حرکت آن‌ها دیده می‌شود. در مقابل، نور لیزر را دسته‌ای از سرباز‌ها‌ی ارتش تصور کنید که با نظم بسیار در حال رژه رفتن هستند.

این سه ویژگی، باعث می‌شود که لیزر‌ها از دیگر نور ها متمایز شوند.

برای ساخت یک لیزر به چه چیزهایی احتیاج داریم؟

۱. فضایی که از اتم‌ها‌ی یک ماده پر شده باشد: این ماده می‌تواند گاز، مایع یا جامد باشد و به نام ماده فعال لیزر شناخته می‌شود. بسته به حالت ماده فعال می‌توانیم لیزر‌ها‌ی گازی یا لیزر‌های جامد داشته باشیم. ویژگی مهم ماده فعال، قابلیت برانگیخته شدن آن است.

۲. سیستمی لازم داریم که با آن بتوانیم ماده‌ی محیط فعال را برانگیخته کنیم. منظور از برانگیخته کردن این است که با انرژی دادن به الکترون‌ها‌ی اتم‌ها، آن‌ها را از حالت پایه‌ی انرژی یعنی کم‌ترین انرژی به حالت برانگیخته منتقل کنیم. 

برای ایجاد یک لیزر قرمز معمولی، می‌توان از یاقوت به‌عنوان ماده‌ی فعال لیزر استفاده کرد. در تصویر پایین، ماده‌ی فعال با رنگ قرمز نشان داده شده است. سیم‌ها‌ی زیگزاگ زردرنگ به دور آن پیچیده شده است و جربان آن مانند لامپ‌ها‌ی فلش، دائما قطع و وصل می‌شود.

چگونه یک هسته‌ی کریستال و محفظه‌ی سیمی لیزر را می‌سازند؟

۱. یک منبع ولتاژ قوی، جریان برق را دائما قطع و مجددا وصل می‌کند.

۲. هر بار که جریان وصل می‌شود، انرژی زیادی به کریستال یاقوت منتقل می‌شود. این انرژی به‌صورت فوتون به ماده فعال منتقل می‌شود.

۳. اتم‌ها‌ی کریستال یاقوت که در شکل بالا با دایره‌های سبزرنگ نشان داده شده‌اند، انرژی پمپ‌شده را جذب می‌کنند. در این هنگام، الکترون‌ها‌ی ظرفیت این اتم‌ها به حالت انرژی بالاتر منتقل می‌شوند. پس از گذشت چند میلی‌ثانیه، الکترون‌ها به حالت انرژی اولیه‌ی خود یا در اصطلاح به حالت پایه‌ی خود بازمی‌گردند و یک فوتون نور گسیل می‌کنند که در شکل با دایره‌ها‌ی آبی نشان داده شده‌ است. به این فرایند، مرحله‌ی گسیل خود‌به‌خودی گفته می‌شود.

۴. فوتون‌ها‌ی گسیل‌شده از الکترون‌ها، در ماده‌ی فعال با سرعت نور حرکت رفت و برگشت انجام می‌دهند.

۵. گاهی اتفاق می‌افتد که یکی از فوتون‌ها به یکی از الکترون‌ها‌ی برانگیخته برخورد می‌کند و باعث می‌شود که الکترون به حالت پایه‌ی خود بازگردد. در این صورت، پس از این فرایند، علاوه بر اینکه فوتون اولیه هنوز هم موجود است، فوتون دیگری نیز گسیل می‌شود که در اصطلاح به این فرایند گسیل القایی گفته می‌شود. اکنون، یک فوتون نور باعث تولید فوتون نوری دیگری شده است؛ یعنی نور تقویت شده (Light Amplification) که فرایند گسیل القایی (StimulatedEmission of Radiation) باعث آن شده است. در اینجا اگر حروف پررنگ را به هم بچسبانیم، کلمه‌ی LASER ساخته خواهد شد. در واقع نام لیزر دقیقا از نحوه‌ی کار آن گرفته شده است.

۶. در ابتدا و انتها‌ی محیط لیزر، آینه‌هایی قرار دارند که فوتون‌ها‌ی تولیدشده را دائما بازتاب می‌کنند. بنابراین فوتون‌ها به‌صورت پیوسته در محیط لیزر در رفت و آمد هستند.

۷. یکی از آینه‌ها‌ی به‌کاررفته در محیط لیزر، قسمتی از فوتون‌ها را بازتاب می‌کند و اجازه می‌دهد که بخشی از فوتون‌ها از محیط لیزر بیرون بروند.

۸. فوتون‌ها‌ی بیرون‌آمده از محیط لیزر، همان پرتو‌ها‌ی لیزری پر‌انرژی هستند که اکنون می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند.

گسیل خود‌به‌خودی

بیایید با حرف R لیزر یعنی تابش آغاز کنیم. تابش‌ها‌ی لیزری هیچ ارتباطی به تابش‌ها‌ی هسته‌ای و رادیو‌اکتیو ندارند. لیزر‌ها، تابش‌ها‌ی معمولی مانند تابش‌های رادیویی، اشعه‌ی X، مادون قرمز و فرابنفش تولید می‌کنند. با اینکه این تابش‌ها هم توسط اتم‌ها تولید می‌شوند، فرایند آن کاملا متفاوت است و با جا‌به‌جا شدن دائمی الکترون‌ها در یک ماده ایجاد می‌شود. الکترون‌ها همیشه در پایین‌ترین انرژی یعنی اولین پله‌ی نردبان نشسته‌اند و منتظر هستند تا از بیرون، انرژی دریافت کنند. اگر انرژی لازم برای رفتن به پله‌ی بعدی را دریافت کنند، بی درنگ به پله‌ی بعدی، یعنی تراز برانگیخته خواهند رفت. اما بودن در این تراز یا پله چندان طول نمی‌کشد؛ چرا که الکترون‌ها علاقه‌ی بیشتری به بودن در حالت پایه‌ی خود دارند. برای بازگشتن به حالت پایه، انرژی گرفته‌شده باید پس داده شود که الکترون این انرژی را با تابش یک فوتون از دست می‌دهد. به این فرایند، گسیل خود‌به‌خودی الکترون گفته می‌شود؛ چرا که اتم به خودی خود تابش می‌کند.

از لامپ‌های معمولی تا شمع‌ها، همه با سازوکار گسیل خود‌به‌خودی نور تابش می‌کنند

گسیل القایی

معمولا یک دسته از اتم‌ها، تعداد الکترون‌ها‌ی بیش‌تری در حالت پایه نسبت به حالت برانگیخته دارند که به همین دلیل مواد مختلف معمولا به‌صورت خود‌به‌خودی تابش نمی‌کنند. اما اگر با استفاده از روش‌ها‌ی خاص پمپ انرژی به آن‌ها انرژی بدهیم و الکترون‌ها را برانگیخته کنیم چطور؟ در این صورت، جمعیت تراز برانگیخته از جمعیت تراز پایه بیش‌تر می‌شود، بنابر‌این الکترون‌ها‌ی زیادی آماده‌ی تابش کردن هستند. به این وضعیت، وارونی جمعیت گفته می‌شود؛ چرا که اتم‌ها نسبت به حالت معمول خود دچار وارونگی در جمعیت تراز‌ها شده‌اند. اکنون فرض کنید بتوانیم در حدی به انرژی دادن ادامه بدهیم که جمعیت برانگیخته نتوانند سریعا به تراز پایه برگردند و برای مدت نسبتا طولانی در تراز برانگیخته بمانند.

در این صورت به‌اصطلاح یک تراز متا استیبل درست کرده‌ایم. در این هنگام اگر فوتونی با انرژی دقیقا برابر با انرژی بین دو تراز پایه و برانگیخته را به محیط ماده فعال لیزر بتابانیم، این فوتون با برخورد به یکی از الکترون‌ها‌ی برانگیخته، آن را به حالت پایه برمی‌گرداند. این در حالی است که در پایان، فوتون تابش‌شده هنوز باقی است و الکترون بازگشته نیز فوتونی با همان انرژی فوتون قبلی تابش می‌کند. به این فرایند، گسیل القایی گفته می‌شود. هر کدام از دو فوتون تولیدشده می‌تواند الکترون‌ها‌ی برانگیخته‌ی دیگری را به حالت پایه برگرداند. در اصطلاح نور را تقویت می‌کنیم یعنی یک فوتون به سمت ماده فعال تابش کردیم و دو فوتون دریافت کردیم. در پایان، انبوهی از فوتون‌ها با فرکانس یکسان تولید می‌شود که باریکه‌ی پر‌انرژی تک فرکانس و همدوس لیزری را تشکیل می‌دهد.

اگر طرز کار لیزر‌ها به گونه ای که توضیح دادیم باشد، پس چرا تک رنگ و تک فرکانس هستند و چرا نور همدوس ایجاد می‌کنند؟

پاسخ سؤالات بالا به مفهوم انرژی برمی‌گردد. انرژی از بسته‌ها‌ی کوچکی به نام کوانتوم تشکیل شده است. این بسته‌ها‌ی انرژی بیشتر شبیه به پول هستند. برای مثال، پولی که شما در جیبتان دارید، مضرب صحیحی از واحد پول شما است که می‌تواند دلار، ریال، سنت یا هر واحدپول دیگری باشد. شما نمی‌توانید یک دهم سنت یا یک بیستم ریال پول داشته باشید. شبیه به این موضوع را برای انرژی در داخل اتم‌ها هم داریم.

دقیقا شبیه به پله‌ها‌ی یک نردبان، حالت‌ها‌ی انرژی هم مقادیر مشخص و ثابتی دارند که بین آن‌ها فاصله وجود دارد. شما فقط می‌توانید پای خود را روی هر کدام از پله‌ها‌ی نردبان بگذارید و بین پله‌ها نمی‌توانید. الکترون‌ها در یک اتم همین شرایط را دارند و فقط می‌توانند حالت‌های انرژی مجاز را اشغال کنند و نمی‌توانند انرژی بین دو حالت را داشته باشند. برای بردن الکترون از یک حالت انرژی به حالت بالاتر آن، باید یک کوانتوم انرژی برابر با اختلاف انرژی دو حالت را به الکترون داد تا بتواند به حالت بالا‌تر برود. در غیر این صورت اگر انرژی داده‌شده به الکترون کمتر یا حتی بیشتر از اختلاف انرژی بین دو حالت باشد، الکترون سر جای خود باقی می‌ماند. زمانی که الکترون‌ها از حالت برانگیخته به حالت انرژی قبلی خود باز گردند، فوتونی با انرژی دقیقا برابر با اختلاف انرژی دو تراز گسیل می‌کنند و این انرژی ثابت و دقیق باعث می‌شود که لیزر در یک فرکانس خاص کار کند و بنابر این یک رنگ خاص که متناظر با فرکانس نور گسیلی است، قابل مشاهده است. فرایند گسیل القایی در یک لیزر باعث ایجاد انبوهی از فوتون‌های هم‌فرکانس، هم‌فاز یا در اصطلاح همدوس و پر‌انرژی می‌شود که می‌توان از آن‌ها بهره‌ی فراوان برد.

اختراع لیزر

می‌توانیم تولد لیزر را به دو دهه‌ی اول قرن بیستم مربوط بدانیم. زمانی که آلبرت انشتین نظریه‌ی کوانتومی نور را در سال ۱۹۰۵ ابداع و منتشر کرد. همچنین در سال ۱۹۱۷ مکانیزم گسیل القایی بیان شد. این دو مکانیزم، کلید‌ها‌ی دست‌یابی به علم مربوط به لیزر‌ها هستند.

طرح اصلی از لیزر طراحی‌شده توسط چارلز و آرتور در دهه‌ی ۱۹۵۰. قسمت‌ها‌ی اصلی به‌صورت رنگی مشخص شده‌اند.

لیزر‌ها پس از میزر‌ها به وجود آمدند. میزر‌ها هم شبیه به لیزر‌ها هستند با این تفاوت که میزر به جای نور مرئی، امواج ماکروویو تولید می‌کنند. میزر در دهه‌ی ۱۹۵۰ توسط چارلز تاونز و آرتور کاولو اختراع شد. کار آن‌ها نوبل سال ۱۹۶۴ برای چارلز و نوبل سال ۱۹۸۱ برای آرتور در پی داشت. پس لیزر از کجا آمد؟ در سال ۱۹۵۷ یکی از دانشجویان چارلز به نامگوردون گولد در دفتر آزمایشگاه خود به‌صورت تئوری، طرز کار یک میزر را که با نور مرئی کار می‌کند صورت‌بندی کرد و کلمه‌ی لیزر را ابداع کرد؛ اما متأسفانه هیچ‌گاه کار خود را به ثبت نرساند. با اینکه چارلز و آرتور را به‌عنوان او این کسانی که ایده‌ی لیزر را دادند می‌شناسیم، اولین کسی که یک لیزر ساخت تئودور میمن بود که متأسفانه هیچ‌گاه آن‌گونه که شایسته بود از او تقدیر نشد.

لیزر طراحی‌شده توسط گوردون گولد. طراحی کاملا متفاوت اما کار‌کرد مشابه لیزر‌ها‌ی کنونی

 حضرت عیسی مسیح(ع)، پیامبر اولوالعزم الهی، همراه با امام زمان(عج)، ظهور می‌کنند، که فرود حضرت مسیح(عج) از آسمان، علاوه بر اینکه موجب گرایش غربی‌ها و مسیحیان جهان به اسلام و انعقاد پیمان صلح می‌گردد، به برخی از شبهات پیرامون امام عصر(عج) نیز پاسخ داده می‌شود.

ولادت حضرت عیسی مسیح

حضرت عیسی بن مریم(ع) پیامبر بزرگ الهی و اولوالعزم، در روز 25 دسامبر سال اول میلادی، 622 سال قبل از هجرت پیامبر بزرگ اسلام(ص)، در بیت لحم واقع در سرزمین فلسطین به دنیا آمد. حضرت عیسی(ع) به فرمان خداوند، به گونه‌ای اعجازآمیز از مادری باکره و مقدس متولد شد و سپس در گهواره شروع به سخن گفتن کرد و پیامبری خود را بشارت داد.

حضرت مریم اضطرابی عجیب درونش را فرا گرفته بود؛ امّا گامهایش را محکم و استوار برمی‌داشت، کودکی را که در آغوش داشت به نزد قومش آورد. گفتند: «ای مریم، کار بسیار عجیب و بدی انجام دادی! ای خواهر هارون! نه پدرت مرد بدی بود و نه مادرت زن بدکاره ای!»؛ مریم، که روزه سکوت داشت به کودکش اشاره کرد؛ یعنی از او بپرسید.

گفتند: «چگونه با کودکی که در گاهواره است سخن بگوییم؟!»، ناگهان کودک زبان به سخن گشود و گفت: «من بنده خدایم، او کتاب (آسمانی) به من عطا کرده و مرا پیامبر قرار داده است و مرا هرجا که باشم موجودی پر برکت خواسته و تا زمانی که زنده‌ام، مرا به نماز و زکات امر فرموده است. سلام خدا بر من، در آن روز که متولد شدم و در آن روز که می میرم و آن روز که زنده برانگیخته خواهم شد».

هم‌چنین آمده است که گروهی از مسیحیان به شهر مدینه آمدند و به حضور پیامبر رسیدند. آنان در گفتگو با پیامبر(ص)، ولادت بدون پدر حضرت عیسی(ع) را نشانه الوهیت او عنوان می‌کردند. در این هنگام آیه نازل شد و جواب آنان را این چنین بیان نمود: «ولادت و خلقت حضرت عیسی ابن مریم(ع) همانند خلقت حضرت آدم(ع) [و بلکه خلقت آدم مهم تر و والاتر] است»؛ یعنی اگر دلیل الوهیت ولادت بدون پدر باشد، پس درباره حضرت آدم که خلقت وی بدون پدر و مادر بوده نیز باید قائل به الوهیت شویم و حال آنکه کسی چنین نگفته است.

معجزات فراوان، تبیین مسائل اخلاقی به همراه مثال‌ها، شفای بیمارانِ علاج‌ناپذیر و بالاخره پافشاری بر اطاعت از شریعت و پرستش خدای یکتا باعث شد تا تعداد زیادی گرد وی جمع شوند.

عروج حضرت مسیح

قرآن کریم در آیه 157 سوره نساء، بر پندار قوم یهود و عقیده بعضی از فِرق مسیحیت درباره مرگ حضرت عیسی خط بطلان می‌کشد. در این آیه آمده است: «گفتند که ما مسیح، پیامبر خدا، را کشتیم. بلکه آنها او را نکشتند و دار نزدند؛ بلکه امر بر آنها مشتبه شد. آنان که درباره انتقال حضرت مسیح به عالم بالا اختلاف و گفت و گو می‌کنند در شک و تردیدند. یقیناً عیسی کشته نشده است؛ بلکه خداوند او را نزد خود برد که او قادر و داناست».

همچنین در سوره آل‌عمران، اینگونه آمده است:«به یاد آر آن گاه را که خداوند فرمود: ای عیسی، من تو را به قرب خود بالا می برم و از معاشرت کافران پاک می گردانم».

این آیات شریفه، مؤید این هستند که حضرت عیسی(ع) کشته نشد، بلکه به آسمان رفت. یهودیان مدعی قتل عیسی(ع) بودند و مسیحیان نیز گمان می‍‌کردند یهود، عیسی(ع) را با دار زدن، کشته‌اند و پس از قتل، خداوند او را از میان قبر به سوی آسمان برده است. ناگفته نماند بر اساس آنچه از ظاهر آیات قرآن برمی‌آید، حضرت عیسی(ع) در نزد خداوندِ متعال زنده است و نخواهد مرد تا همه اهل کتاب به او ایمان آورند.

در روایتی از امام باقر(ع) آمده است: «حضرت عیسی به حواریون گفت: خدای تعالی به من وحی کرده است که مرا در این ساعت نزد خود خواهد برد. کدام یک از شما حاضرید جان خود را فدا کنید و در بهشت با من باشید؟ جوانی از بین آنان برخاست و اعلام آمادگی کرد. پس خدا او را شبیه عیسی کرد و یهود او را دستگیر کرد و به دار آویخت.»

شباهت امام زمان(عج) و عیسی مسیح(ع)

مهدی(عج) و مسيح(ع) نوادگان دختری «يسّی»

حضرت عيسی(ع) نواده دختری «يسّی» است. مهدی(ع) نيز از جانب مادرش، نرجس خاتون، نواده دختری «يسّی» است، زيرا او دختر يشوعا، پسر قيصر، شاه روم و از نسل داود پيامبر(ع) بوده و مادرش از اولاد يكی از حواری‌های عيسی(ع) به نام شمعون صفا، وصی حضرت عيسای مسيح است، كه وی نيز نواده عيسی(ع) است.

 شباهت در تولد

آن‌گونه كه از ظاهر برخي آيه‌ها و روايت‌ها بر می‌آيد، هنگامی كه حضرت مسيح(ع) به دنيا آمد، خداوند متعال ولادت او را پنهان نگاه داشت و به مريم دستور داد به مكان «قصّی» رفته و در آنجا پناه گيرد. سپس زكريا و همسرش، خاله مريم، در پی او روان شده و او را يافتند. پس از آن، حضرت عيسی(ع) معجزه‌‌آسا به سخن آمده و خود را معرفی نمود.

در مورد امام زمان(ع) نيز خداوند بزرگ، حمل مادر و هنگام ولادتش را مخفی داشت و پس از به دنيا آمدن هم، جز حكميه و مادرش، و بعدها گروهی اندک از ياران ويژه، كسی آگاه نشد. البته از حديث‌های رسيده استفاده می‌شود كه در شرايط مناسب، امام عسكری(ع) او را به برخی از مردم ديگر نيز معرفی كرده است. امام زمان(ع) پس از وفات امام حسن عسكری(ع) و نماز بر پيكر آن حضرت، طولی نكشيد كه از طريق سرداب مقدس، در پس پرده غيبت قرار گرفت.

 شباهت سیمای مهدی(عج) به مسیح(ع)

نقل شده است که مهدی قائم آل محمد(ع) از نسل علی بن ابی‌طالب(ع) است. وی در اخلاق، اوصاف، شکلف سیما، شکوه و هیبت، چون عیسی بن مریم است؛ خداوند به همه پیامبران هر چه داده، به او نیز داده با اضافاتی.

و عامه نیز روایت کرده‌اند: آن جناب شبیه‌ترین مردم است به عیسی بن مریم. هر چند ابن عربی گوید: «موعود منتظر(ع) در آفرینش چون رسول اکرم(ع) و در اخلاق یک درجه پایین‌تر از اوست، زیرا بدیهی است که کسی نمی‌تواند در سطح پیامبر اکرم(ع) باشد»، ولی از روایات شیعه استفاده می‌شود که آن بزرگوار، شبیه پیامبر خاتم (ع) هستند.

 شباهت‌های اندام مهدی(عج) به مردان قبيله مسيح‌(ع)

حذيفه فرزند يمان، از پيامبر اكرم(ص) روايت كرده است: «المهدی ولدی وجهه كالقمر، واللون منه لون عربی، والجسم جسم اسرائيلی، ميلا الارض عدلا كما ملئت جورا، يرضي بخلافته اهل السماوات و الارض والطير في الجو»،  پيامبر اكرم(ع) فرمود: «مهدی از نسل من است. سيمايش چون ماه تابان، رنگش عربی(گندم گون) و جسمش اسرائيلی است(يعنی قامت رشيد، راست و قوی دارد)، زمين را از عدل و داد پر می‌كند، همان گونه كه از جور و ستم پر شده است. به خلافت او، اهل آسمان‌ها و زمين و حتی پرنده هوا رضايت مي‌دهند».

ابو امامه باهلی گويد: رسول خدا (ع) فرمودند: «ميان شما مسلمانان و روم، چهار بار صلح نامه منعقد می‌شود؛ چهارمين آن به دست مردی از نژاد هرقل است كه تا هفت سال دوام خواهد داشت». مستور بن غيلان، از تيره عبدالقيس، پرسيد: «يا رسول‌الله، امام و رهبر مردم در آن روز چه كسی است؟»، فرمود: «مهدی كه از نسل من است (از نظر قوت و قدرت) چهل ساله است، گويا صورتش چون ستاره درخشان و در گونه راستش خايل سياه و بر دوش او دو عبای قطوانی و مانند مردان بنی‌‍اسرائيل (قوي، پر قدرت و رشيد) است؛ همه گنج‌ها را بيرون می‌آورد و دروازه‌های شركت به رويش گشاده مي‌شود».

توضيح: اسرائيل در لغت به معنای قوت و قدرت آمده است، بعضی گفته‌اند: اسرائيل، نام دوم يعقوب است. مرد شامی از اميرالمومنين(ع) پرسيد: «شش نفر از پيامبران دارای دو اسم هستند، آنان كدام‌اند؟»، آن حضرت در جواب فرمود: «يوشع بن نون (وصي حضرت موسي (ع)) كه همان ذوالكفل است؛ يعقوب كه همان اسرائيل است؛ حضر كه نام ديگرش حلقيا (در نسخه بحارالانوار «تاليا») است؛‌ يونس كه اسم دومش ذوالفنون است؛ عيسی كه نام دومش مسيح بوده و محمد، كه احمد نيز ناميده شده است». و بعضی ديگر آن را لقب می‌دانند.

 ياری و تأييد شدن از سوی جبرئيل

 «جبرئيل» كلمه‌ای است عبرانی، به معنای «بنده خدا»، و نام فرشته وحی و از بزرگان ملائكه است كه بر همه انبيا يا بر اولوالعزم از آنان و يا بر بعضي از پيغمبران الهی نازل شده و وحي خدا را به آن‌ها ابلاغ می‌كرده است. نقل شده كه وی حدود بيست و چهار هزار بار بر حضرت محمد (ع) و ده بار بر عيسی مسيح (ع) فرود آمده است. رسول گرامی اسلام‌(ع) فرموده‌اند: «جبرئيل از همه فرشتگان برتر است.» خداوند متعال در قرآن حكيم می‌فرمايد: «وَآتَيْنَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَاتِ وَأَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ»؛‌ يعنی عيسی بن مريم را با معجزه‌ها و به وسيله جبرئيل تقويت نموديم.

امام ششم(ع) فرمودند: «نخستين كسی كه با قائم(ع) بيعت می‌كند، جبرئيل(ع) است»، همچنين امام صادق(ع) می‌فرمايد: «زمانی كه خداوند به قائم آل محمد(ع) اجازه خروج دهد، رخداوند جبرئيل را می‌فرستد تا نزد او بيايد. جبرئيل در حجر اسماعيل نزد آن حضرت می‌آيد و می‌گويد: «چه چيز مردم را می‌خوانی؟»، حضرت دعوت خود را به او خبر می‌دهد. جبرئيل می‌گويد: «من نخستين كسی هستم كه با تو بيعت خواهم نمود.»

نقش حضرت عیسی(ع) در حکومت جهانی امام زمان(عج)

رهبر حکومت جهانی اسلامی، حضرت مهدی (عج) است و عیسِی بن مریم (ع)، این پیامبر اولوالعزم الهی به همراه آن حضرت در راه جهانی شدن ارزشهای قرآنی، ایشان را یاری می‌نماید. یکی از عوامل تاثیرگذار در پیشرفت انقلاب جهانی مهدوی و برقراری حاکمیت جهانی اسلامی در سراسر جهان، حضور این پیامبر الهی در کنار قائم آل محمد(ص) است.

در زمان ظهور آن حضرت، مسیح(ع) نزول خواهند کرد و در رکاب آن بزرگوار و پشت سر آن بزرگوار اقامه نماز خواهند نمود و این به مفهوم خاتمیت و خاتم الاوصیاء بودن آن بزرگوار است؛ و در روایت آمده که آن بزرگوار به حضرت مسیح(ع) احترام نموده و مسیح(ع) گوید: «کسی را نرسد که بر ائمه اهل البیت(ع) تقدم بجوید و حق تقدم با شماست».

در روایتی از پیامبر اکرم (ص) آمده است: «سوگند به آن کسی که مرا مژده آور راستین قرار داد، اگر از عمر جهان، جز یک روز نمانده باشد، خداوند همان یک روز را آن قدر طولانی می‌کند، تا فرزندم مهدی خروج کند. پس از خروج او، عیسای روح الله فرود می‌آید و در پشت سر وی نماز می‌گزارد، آن گاه زمین با فروغ پروردگار خویش روشن می‌شود و حکومت مهدی به شرق و غرب گیتی می‌رسد».

از آن جا که در این دوران عده بسیار زیادی از مردم را پیروان حضرت عیسی(ع) تشکیل می‌دهند و ایشان، آن حضرت را به عنوان منجی و مصلح جهانی می‌دانند، با دیدن این صحنه و به پیروی از پیامبر خود به حضرت مهدی (عج) علاقه مند شده و به حضرتش گرایش و ایمان می‌آورند و این مطلب، خود یکی از اسباب پیروزی آن حضرت، در این حرکت و قیام عظیم جهانی او است.

نخستین نتیجه سیاسی فرود حضرت عیسی(ع)

 با توجه به آیه «قرآن» که: «هیچ کس نیست؛ مگر اینکه به او ایمان آورد.»؛می‌توان گفت، که همه ملل مسیحی و یهودی پس از نزول مسیح به او ایمان می‌آورند. شاید فلسفه عروج او به آسمان و طولانی شدن عمرش برای ایفای نقش بزرگی است که در مرحله حساس و تاریخی ظهور امام زمان(عج) بر عهده می‌گیرد تا مسیحیان عالم که احتمالاً بزرگ ترین قدرت جهانی و جدّی‌ترین مانع برپایی حکومت و تمدن الهی حضرت مهدی(عج) هستند، ایمان بیاورند.

از این رو، طبیعی است که با ظهور مسیح (ع)، جهان مسیحیّت خرسندی عمیق خود را ابراز نماید و فرود عیسی(ع) را برای خود در برابر ظهور مهدی(عج) برای مسلمانان، موهبتی الهی پندارند و طبیعی است که حضرت مسیح (ع) از کشورهای مختلف آنان دیدار کند، و خداوند نشانه‌ها و معجزه‌هایی را به دست او آشکار سازد و جهت هدایت تدریجی مسیحیان به اسلام در درازمدت اقدام نماید. در نتیجه، نخستین نتایج سیاسی فرود مسیح (ع) کاهش دشمنی حکومت‌های غربی نسبت به اسلام و مسلمانان و به گفته روایات، انعقاد پیمان صلح و آتش بس بین آنها و حضرت مهدی(عج) خواهد بود.

حضرت عیسی(ع)، وزیر امام زمان(عج)

برنامه‌ی پژوهشی یونوسفر فعال با فرکانس بالا یا به اختصار هارپ (HAARP)، یک برنامه‌ی پژوهشی علمی-نظامی است که به صورت مشترک توسط نیروی هوایی ایالات متحده‌ی آمریکا، نیروی دریایی، دانشگاه آلاسکا در فِربنکس و آژانس پژوهش‌های پیشرفته‌ی دفاعی ایالات متحده (DARPA) تأسیس شده است. تجهیزات لازم برای این پروژه، توسط شرکت بریتانیایی BAE طراحی و ساخته شده است. هدف اصلی پروژه هارپ، تجزیه و تحلیل یونوسفر و بررسی قابلیت‌های توسعه‌ی یک فناوری پیشرفته‌ی یونوسفری برای ارتباطات رادیویی و نظارت است. هارپ پروژه‌ای است که می‌توان مشابه آن را با قدرت کمتر در مناطقی نظیر پورتوریکو، روسیه، جزایر مارشال، پِرو و ماساچوست یافت؛ اما آن‌طور که به نظر می‌رسد، هارپ بیش از سایرین شهرت یافته است که در ادامه دلایل این شهرت را بررسی می‌کنیم.

تاریخچه هارپ

داستان پروژه‌ی هارپ از سال ۱۹۹۰ میلادی آغاز شد. در آن زمان، تِد استیونز، سناتور جمهوری‌خواه از ایالت آلاسکا جهت دریافت رأی موافقت از کنگره برای ساخت پروژه‌ی هارپ، تلاش‌های بسیاری کرد و سپس توانست رأی موافقت را دریافت کند. ساخت و ساز تجهیزات لازم برای این پروژه از سال ۱۹۹۳ میلادی رسماً آغاز شد. در سال ۲۰۱۳ میلادی، هارپ به صورت موقت از کار افتاد تا پیمان‌کارانی که وظیفه‌ی مدیریت پروژه را بر عهده داشتند، جایگزین شوند. چند ماه بعد، جیمز کینی، مدیر پروژه هارپ اعلام کرد که دارپا دیگر تمایلی به ادامه‌ یافتن پژوهش‌ها توسط هارپ ندارد و بین پاییز ۲۰۱۳ تا زمستان ۲۰۱۴، احتمالاً به کار خود پایان می‌دهد.

هنوز چند ماهی از تعویض پیمان‌کاران پروژه نگذشته بود که نیروی هوایی ایالات متحده‌ی آمریکا اعلام کرد پروژه هارپ اواخر سال ۲۰۱۴ به کار خود پایان می‌دهد. فرآیند اتمام کار هارپ تا اواسط ماه مِی ۲۰۱۵ میلادی به طول انجامید و از آن تاریخ به بعد، کنترل پروژه به صورت کامل به دانشگاه آلاسکا در فِربنکس داده شد. همین موضوع باعث شد که هارپ به عنوان یک پروژه‌ی علمی، در اختیار پژوهشگران سرتاسر جهان قرار بگیرد. هم اکنون پژوهشگران می‌توانند با پرداخت مبلغی متناسب با نیاز استفاده (قیمت‌ها برای استفاده‌های گوناگون، متفاوت هستند) به هارپ دسترسی یابند و از توانایی‌های آن استفاده کنند.

نگاهی کلی به پروژه

هارپ، یک سیگنال ۳.۶ مگاواتی با فرکانسی بین ناحیه‌ی ۲.۸ تا ۱۰ مگاهرتز را به سمت یونوسفر ارسال می‌کند. این سیگنال می‌تواند به صورت ادامه‌دار و یا پالس به یونوسفر ارسال شود. اثرات انتقال و هر دوره‌ی بازیافت، توسط ابزارهای مرتبطی نظیر رادارهای VHF و UHF، فرستنده‌ها و گیرنده‌های HF و دوربین‌های نوری مورد بررسی و آزمایش قرار می‌گیرد. این می‌تواند مطالعات دانشمندان را روی فرآیندهایی طبیعی که در شرایط طبیعی در یونوسفر رخ می‌دهند، به پیش برده و همواره مطالعات را گسترش دهد؛ اما یکی از اهداف پروژه، بررسی اثرات تعامل ذرات خورشیدی با یونوسفر است. همچنین دانشمندان می‌توانند به کمک هارپ، اثرات یونوسفر طبیعی روی سیگنال‌های رادیویی را بررسی کنند.

دستاوردهایی که هارپ داشته است، دانشمندان را قادر ساخته که این اثرات را کاهش دهند و با توسعه‌ی روش‌هایی خاص، عملکرد و پایداری سامانه‌های ارتباطی و ناوبری را به شکل چشمگیری بهبود ببخشند. این روزها سامانه‌های ناوبری نظیر جی‌پی‌اس‌ (GPS) به صورت گسترده توسط شهروندان و ارتش مورد استفاده قرار می‌گیرند و پیشرفت‌هایی که در آن صورت گرفته و پایداری قابل قبولی که دارد، به لطف روش‌های توسعه یافته توسط دانشمندان با استفاده از داده‌های تجهیزاتی نظیر هارپ، امکان‌پذیر شده است. این روش‌ها، باعث شده‌اند که ارتباطات زیر آبی و برنامه‌هایی که جهت مطالعه‌ی لایه‌های زیرزمینی راه‌اندازی می‌شوند نیز بهبود چشمگیری داشته باشند. این بهبودها در جاهای دیگر نیز اثرگذار هستند. به عنوان مثال، ارتباطات زیردریایی‌ها بهبود قابل توجهی داشته است و توانایی نقشه‌برداری از معادن و محتویات زیرزمینی کشورهای مختلف به صورت راه‌دور نیز فراهم می‌آید. طبق گفته‌های یکی از پژوهشگرانی که روی پروژه هارپ کار می‌کند، در حال حاضر این تجهیزات بُرد کافی نداشته و نمی‌توانند مناطق وسیعی از جهان را تحت پوشش قرار دهند. به عنوان مثال، هارپ در حال حاضر نمی‌تواند باعث بهبود نقشه‌برداری از میدان‌های نفتی خاورمیانه شود.

پروژه‌ی هارپ در ابتدا توسط اداره‌ی پژوهش‌های دریایی ایالات متحده راه‌اندازی شد و سپس آزمایشگاه پژوهش‌های نیروی هوایی در ساخت پروژه همکاری کرد و دانشگاه آلاسکا در فِربنکس نیز به لیست همکاران پروژه اضافه شد. بسیاری از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی آمریکا، مانند دانشگاه استنفورد، دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا، کالج بوستون، دانشگاه کلمسون، کالج دارت‌موث، دانشگاه کورنل، دانشگاه جان هاپکینز، دانشگاه مریلند، کالج پارک، دانشگاه ماساچوست آمهِرست، اِم‌آی‌تی، مؤسسه پلی‌تکنیک دانشگاه نیویورک و دانشگاه تالسا، در توسعه‌ی پروژه و تجهیزات آن مشارکت داشته‌اند. وظیفه‌ی توسعه‌ی ویژگی‌های اصلی هارپ بر عهده‌ی دانشگاه‌ها بوده است و این دانشگاه‌ها هم اکنون روی توسعه‌ی تجهیزات پیشرفته برای فناوری‌های آینده کار می‌کنند.

با توجه به گفته‌های مدیر اصلی پروژه‌ی هارپ، تمام تلاش گروه مدیریتی بر این بوده است که هارپ، پروژه‌ای آزاد باشد و همگان بتوانند به نتیجه‌ی دستاوردهای آن دسترسی داشته باشند. نتایج تمام پژوهش‌ها وفعالیت‌هایی که به واسطه‌ی هارپ انجام شده‌اند، به صورت عمومی منتشر شده‌اند و در دسترس هستند و هم اکنون که پروژه تحت مدیریت دانشگاه آلاسکا است، این فرآیند بهتر طی می‌شود.

دانشمندان از سرتاسر جهان با هر ملیتی، بدون هرگونه ملاحظات امنیتی به محل پروژه‌ی هارپ دسترسی داشته‌اند و این روند هم اکنون نیز ادامه دارد. سالانه همایشی برگزار می‌شود و افراد معمولی نیز می‌توانند از تمام تجهیزات هارپ دیدن کنند. نتایج پژوهش‌های خصوصی به وسیله‌ی هارپ که توسط دانشمندان از سرتاسر جهان انجام می‌شوند، در نشریه‌های بزرگ و مشهور منتشر می‌شوند.

پژوهش‌های انجام‌شده به وسیله‌ی هارپ

هدف اصلی پژوهش‌های پروژه‌ی هارپ، قسمت بالایی اتمسفر زمین است که با نام یونوسفر شناخته می‌شود. یونوسفر، بخش یونیزه شده‌ی اتمسفر زمین در لایه‌های بالا است که از حدود ۶۰ کیلومتری سطح زمین شروع شده و تا ۱۰۰۰ کیلومتری ادامه دارد. این ناحیه شامل گرم‌سپهر (ترموسفر)، بخش‌هایی از میان‌سپهر (مزوسفر) و برون‌سپهر (اگزوسفر)است. یونوسفر توسط تابش خورشیدی یونیزه شده است. این لایه، نقش مهمی در الکتریسیته‌ی اتمسفری ایفا می‌کند و لبه‌های درونی مغناط‌کُره (مَگنِتوسفر) را شکل داده است. در کنار دیگر نقش‌های مهم، یونوسفر یکی از عواملی است که پخش سیگنال‌های رادیویی در زمین را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در رسیدن آن به نواحی دوردست، اختلال ایجاد می‌کند.

یونوسفر در ناحیه‌ای بسیار نازک از اتمسفر زمین قرار گرفته است و به همین دلیل اشعه‌ی ایکس و تابش فرابنفش خورشید، به راحتی به این ناحیه نفوذ می‌کنند؛ اما در یونوسفر تعداد زیادی مولکول وجود دارد که می‌توانند این تابش‌های مضر را جذب کنند. در واقع، در یونوسفر تعداد زیادی الکترون آزاد وجود دارند که در ارتفاع ثابتی قرار ندارند. گاهی اوقات الکترون‌های آزاد یونوسفر بین ارتفاع ۷۰ کیلومتری تا ۳۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار می‌گیرند و گاهی اوقات نیز این لایه‌ها به ۱۰۰۰ کیلومتری سطح زمین می‌رسند. تجهیزات مختلف پروژه‌ی هارپ، می‌توانند تمام لایه‌های اصلی یونوسفر را مورد بررسی قرار دهند.

یونوسفر، مشخصات ثابتی ندارد و گاهاً دیده شده است که مشخصات آن به صورت دقیقه‌ای، ساعتی، روزانه، فصلی و سالانه، تغییر می‌کنند. در نزدیکی قطب‌های مغناطیسی زمین، مشخصات یونوسفر پیچیده‌تر از سایر مناطق است و در این ناحیه به دلیل هم‌ترازی عمودی با قطب مغناطیسی و به دلیل شدت زیاد میدان مغناطیسی، پدیده‌هایی نظیر شفق ایجاد می‌شوند. یونوسفر پیش‌تر غیرقابل دسترس بود و اندازه‌گیری دقیق آن برای دانشمندان امکان‌پذیر نبود. بالون‌ها به دلیل نازکی هوا نمی‌توانستند به آن دست یابند و ماهواره‌ها نیز به علت وجود هوا، نمی‌توانستند در مداری که از میان یونوسفر می‌گذرد گردش کنند. به همین دلیل تا دو دهه‌ی اخیر، اطلاعات بسیار ناچیزی از یونوسفر در دسترس بود.

رادار دوگا در چرنوبیل

در شهر ترومسو واقع در کشور نروژ، تجهیزاتی به نام ایسکات (EISCAT) وجود دارد که نخستین گرم کننده‌ی یونوسفری به شمار می‌رود. در آن‌جا، دانشمندانی پیشگام حضور دارند که برای نخستین‌بار در تاریخ بشریت با ارسال امواج رادیویی ۲ تا ۱۰ مگاهرتزی، در یونوسفر آشفتگی ایجاد کردند تا ببینند یونوسفر چگونه به این آشفتگی واکنش نشان می‌‌دهد. هارپ نیز عملکردی مشابه دارد؛ اما دارای قدرت بیشتری بوده و از تابش منعطف و سریع HF استفاده می‌کند.

هارپ نیز همانند ایسکات، دارای یک گرم کننده‌ی یونوسفر است و می‌تواند با ارسال امواج رادیویی، دمای این ناحیه‌ی ناشناخته از اتمسفر را بالا برده و در آن آشفتگی ایجاد کند. این کار، یونوسفر را به یک آزمایشگاه طبیعی تبدیل می‌کند و دانشمندان می‌توانند روی واکنش‌ها مطالعه کنند.

هارپ از ۳۶۰ انتقال دهنده‌ی رادیویی و ۱۸۰ آنتن تشکیل شده است و زمینی به مساحت ۱۴ هکتار را در بر گرفته است. هزینه‌ی ساخت هارپ ۲۵۰ میلیون دلار بوده است که همین باعث بحث‌های بسیاری شده است. در زمانی که ایده‌ی ساخت هارپ مطرح شد، آمریکا و شوروی در جنگ سرد با یکدیگر بودند. در آن زمان، زیردریایی‌های آمریکایی هرچه که بیشتر دراعماق اقیانوس‌ها فرو می‌رفتند، در ارتباطات آن‌ها اختلال ایجاد می‌شد. همان‌طوری که پیش‌تر نیز گفته شد، یکی از دستاوردهای هارپ بهبود ارتباطات زیردریایی بوده است. چنین موضوعاتی باعث شده‌اند تا بسیاری از افراد، هارپ را بیشتر یک پروژه‌ی نظامی بدانند تا یک پروژه‌ی علمی. همچنین علاوه بر زیردریایی‌ها، همواره خطر یک حمله‌ی اتمی از سوی اتحاد جماهیر شوروی وجود داشت و آمریکا می‌خواست با استفاده از هارپ و مطالعه‌ی یونوسفر و چگونگی ایجاد اختلال در امواج رادیویی، یک سپر دفاعی الکترونیکی ایجاد کند که در صورت نفوذ موشک‌های شوروی، روی سیستم‌های هدایت آن‌ها اختلال ایجاد شود.

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، دیگر نیازی به ارتباطات زیردریایی در اعماق آب نبود و خطر حمله‌ی اتمی نیز چندان بالا نبود؛ بنابراین باید دلایل قانع‌کننده‌تری برای ادامه فعالیت هارپ و استفاده از آن ارائه می‌شد، به گونه‌ای که مردم باور کنند. یکی از کاربردهایی که برای هارپ مطرح شد، مطالعه‌ی امواج ELF بود. این امواج می‌توانند ساختارهای زیرزمینی را فاش کنند و به کمک همین امواج بود که آمریکا توانست انبار زیرزمینی سلاح‌های اتمی کره شمالی را شناسایی کرده و مشاهده کند.

پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، ارتش آمریکا یکی دیگر از توانایی‌های هارپ را کشف کرد و آن را به کار گرفت. در سال ۲۰۰۲، آنتونی تِدر، مدیر پیشین دارپا، پیشنهادی را برای استفاده از هارپ ارائه کرد. وی پیشنهاد کرد که می‌توان از تجهیزات هارپ برای مقابله با انفجارهای هسته‌ای در ارتفاعات بالا استفاده کرد؛ زیرا چنین انفجارهایی باعث آزاد شدن الکترون‌های پرانرژی شده و باعث از کار افتادگی ماهواره‌هایی که در مدار پایینی زمین (LEO) گردش می‌کنند، خواهند شد. در مدار پایینی زمین، به طور طبیعی وقتی که بادهای خورشیدی به زمین برخورد می‌کنند، الکترون‌های پرانرژی تولید می‌شوند و به شدت به سپر مغناطیسی زمین برخورد می‌کنند. سیاره‌ی ما، یک سازوکار طبیعی برای از بین بردن این الکترون‌ها دارد و معمولاً آن‌ها را به درون اتمسفر می‌فرستد و ما آن‌ها را به شکل رعدوبرق یا شفق مشاهده می‌کنیم. دانشمندان مدت‌ها به دنبال این بوده‌اند که بتوانند با ایجاد امواج ویستلر، به این فرآیند سرعت ببخشند. این کار باعث می‌شود الکترون‌ها بیش از حد پایین بیایند و در ارتفاع حدود ۱۰۰ کیلومتری زمین قرار بگیرند.

آزمایش‌های بسیاری انجام می‌شوند تا امکان انجام چنین فرآیندی را بررسی کنند. به عنوان مثال، پژوهشگران دانشگاه استنفورد از هارپ استفاده می‌کنند و با ارسال امواج فرکانس پایین به مغناط‌کُره، امواج ویستلر را ایجاد می‌کنند. امواجی که از این ناحیه به زمین بازگشت داده می‌شوند، به اقیانوس آرام جنوبی برخورد می‌کنند و در این ناحیه پژوهشگران با شناورها و کشتی‌های مخصوصی حضور دارند و به اندازه‌گیری میزان حضور امواج ویستلر می‌پردازند. همان‌طوری که گفته شد، هارپ با ارسال سیگنال، در یونوسفر آشفتگی ایجاد می‌کند؛ آیا یونوسفر می‌تواند چنین آشفتگی‌هایی را تحمل کند؟ در غیر این صورت، چه اتفاقی برای یونوسفر خواهد افتاد؟

تأثیرات هارپ روی یونوسفر

استفاده از انتقال‌ دهنده‌های قدرتمند، مانند آن‌چه که در تجهیزات هارپ دیده می‌شود، برای مطالعه‌ی قسمت بالای اتمسفر است که در علم ژئوفیزیک، به آن «پژوهش یونوسفری فعال» می‌گویند. هارپ مقادیر کوچک و شناخته شده‌ای از انرژی را در لایه‌ای مشخص از یونوسفر ایجاد می‌کند تا دانشمندان بتوانند به بررسی و مطالعه‌ی فرآیندهای پیچیده‌ی فیزیکی که توسط خورشید به صورت روزانه در نواحی پلاسمایی ایجاد می‌شوند، بپردازند. تأثیرات این مقدار انرژی اضافه‌ی ایجاد‌شده، در کل یونوسفر دیده نمی‌شود و صرفاً در ناحیه‌ای محدود از بخش پوششی هارپ (شعاع ۹ تا ۴۰ کیلومتری) می‌توان تأثیرات را مشاهده کرد.

هارپ تنها با ذرات بارداری (یونیزه شده) که در ناحیه‌ی پوششی بالای تجهیزات هستند ارتباط برقرار می‌کند. ارتباط هارپ با ذرات باردار (الکترون یا یون مثبت) به دلیل واکنش این ذرات با میدان الکتریکی خارجی رخ می‌دهد. هارپ با اتم‌ها و مولکول‌های خنثی که حجم عظیمی از گازهای اتمسفری را در ارتفاعات بالا تشکیل می‌دهند، هیچ‌گونه تعاملی نخواهد داشت.

وقتی که انتقال دهنده‌ی HF هارپ در پایان هر آزمایش خاموش می‌شود، هرگونه تأثیری که در یونوسفر ایجاد شده بود از بین می‌رود و پس از چند ثانیه تا چند دقیقه، به حالت اول بازمی‌گردد. همان‌طوری که پیش‌تر نیز گفته شد، تأسیسات مشابه هارپ در نقاط دیگر جهان نیز وجود دارند و پژوهش‌های وسیعی در طول سالیان گذشته به وسیله‌ی آن‌ها انجام شده‌اند و نتایج نشان می‌دهند که این آزمایش‌ها، هیچ‌گونه اثر کوتاه‌مدت یا بلند‌مدتی روی یونوسفر ندارند.

یونوسفر دارای چند ناحیه‌ی مهم به نام‌های لایه D، لایه E و لایه‌های F1 و F2 است. همان‌طوری که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، منحنی قرمزرنگ، میزان یونیزه شدن در طول روز و منحنی آبی‌رنگ، میزان یونیزه شدن در عصر و شب را نشان می‌دهد. این یک نمودار استاندارد است؛ اما در واقع سطوح یونیزه شدن و همچنین ارتفاع لایه‌های یونوسفر در طول چرخه‌های خورشیدی ۱۱ ساله تغییر می‌کنند و همچنین اطلاعات یونوسفر و یونیزه شدن در مکان‌ها و فصل‌های مختلف، ممکن است با این نمودار تفاوت داشته باشند.

همان‌طوری که در نمودار می‌توان دید، فرآیند یونیزه شدن یونوسفر به هنگام شب و روز متفاوت است. به عنوان مثال لایه‌ی D به محض پایین رفتن خورشید، به طور کامل ناپدید می‌شود. چگالی الکترون‌ها و یون‌ها در لایه‌ی E و F1 نیز در طول شب دچار تغییر می‌شود. به طور کلی، پس از غروب آفتاب لایه‌های کم ارتفاع ناپدید می‌شوند؛ زیرا نور خورشید با اتمسفر برخورد نمی‌کند و یون‌های جدیدی در لایه‌های پایینی به وجود نمی‌آیند و به دلیل فرآیند بازترکیب، تمام یون‌هایی که در این ناحیه ذخیره شده‌اند مصرف می‌شوند. در آن سوی قضیه، چگالی ذرات بدون بار (یونیزه نشده) تفاوت چندانی در روز و شب ندارد.

در جریان یک پژوهش یونوسفری که به وسیله‌ی هارپ انجام می‌شود، مقداری انرژی اضافه به ناحیه‌ی مشخص یکی از لایه‌هایی که پیش‌تر درباره‌ی آن‌ها صحبت کردیم، افزوده می‌شود. این ناحیه‌ی محدود، مستقیماً در قسمت بالای هارپ (بر فراز ناحیه‌ای از آلاسکا) قرار دارد و شعاع ناحیه‌ی تحت پوشش آن به فرکانس سیگنال ارسالی و نوع مأموریت بستگی دارد و از ۹ کیلومتر تا ۴۰ کیلومتر متغیر است و هارپ صرفاً روی ذرات باردار تأثیر می‌گذارد. اثری که هارپ روی یونوسفر می‌گذارد، به صورت گرما در طبیعت خود را نشان می‌دهد و منجر به ایجاد یک فرآیند یونیزه شدن جدید نمی‌شود. هارپ به دو دلیل نمی‌تواند باعث ایجاد فرآیند یونیزه شدن مصنوعی شود:

• فرکانسی که توسط فرستنده‌ی HF هارپ استفاده می‌شود، در بخش فرکانس بالای طول موج الکترومغناطیسی است. تابش الکترومغناطیسی در قسمت فرکانس بالا، غیر یونیزه است. این با تابش فرابنفش و اشعه‌ی ایکس خورشید که دارای انرژی بالایی بوده و می‌توانند یونیزه شوند، مغایرت دارد.
• شدت تابشی که از سوی هارپ به ارتفاعات یونوسفری فرستاده می‌شود، بسیار ضعیف بوده و نمی‌تواند از طریق ارتباط با ذرات باردار، یک فرآیند یونیزاسیون مصنوعی را ایجاد کند. تراکم قدرت تولید شده توسط هارپ، بین ۳ الی ۴ میکرووات بر سانتی‌متر مربع است و از این حد تجاوز نمی‌کند. برای ایجاد یک فرآیند یونیزاسیون مصنوعی، به تراکمی دوبرابر بیشتر از این مقدار، نیاز است.

بخشی از انرژی موج رادیویی فرکانس بالای هارپ که به یونوسفر منتقل می‌شود، می‌تواند طی یک فرآیند جذبی به الکترون‌ها و یون‌های موجود که پلاسمای یونوسفری را تشکیل داده‌اند، منتقل شود و دمای مؤثر آن ناحیه را افزایش دهد. به عنوان مثال، دمای معمولی الکترون‌ها در ارتفاع ۲۷۵ کیلومتری از سطح زمین (ناحیه‌ی F2) باید در حدود ۱۴۰۰ درجه‌ی کلوین باشد؛ اما طی پژوهش‌هایی که به وسیله‌ی هارپ انجام شده‌اند، دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که می‌توان دمای این الکترون‌ها را در جریان آزمایشی که در یک ناحیه‌ی محدود انجام می‌شود، تا ۳۰ درصد افزایش داد. به محض افزایش دما، خیلی سریع خصوصیات الکتریکی آن ناحیه تغییر می‌کند و به راحتی از نواحی اطراف قابل تشخیص می‌شود. پس از انجام این کار، ابزار دقیق علمی که روی زمین مستقر هستند می‌توانند با جزئیات خارق‌العاده به بررسی خواص فیزیکی آن ناحیه بپردازند.

به محض این‌که انرژی دریافتی الکترون‌ها و یون‌ها افزایش می‌یابد، شاهد افزایش دمای آن‌ها خواهیم بود و در نتیجه انرژی جنبشی آن‌ها نیز بیشتر می‌شود و به سرعت به طرفین حرکت خواهند کرد. در لایه‌ی F، این افزایش جنبش باعث کاهش تراکم الکترون‌ها می‌شود. آزمایش‌هایی که به وسیله‌ی دیگر تجهیزات انجام شده‌اند، نشان می‌دهند که تراکم الکترون‌ها در صورت طی کردن چنین فرآیندی تا حدود ۳۰ درصد کاهش می‌یابد. این کاهش تراکم را می‌توانید در نمودار پیشین (خط سبز رنگ) مشاهده کنید.

فرآیند یونیزه شدن طبیعی در لایه‌ی F باعث می‌شود که تراکم الکترون‌ها در طول روز در این ناحیه به ۱۰۰۰۰۰۰cm-۳ برسد که حدود ۰.۲ درصد از گاز موجود در این ناحیه را تشکیل می‌دهد. پژوهش‌های یونوسفر فعالی که به وسیله‌ی فرستنده‌ی HF هارپ انجام می‌شوند، می‌توانند میزان تراکم الکترون‌ها را به ۸۰۰۰۰۰cm-۳ کاهش دهند. به هنگام شب در ناحیه‌ی F نیز شاهد کاهش تراکم الکترون‌ها هستیم که به میزان ۵۰۰۰۰۰cm-۳ و یا کمتر می‌رسد و اگر این را با تراکم ایجاد شده توسط هارپ مقایسه کنید، می‌بینید که هارپ نسبت به فرآیند طبیعی، کمتر باعث کاهش تراکم الکترون‌ها شده است.

اما در لایه‌هایی که در ارتفاعات پایین‌تر هستند (مانند لایه‌های D و E)، به هنگام پژوهش‌های یونسفر فعال ما شاهد افزایش تراکم الکترون‌ها هستیم؛ زیرا در این نواحی فرآیند بازترکیبی الکترون‌های رانده شده از ارتفاعات بالاتر انجام می‌شود.

نظریه‌های توطئه پیرامون هارپ

هارپ همواره مورد توجه علاقه‌مندان نظریه‌های توطئه بوده است و بسیاری از مردم بر این باور هستند که دولت آمریکا از هارپ برای کنترل آب و هوا استفاده می‌کند؛ اما از سال ۲۰۱۰ ما شاهد افزایش چشمگیر این نظریه‌ها هستیم. در سال ۲۰۱۰، هوگو چاوز، رهبر پیشین ونزوئلا اعلام کرد که آمریکا از پروژه‌ی هارپ استفاده کرده و باعث به وجود آمدنزمین‌لرزه‌ی هائیتی شده است. در سال ۲۰۱۰ زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۷ ریشتر در هائیتی به وقوع پیوست که متأسفانه بیش از ۱۰۰ هزار کشته بر جای گذاشت. هوگو چاوز عامل این زلزله را هارپ می‌دانست در حالی که عامل اصلی این زمین‌لرزه‌، تخلیه انرژی از گسلی ناشناخته در مرز صفحات تکتونیکی آمریکای شمالی و کارائیب بود. در ادامه برترین نظریه‌های توطئه پیرامون هارپ را بررسی می‌کنیم.

شایعاتی وجود دارند که بیان می‌کنند دولت آمریکا هنوز هم از هارپ استفاده می‌کند و این تجهیزات توانایی این را دارد که در سرتاسر جهان باعث ایجاد طوفان، سیل، زمین‌لرزه و یا رانش زمین شود. به مرور زمان این شایعات گسترده‌تر شدند؛ به گونه‌ای که بسیاری از افراد با استفاده از شبه‌علم، نشان می‌دهند که هارپ عامل طوفان‌های گسترده در ایران، پاکستان، هائیتی، ترکیه، یونان و فیلپین است. همچنین بسیاری بر این باور هستند که هارپ عامل سقوط پرواز TWA 800 وسندرم جنگ خلیج فارس یا بیماری جنگ خلیج، است.

نیک بِگیچ، فرزند یکی از نمایندگان سابق آمریکا و همچنین برادر سناتور مارک بِگیچ، وب‌سایتی را راه‌اندازی کرده است و می‌گوید هارپ یک وسیله برای کنترل اذهان است. وی همچنین کتابی را با عنوان «Angels Don't Play This HAARP» به چاپ رسانده است و در آن بیان می‌کند که هارپ می‌تواند باعث به وجود آمدن زمین‌لرزه در نقاط مختلف جهان شود. او می‌گوید که هارپ، آسمان را به یک عدسی بزرگ تبدیل کرده است و به نظر می‌رسد که آسمان در حال سوختن است. البته این تنها نیک بِگیچ نیست که چنین باورهایی دارد.

یک نشریه‌ی وابسته به ارتش روسیه اعلام کرده است که آزمایش‌های یونوسفری می‌توانند باعث حرکت الکترون‌ها شده و به قطب‌های مغناطیسی زمین ضربه بزنند. جِسی وِنتورا، فرماندار پیشین مینه‌سوتا که یک نظریه‌پرداز توطئه است، می‌گوید دولت آمریکا از این تجهیزات برای کنترل آب و هوا و تسخیر ذهن افراد استفاده می‌کند تا روی آن‌ها کنترل داشته باشد.

در ماه نوامبر سال ۲۰۱۶، پلیس دو مرد از اهالی جورجیا را به اتهام حمل مواد مخدر دستگیر کرد. افسر محلی در جریان مصاحبه‌ای که با خبرنگاران داشت اعلام کرد که این دو مرد، قصد داشته‌اند بر پایه‌ی نظریه‌های توطئه‌ای که پیرامون هارپ وجود دارند، یک حمله‌ی تروریستی را ترتیب دهند. از این دو مرد ده‌ها سلاح سنگین و اسلحه‌های تهاجمی AR-15 کشف و ضبط شد. طبق گفته‌های پلیس، این افراد قصد داشته‌اند هارپ را به طور کامل از بین ببرند؛ زیرا بر این باور بوده‌اند که دولت از این تجهیزات برای کنترل آب و هوا و تسخیر ذهن مردم استفاده می‌کند و روح آن‌ها را به دام می‌اندازد. یکی از این افراد ادعا کرده بود خداوند به او گفته است که برو و این وسیله که ارواح را تسخیر کرده خراب کن، تا روح همگان آزاد شود.

پروفسور عمران اینان از دانشگاه استنفورد طی گفتگویی که با نشریه Popular Science داشت، اعلام کرد که نظریه‌های توطئه‌ای که پیرامون کنترل آب و هوا توسط دولت آمریکا وجود دارند، کاملاً مردود هستند. وی می‌گوید که در حال حاضر بشر نمی‌تواند کاری انجام دهد که در سیستم آب و هوایی زمین اختلال ایجاد کند. وی می‌گوید حتی اگر قدرت تجمعی سیگنال‌های هارپ در بیشترین حالت خود باشد، باز هم در مقایسه با یک آذرخش بسیار ناچیز است و این در حالی است که ما به طور متوسط در هر ثانیه شاهد وقوع ۵۰ تا ۱۰۰ آذرخش در نقاط مختلف جهان هستیم. دیوید نِیدیچ، دانشمند علوم کامپیوتر، هارپ را به یک آهنربا تشبیه می‌کند؛ آهنربایی که طرفداران نظریه‌های توطئه را به خوبی به خود جذب کرده است. وی دلیل علاقه‌ی این افراد به هارپ را پایین بودن علم آن‌ها عنوان کرده و به همین دلیل آن را مرموز دانسته است.

هارپ بر خلاف سایر تأسیسات علمی دولتی در آمریکا، در دسترس همگان نبوده است و صرفاً پژوهشگرانی که با کارکرد آن آشنایی کامل داشته‌اند می‌توانستند به هارپ دسترسی یابند و از آن استفاده کنند. به همین دلیل هارپ برای بسیاری از شهروندان آمریکایی و سایر کشورها، همچنان مرموز باقی مانده است و آن‌ها ترجیح می‌دهند که نظریه‌های توطئه را باور کنند. همان‌طوری که گفته شد،‌ اکنون که کنترل کامل هارپ در اختیار دانشگاه آلاسکا است، هر ساله نمایشگاه برگزار می‌شود و افراد عادی نیز می‌توانند از این تأسیسات دیدن کنند.

آیا هارپ مخرب است؟

اگر بخواهیم در مورد آثار مخرب هارپ پژوهش کنیم، باید نیم‌نگاهی به تجهیزات مشابه در سرتاسر جهان داشته باشیم. این تجهیزات عبارتند از:

• رصدخانه آرسیبو در پورتوریکو
• تجهیزات ایسکات در ترومسو، نروژ
• تأسیسات یونوسفری سورا در نیژنی نووگورود، روسیه
• تأسیسات HIPAS در آلاسکا
• رادارهای دوگا (وودزپِکر)، اتحاد جماهیر شوروی

تاکنون هیچ‌گونه مدرک علمی دقیق و محکمی مبنی بر مخرب بودن هارپ ارائه نشده است و هر آن‌چه که این روزها میان مردم دست به دست می‌چرخد، بر پایه‌ی شبه علم است. اگر بخواهیم بر پایه شبه علم قضاوت کرده و نتیجه‌گیری کنیم، باید قید خیلی از چیزها را بزنیم. به عنوان مثال شبه علم ثابت می‌کند که زمین تخت است، ماه یک پایگاه فضایی است، قطب جنوب محل ورود و خروج آدم فضایی‌ها است، خورشید بر فراز زمین گردش می‌کند و هزاران ماجرای دیگر. شبه علم ثابت می‌کند که هارپ نیز مخرب است و این بستگی به خود شما دارد که چه برداشتی از آن داشته باشید. تاکنون هیچ‌گونه مدرکی مبنی بر مخرب بودن هارپ ارائه نشده است و از طرفی شبه علم می‌گوید هارپ مخرب است؛ در این‌جا، نتیجه‌گیری بر عهده‌ی خود شما است.

گروهی از دانشمندان از سراسر جهان، در نظریه جدید خود ادعا کردند برخورد ستاره‌های نوترونی موجب انتشار اشعه‌های گاما می‌شود.

دانشمندان معتقدند آب در سطح مریخ جاری بوده و نظریه‌های مختلفی در مورد اینکه این آبها کجار رفته‌اند، وجود دارد و یک مطالعه جدید ادعا می‌کند جوابی برای این راز پیدا کرده است.

محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به طراحی و ساخت دستگاهی برای تست محفظه احتراق توربین‌های گاز شدند که قادر به تست 7 پارامتر در این بخش از موتورهای گازی است.

با توجه به رشد شهرنشینی و افزایش آلاینده‌های ناشی از دود کارخانه‌ها و وسایل نقلیه، ساکنان شهرهای بزرگ با مشکلی به نام آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند. این مشکل در فصول سرد سال به دلیل بروز پدیده‌ای به نام وارونگی حادتر می‌شود و تنفس را برای افراد سخت‌تر می‌کند؛ به‌طوری‌که باعث بروز مشکلات تنفسی می‌شود. در چنین شرایطی، توجه به سلامت هوایی که تنفس می‌کنیم بیش از پیش اهمیت می‌یابد. از آن‌جا که به‌طور معمول هر فرد بیش از نیمی از یک شبانه‌روز را در منزل به سر می‌برد، عاقلانه است که برای بهبود سلامت هوا در منزل چاره‌ای اندیشیده شود. دستگاه‌های تصفیه‌ی هوا راهکاری برای بهبود کیفیت هوا در منازل به‌شمار می‌آیند. این دستگاه‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام مصارف، مزایا و معایب خاص خود را دارند که هنگام خرید باید مورد توجه قرار گیرند.

در این مطلب به بررسی نکات مهم هنگام خرید دستگاه‌ تصفیه‌ی هوا می‌پردازیم.

در محیط خانه علاوه بر آلاینده‌های موجود در هوا، پرز فرش، بوی غذا، پرهای ریز پرنده‌ی خانگی، بوی رنگ، دود سیگار و گرد و خاک نیز می‌توانند وجود داشته باشند که هر کدام از آن‌ها امکان بروز مشکلاتی مانند آسم و آلرژی و میگرن را افزایش می‌دهند.

حالا که با اهمیت تصفیه‌ی هوا آشنا شدیم به نکاتی که لازم است هنگام خرید مورد توجه قرار دهیم می‌پردازیم.

۱. فضای پوشش

اولین موردی که باید در نظر گرفت مقدار فضایی است که قصد دارید هوای آن را تصفیه کنید. این موضوع در واقع مهم‌ترین موردی است که باید مد نظر قرار گیرد. پیشنهاد می‌شود که ظرفیت فضای پوشش تصفیه‌ی هوایی که تهیه می‌کنید کمی بیشتر از اندازه‌ی اتاق مورد نظر شما باشد. در نظر داشته باشید که ظرفیت پوشش این دستگاه‌ها به مترمکعب محاسبه می‌شود. هنگام محاسبه‌ی فضای اتاق خود ارتفاع را نیز باید در نظر بگیرید. به‌طور مثال یک دستگاه تصفیه‌ی هوا که ظرفیت آن ۴۵۰ تا ۵۰۰ متر مکعب است، می‌تواند برای اتاقی با ۳۰۰ متر مکعب فضا و ۹ متر ارتفاع مناسب باشد.

۲. عملکرد

الف) نرخ تحویل یا CADR

نرخ تحویل در واقع به شما می‌گوید چه مقدار هوای تصفیه‌شده از دستگاه خارج می‌شود و سرعت عملکرد دستگاه چقدر است. هرچه CADR بالاتر باشد ظرفیت تصفیه‌ی دستگاه نیز بالاتر است. بر اساس فضای اتاقی که قصد قرار دادن دستگاه تصفیه در آن را دارید می‌توانید دستگاهی با نرخ تحویل بالاتر برای آن فضا انتخاب کنید.

ب) تهویه در ساعت یا ACH

ACH مشخص می‌کند که دستگاه تصفیه‌ در هر ساعت چند بار موفق به تصفیه‌ی کامل هوای اتاق می‌شود. با توجه به بالا بودن آلودگی هوا در برخی شهرها، لازم است دستگاهی انتخاب شوند که دارای ACH چهار باشد؛ یعنی هر ۱۵ دقیقه یک بار هوای اتاق را کاملا تصفیه کند.

جالب است بدانید به دلیل وجود فضای رقابتی در بازارِ دستگاه‌های تصفیه‌ی هوا، شرکت‌ها معمولا نرخ تحویل (CADR) را بالا می‌برند و روی این مورد مانور تبلیغاتی بیشتری می‌دهند؛ در صورتی که در مورد تهویه در ساعت (ACH) عموما سکوت می‌کنند. توجه داشته باشید حتی اگر دستگاهی فضای پوشش بالایی داشته باشد اما تهویه در ساعت آن پایین باشد، باید به عملکرد کلی آن شک و در خرید آن تجدید نظر کرد.

۳. فناوری

فناوری مورد استفاده در یک دستگاه تصفیه‌ی هوا عامل بسیار مهمی در انتخاب و خرید آن به شمار می‌آید. اساسا فناوری مورد استفاده در این دستگاه‌ها به دو بخش کلی اکتیو (Active) و پسیو (Passive) تقسیم می‌شوند. شما به‌عنوان خریدار باید فرق بین این دو فناوری را بدانید:

• اکتیو: تصفیه هوای اکتیو، عامل‌هایی در فضا آزاد و از این طریق آلاینده‌های موجود در هوا را یونیزه می‌کند و باعث رسوب آن‌ها می‌شود. دستگاه‌هایی که از این فناوری استفاده می‌کنند چنان‌چه Ozone-safe نباشند، گاز اوزون ساطع می‌کنند که برای استفاده داخل منزل مناسب نیستند و برای ریه‌ ضرر دارند. پس لازم است هنگام تهیه‌ی دستگاه‌هایی با فناوری اکتیو و یونیزاسیون، به این مورد توجه داشته باشید.
• پسیو: تصفیه‌هوای پسیو، به کمک فیلترهای موجود در آن آلاینده‌ها را جذب می‌کند و گاز اوزون نیز آزاد نمی‌کند. بنابراین، این نوع دستگاه‌ها برای استفاده در محیط منزل گزینه‌های بهتری به‌حساب می‌آیند.

در جدول زیر مطرح‌ترین فناوری‌های تصفیه‌ی هوا، مزایا و معایب هر کدام را مشاهده می‌کنید:

از سایر فناوری‌های مورد استفاده در این دستگاه‌ها می‌توان به کربن فعال‌ (Activated Carbon) و اشعه‌ی ماورای بنفش اشاره کرد. کربن فعال به دلیل فرایندهایی که روی آن اعمال می‌شوند، دارای منافذ بسیار ریزی است و خاصیت جذب و میکروب‌زدایی بالایی دارد. نقش کربن فعال، حذف بو و به دام انداختن ذرات شیمیایی معلق در هوا است. از سوی دیگر اشعه‌ی ماورای بنفش می‌تواند آلاینده‌هایی را که روی فیلترهای دستگاه تصفیه انباشه شده‌اند خنثی کند. میزان تأثیرگذاری اشعه بستگی به زمانی دارد که این آلاینده‌ها در معرض آن قرار می‌گیرند.

۴. فیلترها

مهم‌ترین بخش یک دستگاه تصفیه‌ی هوا، فیلترهای آن است. بنابراین، نوع و کیفیت فیلترهای به‌کاررفته در دستگاه نقش تعیین‌کننده‌ای در تأثیرگذاری آن خواهند داشت. فیلترها باید آلاینده‌هایی مانند پشم و پرز، غبار، دود، بو و سایر موارد مضر موجود در هوا را به خود جذب کنند. قبل از هرچیز دستگاه تصفیه باید دارای یک پیش‌فیلتر باشد تا ذرات نسبتا درشت مانند مو را در همان مرحله‌ی ورود هوا به دستگاه دفع کند. پس از آن فیلتر هپا (HEPA) از اهمیت بالایی برخوردار است.

باید در نظر داشته باشید که تعویض فیلتر در این دستگاه‌ها هزینه‌های نسبتا سنگینی دارد. پس، از همان ابتدا دستگاهی انتخاب کنید که فیلترهای آن در بازه‌های زمانی طولانی‌تری نیاز به تعویض پیدا کنند. البته بازه‌ی زمانی مذکور ارتباط مستقیمی به میزان آلودگی هوای پیرامون شما خواهد داشت؛ اما معمولا ۴ تا ۵ ماه زمان مطلوبی است. با توجه به این موضوع، برای افزایش عمر و عملکرد دستگاه لازم است فیلترهای آن هر از چندگاهی تعویض شود. پس نکته‌ای که باید مد نظر قرار دهید این است که دستگاه منتخب شما نشانگر تعویض فیلتر داشته باشد. این نشانگر زمان دقیق تعویض فیلتر را به شما اطلاع می‌دهد.

۵. قابلیت حمل

قابلیت حمل دستگاه تصفیه با وزن آن رابطه‌ی مستقیم دارد؛ اما هیچ رابطه‌ی معنی‌داری با توانایی دستگاه ندارد. باید مد نظر داشته باشید که یک دستگاه کوچک نیز می‌تواند توانایی تصفیه‌ی بهینه‌ی یک اتاق بزرگ را داشته باشد؛ پس نباید فریب اندازه‌ی بزرگ دستگاه‌ها را بخورید. دستگاه‌های بزرگ تصفیه، هم از لحاظ وزن و هم هزینه سنگین هستند و فضای زیادی اشغال می‌کنند‌.

۶. سروصدا و مصرف انرژی

توصیه می‌شود که هنگام خرید دقت کنید دستگاه، سروصدای زیادی تولید نکند. بلندی صدای تولیدی دستگاه عموما در مشخصات دستگاه با دسی‌بل (db) مشخص شده است. هر چی دسی‌بل پایین‌تر باشد آرامش بیشتری خواهید داشت. در خصوص مصرف برق و بهینه بودن و برچسب مصرف انرژی دستگاه نیز لازم است دقت کافی به خرج دهید؛ چرا که یک دستگاه پرمصرف که شبانه‌روز کار کند، می‌تواند باعث شود در پایان ماه با مشاهده‌ی قبض برق بیماری‌های تنفسی را ترجیح دهید!

۷. قیمت

بهتر است در خرید دستگاه تصفیه‌ی هوا خساست به خرج ندهید؛ زیرا دستگاه‌هایی که قیمت پایین‌تری دارند به نسبت عملکرد ضعیف‌تر و احتمالا در ادامه خرج بالاتری خواهند داشت که می‌تواند شامل هزینه‌ی فیلترها و مصرف برق باشد. بهترین دستگاه‌های موجود در بازار که استانداردهای رایج را دارند، بسته به ظرفیت و توان، قیمتی در حدود ۱.۵ تا ۳.۵ میلیون تومان دارند. به این نکته توجه داشته باشید که هزینه‌ای که بابت خرید یک دستگاه با کیفیت تصفیه‌ی هوا می‌پردازید هزینه‌ای است که برای تأمین سلامت خود و اعضای خانواده پرداخت می‌کنید. پس تا حد امکان از خرید دستگاه‌های ارزان و بی‌کیفیت خودداری کنید. زیرا این دستگاه‌ها نه تنها کمکی به سلامتی شما نخواهند کرد، بلکه در مواردی می‌توانند حتی تأثیر منفی نیز بر سلامت شما داشته باشند.

نکات کلی قابل توجه

۱. دستگاه‌ تصفیه‌ی هوا در صورت باز بودن در و پنجره، تأثیر چندانی نخواهد داشت.

۲. سیاست یکی برای همه در این مورد جواب نمی‌دهد. یعنی یک دستگاه قابل‌ حمل تنها از پس یک اتاق برمی‌آید نه کل خانه.

۳. به‌منظور کاهش هزینه‌ی مصرف برق، به دنبال دستگاهی با گزینه‌های ذخیره‌ی انرژی و رتبه‌ی عالی در برچسب انرژی باشید.

۴. در خصوص داشتن گارانتی، خدمات پس از فروش و سهولت تعویض فیلترها اطمینان حاصل کنید.

۵. دستگاه‌ تصفیه‌ی هوا باید همیشه روشن باشد تا بازدهی مطلوبی ارائه دهد.

چقدر از موارد مطرح‌شده در این مقاله اطلاع داشتید؟ نظر شما در مورد دستگاه‌ تصفیه‌ی هوا چیست؟ آیا تجربه‌ی استفاده از آن‌ را دارید؟ دیدگاه‌ها و تجربیات خود را با زومیت به اشتراک بگذارید.

سهام آمازون در سال گذشته بالغ بر ۵۰ درصد رشد کرده و اکنون قیمت هر سهم آن، ۱۱۴۶ دلار و ۱۹ سنت است. سرمایه‌گذاران می‌توانند با سرمایه‌گذاری در کمپانی‌هایی که درآمدشان وابسته به آمازون است، سود کسب کنند.

همه نگاه‌ها به دگرگونی‌های آمازون در کمپانی‌ها و صنعت‌ها دوخته شده و‌ این خرده‌فروش اینترنتی باعث پیشرفت بسیاری از آن‌هایی شده است که به اکوسیستم وسیع آن متصل شده‌اند. آمازون یک غول فناوری با ارزش ۵۴۵ میلیارد دلار و هنوز در حال رشد است. سهام آن در سال گذشته بالغ بر ۵۰ درصد افزایش داشته و قیمت هر سهم آن در حال حاضر ۱۱۴۶ دلار و ۱۹ سنت است.

با اینکه برخی از سبدهای سهام سرمایه‌گذاران به‌شدت به کمپانی آمازون متکی است، راه‌هایی برای ایجاد تنوع نیز وجود دارد؛ آن هم راه‌هایی که از سود حاصل از عملکرد بالای این کمپانی محروم نشوید. بر اساس گفته‌های براین بلسکی، از بازارهای سرمایه بی‌ام‌او، سرمایه‌گذاران می‌توانند از کمپانی‌های متصل دیگر به‌عنوان راهی برای ادامه دادن سرمایه‌گذاری در آمازون استفاده کنند و از قدرت آن بهره ببرند.

اما از آنجا که آمازون در حال گسترش خودش در بازار خرده‌فروشی است، شروع به توسعه و ایجاد زیرساخت خودش کرده است. رشد عظیم این کمپانی و اندازه‌ی بزرگ آن باعث شده‌ است که این کمپانی بتواند محصولاتش را با تخفیفی زیاد بفروشد و افراد میانجی و واسطه را حذف کند.

بر اساس گزارشات ژورنال وال‌استریت، آمازون به فروشندگان کتاب مثل Hatchette صدمه زده است و با استخدام کارکنان چینی که بار را به بندرگاه‌ها برای حمل و نقل دریایی می‌برند، به نفع کارکنان داخلی خودش کار کرده است. آمازون همچنین درصد وابستگی خودش به فدکس، یونایتد پارسل سرویس (یوپس‌اس) و خدمات پستی ایالات متحدهٔ آمریکا را کاهش داده و در عوض به هواپیماهای باربری خودش تکیه کرده است.

درست است که آمازون در حال حاضر با چنین شرکت‌هایی کار می‌کند؛ ولی ممکن است با گذشت زمان آن‌ها را نیز کنار بگذارد. بیزنس‌اینسایدر ۷ شرکت را یافته است که وضعیت آن‌ها می‌تواند در آینده به‌طور گسترده توسط آمازون تحت تأثیر قرار بگیرد:

پی‌ پال

علامت نوار کاغذی: PYPL

ارتباط با آمازون: ارائه‌دهنده کارت اعتباری و پرداخت

 عملکرد سالانه سهام تاکنون: ۹۳.۳۴+ درصد

آمازون برای معاملات اینترنتی خود با چندین کمپانی پردازش پرداخت و کارت اعتباری از جمله پی‌پال شریک است. پی‌پال قادر است مبلغی به‌عنوان دستمزد از تمامی این معاملات بردارد. لیزا الیس، تحلیل‌گر برنستاین، در این مورد می‌گوید هر لحظه ممکن است رابطه بین پی‌پل و آمازون از بین برود؛ چراکه آمازون به سمت ارائه سیستم پرداخت خودش پیش می‌رود.

اپلاید آپتوالکترونیکس

علامت نوار کاغذی: AAOI

ارتباط به آمازون: ارائه‌دهنده شبکه فیبر نوری

عملکرد سالانه سهام تاکنون: ۸۵.۲۲+ درصد

بزرگ‌ترین مشتری این شرکت آمازون است. این کمپانی ۴۷ درصد از درآمد خودش را از آمازون در ربع دوم و تنها ۱۰ درصدش را در ربع سوم به‌دست می‌آورد. این کمپانی گفت که انتظار دارد آمازون مقدار سفارشات خود از این کمپانی را کاهش دهد؛ چراکه فناوری آمازون از فرستنده‌های 40G به فرستنده‌های پرسرعت‌تر 100G تغییر کرده است. استفان مری، رئیس مالی این کمپانی، در یک تماس تلفنی گفت:

ما به بحث با این مشتری ادامه می‌دهیم و براساس گفت‌وگوهایمان، معتقدیم که اختلال در جریان سفارش به انتقال از 40G به 100G مرتبط است و تنها مخصوص AOI نیست.

مسترکارت

علامت نوار کاغذی: MA

ارتباط به آمازون: ارائه‌دهنده کارت اعتباری و پرداخت

عملکرد سالانه سهام تاکنون: ۴۶.۹۵+ درصد

آمازون برای معاملات اینترنتی خود با چندین کمپانی پردازش پرداخت و کارت اعتباری از جمله مسترکارت شریک است. مسترکارت از تمامی این معاملات هزینه‌ای برمی‌دارد. لیزا الیس رابطه بین این دو را رابطه‌ای متزلزل می‌داند؛ چراکه آمازون به سمت ارائه سیستم پرداخت خودش پیش می‌رود.

ویزا

علامت نوار کاغذی: V

ارتباط به آمازون: ارائه‌دهنده کارت اعتباری و پرداخت

عملکرد سالانه سهام تاکنون: ۴۲.۸۱+ درصد

آمازون برای معاملات اینترنتی خود با چندین کمپانی پردازش پرداخت و کارت اعتباری از جمله ویزا شریک است. ویزا از تمامی این معاملات، پولی به‌عنوان دستمزد برمی‌دارد. لیزا الیس رابطه بین این دو را رابطه‌ای شکننده و بی‌ثبات می‌داند؛ چراکه آمازون به سمت ارائه سیستم پرداخت خودش پیش می‌رود.

پرولوجیس (Prologis)

علامت نوار کاغذی: PLD

ارتباط به آمازون: صاحب املاک تحویل سفارش آمازون به مشتری

عملکرد سالانه سهام تاکنون: ۲۶.۳۱+ درصد

بزرگ‌ترین مستاجر پرولوجیس، آمازون است و همین‌طور بزرگ‌ترین صاحب املاک آمازون، پرو‌لوجیس است. آمازون حدودا ۱۵۰ هکتار مربع فضا اشغال می‌کند و ۳.۱ درصد اجاره خالص می‌دهد. بر اساس برآوردهای مالی پرولوجیس، این میزان اجاره از دومین مستاجر بزرگ پرولوجیس، دی‌اچ‌ال، حدود ۵۰ درصد بیشتر است.

اینترنشنال پیپر

علامت نوار کاغذی: IP

ارتباط به آمازون: تهیه‌کننده کارتن و جعبه مقوایی

عملکرد سالانه سهام تاکنون: ۴.۰۸+ درصد

اینترنشنال پیپر حدود نصف جعبه‌های مقوایی آمازون را برای بسته‌بندی و تحویل محصول فراهم می‌کند. بر اساس گزارشی توسط بارون، با اینکه اینترنشنال پیپر مقدار درآمدی را که از طرف آن‌ها به آمازون می‌رود، گزارش نکرد، تحلیل‌گران تخمین زدند که این مقدار چیزی بین ۶ تا ۷ درصد کل فروش آن‌ها است.

ژونیپر نتورکس

علامت نوار کاغذی: JNPR

ارتباط به آمازون: ارائه‌دهنده شبکه و ارتباطات مخابراتی

عملکرد سالانه سهام تاکنون: ۱.۳۶– درصد

ژونیپر نتورکس خدمات شبکه و پشتیبانی سرویس‌های وب آمازون (واحد ابری آمازون) را فراهم می‌کند. براساس گفته‌های استیون میلونوویچ، تحلیل‌گر یو‌بی‌اس، احتمالا تقاضای ضعیف و کم آمازون باعث واژگونی درآمد ژونیپر در ربع سوم شده است.

استیون میلونوویچ در یادداشتی نوشت:

مخاطبان صنعت ما به ما می‌گویند که سرویس‌های وب آمازون در حال تغییر معماری مرکزی داده‌های خود هستند. ما معتقدیم که این تغییر باعث ایجاد ملایمت در میزان خرج و هزینه سرویس وب آمازون روی ژونیپر می‌شود.

اپل ظاهرا برنامه‌‌ای برای ارائه تبلتی عجیب و غریب دارد که بخش پشتی آن به پنل لمسی مجهز است. البته پیش از این نیز دستگاه‌هایی ارائه شده‌اند که استفاده از پنل‌های لمسی را در قسمت پشت میسر کرده‌اند؛ اما طراحی این تبلت کاملا متفاوت است. چنانچه این قابلیت‌ها در آیپد بعدی اپل به کار گرفته شوند، آن را به یک دستگاه جالب تبدیل خواهند کرد.

در طرح‌های پیشنهادی که اپل در مورد آیپد جدید خود مطرح کرده است، احتمال به کارگیری چندین پنل لمسی مشاهده می‌شود. در یکی از این طرح‌ها این‌گونه به نظر می‌رسد که تبلت جدید به چهار ناحیه لمسی کوچک در هر یک از گوشه‌ها مجهز خواهد شد. نمونه دیگر، دو پنل بزرگ را نشان می‌دهد که کل فضای پشت دستگاه را تحت پوشش قرار داده‌اند.

سومین طرح نشان از آن دارد که پنل‌های لمسی درست برخلاف تبلت‌های انعطاف‌پذیر، از ترتیب قرارگیری خاصی برخوردار نیستند؛ بدین معنی که ممکن است یک قسمت از دیگری کوچک‌تر باشد. تصویر دیگر، ترتیب قرارگیری سه مستطیل کوچک در کنار هم را نشان می‌دهد که به‌صورت ردیفی از بالا به پایین در مرکز قسمت پشتی دستگاه قرار گرفته‌اند.

اپل برای قرارگیری پنل‌های لمسی که ممکن است در فناوری ساخت جدیدترین آیپد این شرکت مورد استفاده قرار گیرند، چندین روش مختلف را معرفی کرده است. همانطور که در تصاویر مشاهده می‌کنید، این ترتیب‌های قرارگیری شامل چپ و راست، بالا و پایین و مورب است. سایر طرح‌ها نیز مجموعه ترکیباتی را که می‌توان با این حالات ایجاد کرد، نشان می‌دهند. این ترکیبات شامل کشیدن یا رها کردن همزمان انگشتان روی یک صفحه وب یا نقشه برای جابجایی آن‌ها هستند.

اپل در توضیحات این فناوری، به شدت نیرو اشاره کرده است. عملکرد صفحه نمایش وابسته به میزان نیرویی است که یک فرد بر صفحه یا پد لمسی که چندین سال پیش توسط اپل تحت عناوین فورس تاچ و تاچ سه‌بعدی معرفی شده بودند، وارد می‌کند.

بر اساس توضیحات اپل، قابلیت‌های پنل‌های لمسی مورد استفاده در قسمت پشت تبلت‌های جدید، درست مانند همان قابلیت‌هایی بود که در فورس تاچ به کار گرفته شد. البته با این تفاوت که به‌جای قسمت جلویی دستگاه، این بار در قسمت پشتی مورد استفاده قرار گرفته است.

گلناز عبداللهیان به‌عنوان مخترع، در این باره می‌گوید:

این روش همچنین به بررسی ارتباط بین محل یا مقدار نیروی واردآمده توسط لایه حسگر با نیرویی که از یک تماس لمسی به وجود می‌آید، می‌پردازد و در صورت وجود ارتباط، رفتار نیروی واردآمده را به‌عنوان نیروی جانبی جلویی در نظر می‌گیرد و اگر محل یا مقدار نیروی واردآمده با لایه حسگر در ارتباط نباشد، به‌عنوان نیروی جانبی پشتی در نظر گرفته می‌شود.   

وی همچنین خاطرنشان کرد:

بر اساس نیروی شناسایی‌شده، اقدامات مناسب همچون عملیات خاص مربوط به پشت دستگاه نظیر سوئیچ‌های اپلیکیشن‌ چندکاره یا دستکاری محتوا و نمایشگر صورت خواهد گرفت.

اسناد این گزارش ابتدا توسط USPTO در ماه مارس ۲۰۱۷ منتشر شد. در متن این سند نام مخترعانی همچون گلناز عبداللهیان و واین سی وسترمن به چشم می‌خورد؛ اعطای حق ثبت این اختراع نیز در ماه سپتامبر ۲۰۱۷ صورت گرفت.

طی چند سال گذشته، رویداد معرفی جدیدترین آیپدهای اپل در سومین ماه از سال صورت می‌گرفت. اما سال پیش معرفی جدیدترین آیپد پرو در ماه ژوئن انجام شد؛ این احتمال وجود دارد که امسال نیز اپل زمان معرفی آیپدهای خود را تغییر دهد.

گوگل چندی پیش اعلام کرد قصد دارد یک سری از تبلیغات خاص را مسدود کند. حالا زمان دقیق این اقدام مشخص شده است. گوگل قصد دارد در تاریخ ۱۵ فوریه ۲۰۱۸ اقدام به اجرای طرح ائتلاف تبلیغات بهتر کند که گوگل یکی از اعضای آن است.

این طرح تمام تبلیغات در تمام وب‌سایت‌ها را مسدود نمی‌کند؛ بلکه آن دسته از تبلیغاتی را که بسیار آزاردهنده یا ناخوانده به نظر می‌رسند متوقف می‌کند. ولی تمام تبلیغات سایت‌هایی که حتی یک تبلیغ در آن مطابق این استانداردها نیست مسدود می‌شوند؛ حتی اگر تبلیغات دیگر مطابق این استانداردها باشند.

گوگل با ناشران همکاری می‌کند تا قبل از فعال شدن این ویژگی اطمینان حاصل کند آن‌ها با استانداردهای جدید در یک راستا هستند. تلاش زیادی صورت گرفته است تا اطمینان حاصل شود که مسدود شدن تبلیغات بدون هشدار قبلی، برای وب‌سایتی اتفاق نخواهد افتاد.

این غول فناوری همچنین امیدوار است با ساخت مسدودکننده‌ی تبلیغات خود در کروم، بتواند نگرانی‌های مصرف‌کنندگانی که از نظر آن‌ها تبلیغات مزاحم تجربه‌ی استفاده آن‌ها از اینترنت را خراب می‌کنند کم کند؛ ولی بدون اینکه آن‌ها را مجبور کند از مسدودکننده‌هایی خارج از محیط کروم استفاده کنند که خود آن‌ها هم به‌نوعی ایجاد مزاحمت می‌کنند و تبلیغات خود را دارند.